بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، 102 هزار ناوگان حمل‌ونقل عمومی باری کشور به مرز فرسودگی شدید رسیده‌ است و به‌لحاظ مصرف انرژی، آلایندگی و ملاحظات ایمنی باید در اولویت نوسازی قرار گیرد.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ترابران، با شروع روزهای آلوده، معرفی مقصران آلودگی‌هوا هم آغاز شده است. هرچند گزارش‌هایی ضدونقیض از سهم منابع مختلف در آلودگی‌هوا ارائه می‌شود اما آنچه مسلم است کامیون‌ها و کشنده‌های باری سهم قابل توجهی در این آلودگی دارند به‌ویژه آنکه بسیاری از این وسایل‌نقلیه عمر بالایی دارند و میزان انتشار آلایندگی آنها در محیط قابل کتمان نیست.

گزارشی که اخیراً مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر کرده نشان‌می‌دهد که سهم منابع متحرک در تولید ذرات معلق حدود ۶۱ درصد است که در این بین، نخستین سهم با ۱۵.۷ درصد متعلق به کامیون و کشنده‌ها بوده است.

در همین گزارش، بررسی‌ها نشان‌می‌دهد که ۹۲ درصد از جابه‌جایی بارها بر پایه حمل‌ونقل جاده‌ای کشور توسط کامیون‌ها صورت‌می‌گیرد. کامیون‌هایی که میانگین عمر آنها در سال ۱۴۰۰ برابر با ۱۹.۳ سال برآورد شده‌است.

بر اساس این گزارش تعداد کل ناوگان حمل‌ونقل عمومی باری کشور، ۳۶۵ هزار دستگاه است که ۱۶۵ هزار دستگاه دارای سنی بالاتر از ۱۶ سال هستند که به مرز فرسودگی سنی رسیده‌اند. به‌عبارت دقیق‌تر حدود ۴۵ درصد از ناوگان حمل‌ونقل عمومی باری کشور فرسوده است.

سن مرز فرسودگی سنی است که وسایل‌نقلیه موتوری به‌علت طول عمر و میزان کارکرد، دچار افت عملکرد و ایمنی شده و نیازمند تعمیرات و نگهداری فنی بیشتر هستند.

نکته قابل تأمل در این گزارش این است که ۱۰۲ هزار ناوگان حمل‌ونقل عمومی باری کشور (یعنی حدود ۲۸ درصد) دارای سن بالای ۲۵ سال است که در گروه فرسودگی شدید قرار می‌گیرند که به‌لحاظ مصرف انرژی، آلایندگی و ملاحظات ایمنی باید در اولویت نوسازی قرار گیرد.

طبق آمار و اطلاعاتی که در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر شده علاوه بر بالا بودن میانگین طول عمر ناوگان حمل‌ونقل عمومی باری کشور، میانگین سنی قوای محرکه به کار رفته در این خودروها نیز بالا است و حتی در مواردی مربوط به حدود ۳ تا ۴ دهه پیش است.

بر اساس جدولی که در این گزارش منتشر شده در بین ۳۶۵ هزار ناوگان حمل‌ونقل عمومی باری، بیشترین تعداد مربوط به کامیون کشنده با ۱۵۳ هزار دستگاه است. وسایل‌نقلیه باری چوبی و فلزی و نیز کمپرسی‌ها به‌ترتیب با سهم ۲۵ و ۱۱ درصدی، پس از کامیون‌ها، کشنده‌ها بیشترین سهم از ناوگان حمل‌ونقل عمومی باری را به خود اختصاص داده‌اند.

نکته قابل تأمل در این گزارش این است که اگرچه کامیون کشنده بیشترین سهم از کل ناوگان را به‌لحاظ فرسودگی دارد، اما بیش از ۵۰ درصد وسایل‌نقلیه باری چوبی و فلزی و همچنین کمپرسی‌ها هم از سن فرسودگی عبور کرده‌اند و نوسازی آنها نیز باید پس از کامیون‌ها در اولویت قرار گیرد.