هر چه مدیران کلان‌شهرهای دنیا در گذشته تلاش می‌کردند با توسعه خیابان‌ها فضا را برای حضور خودروها در شهر آسان کنند، حالا به این نتیجه رسیده‌اند باز کردن گره کور ترافیکی نه با توسعه خیابان‌ها بلکه با توسعه حمل‌ونقل عمومی و حرکت به سمت پیاده‌محوری و دوچرخه‌محوری میسر است.

به گزارش پایگاه خبری ترابران، در عصری که سرعت حرف اول را می‌زند، گره‌های ترافیکی در همه شهرهای بزرگ جهان به دغدغه مردم و مدیران شهری تبدیل شده است. کلاف پیچیده و سردرگم آلودگی در سال‌های متمادی مسئولان را به این نتیجه رسانده که راهی جز تغییر جدی در سیاست‌های ترافیک شهری وجود ندارد. از این رو بسیاری از شهرهای بزرگ به سمت توسعه حمل‌ونقل عمومی و پیاده‌محوری به‌ویژه در مرکز شهر حرکت کرده‌اند.

برنامه‌ریزان شهری و سیاست‌گذاران کلانشهرهایی که ترافیک‌های کور شرایط رفت‌وآمد را برای شهروندان به بحران تبدیل کرده بود در حال بررسی راه‌هایی هستند که بتوانند فضای بیشتری را در شهرها برای عابران پیاده باز کنند.

در گزارش پیش‌رو نمونه‌‌های موفقی از اجرای طرح‌هایی را مرور می‌کنیم که توانسته‌اند ترافیک کور را در برخی از کلانشهرهای پرترافیک باز کند.

کپنهاگ؛ شهر شهروندمحور نه اتوموبیل‌مدار

کپنهاگ، یکی از شهرهای بزرگ پیاده‌محور دنیاست. مدیران شهری گام‌های مهمی برای تغییر شکل شهر از یک مکان اتومبیل‌مدار به یک محیط شهروندگرا برداشته‌اند. اکنون بیش از نیمی از جمعیت شهر کپنهاگ هر روز با دوچرخه سر کار می‌روند. علاوه بر این حمل‌ونقل عمومی در این شهر بسیار کارآمد و دقیق است؛ به گونه‌ای که مسافران با در دست داشتن بلیت یکسان می‌توانند از قطار، مترو و اتوبوس استفاده کنند.

اسلو؛ ورود ممنوع برای خودروها

نروژ از سال ۲۰۱۵ سرمایه‌گذاری هنگفتی برای بهبود بخش حمل‌ونقل عمومی در پایتخت این کشور یعنی اسلو کرد. از اوایل سال ۲۰۱۵، تردد انواع خودروها در مرکز شهر اسلو ممنوع اعلام شد و ۳۵ مایل از مسیرهایی که مختص خودروها بودند، به مسیر دوچرخه تبدیل شدند.

تابلوی ایست خودروها تا 500 هکتاری مرکز شهر

در همان سالی که شهرداری اسلو ۳۵ مایل از مسیرهای مختص خودروها را به مسیر دوچرخه‌سواری اختصاص داد، شهرداری مادرید هم ورود خودرو به محدوده ۵۰۰ هکتاری مرکز شهر را ممنوع کرد و مدیران شهری مشغول طراحی مجدد ۲۴ خیابان شلوغ این شهر هستند تا آنها را به جای حضور خودروها، برای پیاده‌روی شهروندان مناسب‌سازی کنند.

پاریس؛ شهر دوستدار دوچرخه

سال گذشته فاز جدید اجرای طرح «شهر ۱۵ دقیقه‌‌ای» در پاریس کلید خورد. این طرح ادامه طرحی است که در سال۲۰۲۰ آغاز شد و در پی تبدیل پاریس به شهر ۱۵دقیقه‌‌ای بود. قرار بود در فاز نخست این طرح، نیمی از خطوط عبوری خیابان‌‌های اصلی به عابران پیاده و دوچرخه‌‌سواران اختصاص یابد. از این رو نصف ظرفیت شبکه معابر اصلی پاریس در این طرح به جابه‌‌جایی سبز اختصاص پیدا کرد.

