با وجود اینکه دبیرکل انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته ایران موضوع پذیرش کشتی‌های ایرانی در همه بنادر مشروط به مجوز اوفک را رد کرد و گفت که فقط دو شرکت کشتیرانی ملی ما تحریم هستند اما از عدم پذیرش کشتی‌های ایرانی در برخی بنادر به‌دلیل چندملیتی بودن اپراتور آن بنادر سخن راند که به‌نوبه خود، تاثیر تحریم بر فعالیت شرکت‌های کشتیرانی است.
به گزارش پایگاه خبری ترابران، چندی پیش، عضو هیئت‌مدیره کانون موسسات حمل‌ونقل با یادآوری اینکه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در تحریم است گفته بود که همه بنادر برای پذیرش کشتی‌های ایرانی باید از اوفک آمریکا اجازه بگیرند. او گفته بود که وضعیت کشتی‌های ایرانی تقریبا در همه بنادر دنیا در همین حالت قرار دارد. واقعیت این است که عمده کشتی‌های کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران پارک شده‌اند، فعالیتی ندارند و متوقف هستند، البته برخی از کشورها مانند هند، آفریقای جنوبی و چند کشور دیگر مجوزهایی برای پذیرش کشتی‌های ایرانی گرفته‌اند و این مسیرها ترددهایی انجام می‌شود اما باید توجه داشت در همین کشور هند هم امکان تردد در همه بنادر را نداریم چراکه همه بنادر این کشور برای تردد کشتی‌های کشورمان مجوز دریافت نکرده‌اند.
پذیرش کشتی‌های ایرانی در بنادر مشروط به مجوز اوفک نیست
در ادامه این اظهارنظرها، دبیرکل انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته ایران این سخنان را نقد کرد و به خبرنگار ترابران گفت: «یک اظهارنظر ناقص درباره پذیرش کشتی‌های ایرانی در بنادر کشورهای دیگر منجر به ایجاد ابهام و حاشیه‌سازی در فضای کسبوکاری داخلی و حتی بین‌المللی می‌شود. اگر قرار به گفتن واقعیت‌ها باشد، نباید واقعیات را تغییر داد یا مشکلات را با سیاه‌نمایی عنوان کرد؛ زیرا ذکر کردن صرفا نقایص بدون ارائه راهکار هیچ کمکی به حل مشکلات کشور نمی‌کند.»
به این ترتیب، دکتر مسعود پل‌مه صراحتا با موضوع مطرح‌شده درباره «پذیرش کشتی‌های ایرانی در همه بنادر مشروط به مجوز اوفک است» مخالفت کرد و جامعیت این مفهوم را که همه بنادر دنیا کشتی‌های با پرچم ایران را تحریم کرده‌اند، رد کرد و گفت که تا امروز هیچ تحریم صریحی برای ممنوعیت پهلودهی و ارائه سرویس به کشتی‌های تحت پرچم جمهوری اسلامی ایران وجود نداشته است. ما تاکنون چنین تحریمی چه یک‌جانبه از سوی آمریکا و چه تحریم‌های ضدبشری از سوی اتحادیه اروپا نداشتیم.
پل‌مه با بیان اینکه شرکت‌های کشتیرانی ایرانی هم به‌صورت مطلق تحت تحریم نیستند، تصریح کرد: «ما دو شرکت کشتیرانی ایرانی بیشتر نداریم که تحریم شده‌اند و شناورها با نام تحریم می‌شوند که عمدتا شناورهای تانکر هستند که در این موارد هم با مدیریت هوشمندانه موفق به بی‌اثر کردن تحریم‌ها شده‌ایم.»
