اولین اتوبوسها در سال ۱۸۲۰ ساخته شدند که توسط اسب رانده می شدند.
به گزارش پایگاه خبری ترابران، اتوبوس برای اولین بار در نانتس فرانسه و در سال 1826 بعنوان وسیله نقلیه عمومی مورد استفاده قرار گرفت
در آن زمان صندلی های اتوبوس از چوب بود و ازآن برای حمل نامه و بسته های پستی نیز استفاده می شده است.
بعضی نیز بر این اعتقادند که اولین بار در انگلستان و در سال 1824 در مسیر منچستر به پندلتن بکار گرفته شده است.
به تدریج کشورهای مختلف از جمله آمریکا به استفاده از آن رو آورده و در سال 1831 در فیلادلفیا – 1835 در بوستون و در سال 1844 در بالتیمور مورد استفاده قرار گرفت.
پیشرفت اتوبوس ها
اولین اتوبوس در سال 1826
اولین اتوبوس موتور دار در سال 1905
تایرهای بالنی در سال 1920
انتقال اتوماتیک در سال 1936
اولین موتوری دیزلی در سال 1936
اولین اتوبوس با گنجایش بیش از 50 مسافر در سال 1948
اولین اتوبوس با ساسپنشن هوا در سال 1953
سیستم حمل و نقل در ایران، همگام با بسیاری از کشورهای مترقی دنیا شکل گرفت و البته عمده فعالیتهای اولیه در تهران متمرکز بود.
بدنبال ایجاد راه آهن حضرت عبد العظیم توسط یک شرکت بلژیکی و راه اندازی ماشین دودی بین تهران و شهر ری، سیستم حمل و نقل عمومی با دو کارکرد تفریح و خدمات ایاب و ذهاب در محدوده بین شهری، کار خود را آغاز کرد.
در سال 1305 لایحه تاسیس شرکت های اتوبوسرانی خصوصی تصویب شد و در این ارتباط مجوز تاسیس به یک شرکت دانمارکی داده شد. مدتی پس از راه اندازی خطوط اتوبوسرانی در تهران و شمیران به دلیل کمبود درآمد، فعالیت این اتوبوسها متوقف شد.
در سال 1321 مصوبه ای مبنی بر اجازه ایجاد شرکت های حمل و نقل شهری ارائه شد.
در سال 1323 از یکی از بانک ها دستور گرفته شد تا تعدادی اتوبوس وارد شود. از 50 دستگاه اتوبوس وارداتی مدل جدید 30 دستگاه به تهران اختصاص داده شد. این اتوبوسها که بعدها تعدادشان به 200 دستگاه رسید به صورت اقساط به شرکت های خصوصی فروخته شد.
برادران تهرانی (حاج اصغر و حاج رضا تهرانی) از اوان جوانی فعالیت اتوبوس سازی را در دشوارترین شرایط و مقارن با جنگ جهانی دوم آغاز نموده و در سالهای 1325 تا 1340 پس از سالها تلاش کارخانه پارس لوکس را بنیان نهاده و نخستین اتوبوس و مینی بوس های مگروس دویتز را در ایران تولید نمودند.
به تدریج اتوبوسرانی نظام یافته تر شد و بیشتر تحت کنترل درآمد. رفتار عمومی نیز برای سوار شدن به اتوبوس صحیح تر شد و مردم خود برای سوار شدن به اتوبوس صف می بستند.در سال 1331 قانون تاسیس شرکت های اتوبوسرانی عمومی در شهرها به تصویب مجلس شورای ملی رسید و امتیاز آن نیز به شهرداری ها محول شد. و در همین سال شرکت اتوبوسرانی تبریز تاسیس شد. نهایتا” در فروردین 1335 شرکت سهامی اتوبوسرانی تهران با نام شرکت واحد اتوبوسرانی تهران وحومه با سرمایه سیصد میلیون ریال به ثبت رسید همزمان شرکت اتوبوسرانی اهواز تاسیس شد.
بتدریج مسئولین در تدارک تجهیز سیستم اتوبوسرانی بر آمدند تا خدمات مناسبت تری را ارائه دهند اما چون اغلب اقدامات بدون بررسی دقیق و همه جانبه انجام شد، توفیق چندانی حاصل نشد.
نمونه آن در سال 1338 بود که هزاران دستگاه فروش بلیط در اتوبوس ها نصب شد اما نداشتن پول خرد و معطلی مسافران و فقدان سیستم کنترل موجب شد که این برنامه 8 ماه بیشتر دوام نیاورد و برچیده شود.
فعالیت تاسیس شرکت های اتوبوسرانی شهری در دهه 40 با تاسیس شرکت های مزبور در مشهد (1342)، رشت (1345)، اصفهان (1346)، کرمان و ارومیه (1347) ادامه یافت.
در دهه 50 و پیش از پیروزی انقلاب اسلامی تعداد این شهرها به 14 رسید و شهرهای شیراز ، بوشهر، آبادان، کرمانشاه، گرگان و بابل نیز صاحب سازمان اتوبوسرانی شدند. در سالهای پس از انقلاب و تا سال 1368، 9 سازمان دیگر تاسیس شد، تا اینکه به زمان اوج ساماندهی شرکت های اتوبوسرانی در سالهای 1368 تا 1371 رسیدیم.
به این ترتیب در خلال سالهای 68 تا 71 ، 24 شهر دیگر نیز به جرگه شهرهای دارای این خدمات پیوستند.بدین ترتیب تا سال 1368 ، 48 شهر کشور واجداین خدمات شدند. هم اکنون در سال1391 ، 99سازمان اتوبوسرانی در ایران وجود دارد که در حال خدمت رسانی به شهروندان عزیز می باشند.
منبع خبر:روزنامه ایران