تصاویری که رسانه‌ها از شهر پاریس منتشر می‌کنند نیز گویای این واقعیت است که دوچرخه‌ها در حال تغییر دادن ترافیک پایتخت فرانسه و تبدیل آن به ترافیک خوشایند دوچرخه‌ای هستند. آن هم برای شهری که از دیرباز به‌عنوان شهر دوستدار اتومبیل‌، خانه خودروسازی‌های رنو، سیتروئن و پژو شهره بوده است.

بوردو؛ پیاده‌روی آسان‌تر از خودروسواری

سال‌ها قبل از پاریس طرحی مشابه در یکی دیگر از شهرهای فرانسه نیز اجرا شد. در مرکز شهر بوردو که در جنوب غربی فرانسه قرار دارد منطقه‌ای برای پیاده‌روی دیده می‌شود که بافت تاریخی شهر در آن واقع شده است.  شهرداری این شهر برای حفظ این بافت، تردد خودروی شخصی در بسیاری از بخش‌های مرکزی شهر را ممنوع کرده و تنها وسیله‌ای که حق دارد در این بافت حرکت کند، تراموا است.

چنگدائو؛ پیاده‌روی ۱۵ دقیقه‌ای تا مقصد

چنگدائوی چین هم جزء شهرهای پرترافیک جهان است اما مدیران آن معماری شهر را به‌گونه‌ای طراحی کرده‌اند که شهروندان آن می‌توانند ظرف حداکثر ۱۵ دقیقه پیاده‌روی به هر جای شهر که می‌خواهند بروند. با اجرای این معماری پیاده‌روی در شهر چنگدائوی چین به مراتب آسان‌تر از رانندگی است.

ژنو؛ شهری امن برای دوچرخه‌سواران

ژنو نیز یکی از شهرهای امن جهان برای عابران پیاده و دوچرخه سواران است، چرا که در این شهر توسعه پیاده‌راه‌ها و طراحی مسیرهای دوچرخه‌سواری در اولویت قرار دارد نه توسعه خیابان‌ها برای خودروها. شهروندان این شهر ترجیح می‌دهند پای پیاده یا با دوچرخه مسیرهای مورد نظر را طی کنند.

رانندگان هامبورگی به دنبال جای پارک

مدیران شهری هامبورگ هم تسهیلاتی فراهم کرده‌اند که رانندگان ترجیح می‌دهند وسیله نقلیه خود را در جایی پارک کنند و بدون آن خود را به مقصد برسانند. اساس این طرح بر پایه پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری چیده شده است.

تصمیم جسورانه شهردار لندن

نام لندن هم در لیست شلوغ‌ترین شهرهای اروپا قرار می‌گیرد. از سال ۲۰۰۳ تردد بیشتر خودروها در مرکز شهر لندن در طول هفته از ساعت ۷ صبح تا ۶ عصر ممنوع شد و خودروهای غیرمجازی که وارد این منطقه می‌شوند، ۱۱.۵ پوند جریمه می‌شود. با این حال گره ترافیکی پایتخت بریتانیا با این طرح باز نشد. صادق امان‌‌خان، شهردار لندن از سال ۲۰۲۳ از سبک خاص خود برای تحول‌‌‌آفرینی جدید در حوزه ترافیک لندن رونمایی و تصمیمی جسورانه گرفت. او تصمیم گرفت «طرح ترافیک» پایتخت انگلستان را به کل شبکه معابر این ابرشهر تسری دهد و این یعنی تردد خودروهای شخصی در هر کجای شهر لندن مشمول پرداخت عوارض تردد می‌شود.

بروکسل؛ پرترافیک‌ترین شهر اروپا که شهروندمحور می‌شود

بروکسل هم عنوان پرترافیک‌ترین شهر اروپا را یدک می‌کشد. از این رو مدیران شهری تصمیم گرفته‌‌اند شکل شهر از خودرومحور به شهروندمحور تغییر دهند. یکی از برنامه‌های مدیریت شهری بروکسل برای کاهش ترافیک، بزرگ‌تر کردن مناطق عابر پیاده است. ساختن مسیرهای بیشتر ویژه دوچرخه‌سواری، تغییر مسیر حرکت اتوبوس‌ها به مناطقی که درگیر ترافیک هستند نیز از دیگر برنامه‌های این شهر برای کاهش ترافیک است.