شرکت‌های چندملیتی ریسک و خطر معامله با ایران را نمی‌پذیرند
او با تاکید بر اینکه کشتی‌ها و شرکت‌های کشتیرانی تحت مالکیت و پرچم جمهوری اسلامی ایرانی به‌طور مطلق شامل تحریم‌ها نیستند، دلیل عدم پذیرش کشتی‌های ایرانی در برخی بنادر را چندملیتی بودن پورت‌اپراتور آن بنادر دانست و خاطرنشان کرد: «در چنین بنادری معمولا سهام غالب در اختیار سهامداران کشورهای مدافع تحریم‌ها است که برای حفظ منافع مالی خود، جانب احتیاط را رعایت می‌کند و به‌دلیل برخورداری از بلوک مدیریتی مجوز پهلودهی به بعضی شناورهای ایرانی را نمی‌دهند.»
با توجه به عدم دسترسی ایران به سوئیفت بین‌المللی، برای دریافت سرویس، ارائه خدمات و پرداخت وجوه مورد معامله باید سختی بسیاری را متحمل شد که یک شرکت چندملیتی زیر بار ریسک این مخاطرات نمی‌رود
پل‌مه تصریح کرد: «دلیل اصلی رفتار آن پورت‌اپراتور نیز عدم دسترسی ایران به سوئیفت بین‌المللی و ممکن نبودن تراکنش مالی است.» او با بیان اینکه در چنین شرایطی، معمولا شرکت‌های چندملیتی ریسک و خطر معامله با ایران را نمی‌پذیرند، اضافه کرد: «باتوجه به عدم دسترسی ایران به سوئیفت بین‌المللی، برای دریافت سرویس، ارائه خدمات و پرداخت وجوه مورد معامله باید سختی بسیاری را متحمل شد که این امر منجر به ایجاد گلوگاه برای شرکت‌های کشتیرانی و کشتی‌های ایرانی می‌شود. در نتیجه یک شرکت چندملیتی زیر بار ریسک این مخاطرات نمی‌رود.»
دبیرکل انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته ایران افزود: «ما حتی با کشورهای حاشیه جنوب خلیج‌فارس اعم از کویت، عربستان، قطر، بحرین، امارات و عمان با وجود ارتباطات گسترده این کشورها با آمریکا، مراوده خوبی در حوزه کشتیرانی داریم و همه کشتی‌های تحت پرچم ایران امکان ورود و پهلوگیری در بنادر آنها را دارند.»
او درباره ارتباط با بنادر چین گفت: «از بین همه بنادر کشور چین، کشتی‌های تنها یک شرکت ایرانی فقط در دو بندر به‌دلیل چندملیتی بودن پورت‌اپراتور آنها امکان ورود ندارند، اما در هیچ یک از بنادر دیگر این کشور چنین مشکلی وجود ندارد.»
دبیرکل انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته ایران، بیان یک اظهارنظر ناقص درباره پذیرش کشتی‌های ایرانی در بنادر کشورهای دیگر منجر به ایجاد ابهام و حاشیه‌سازی در فضای کسبوکاری داخلی و حتی بین‌المللی دانست و تاکید کرد: «اگر قرار به گفتن واقعیت‌ها باشد، نباید واقعیات را تغییر داد و یا مشکلات را با سیاه‌نمایی عنوان کرد؛ زیرا ذکر کردن صرفا نقایص بدون ارائه راهکار هیچ کمکی به حل مشکلات کشور نمی‌کند.»
پل‌مه معتقد است که باوجود نواقص، سختی‌ها و گلوگاه‌های موجود در حوزه دریایی، در حال حاضر به‌دلیل مدیریت شایسته توامان بخش خصوصی و دولتی، ما هیچ مشکلی در فعالیت‌های بندری و دریایی نداریم.
وقتی سوئیفت مانع می‌شود
او در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا کشتی‌های ایرانی امکان استفاده بیمه‌های بین‌المللی و یا خدمات موسسات معتبر رده‌بندی عضو آیاکس را دارند؟ توضیح داد: «در این مورد هم هیچ قانون مطلقی وجود ندارد که شرکت‌های عضو آیاکس به‌عنوان یک مجموعه بین‌المللی و با اعتبار بالا به کشتی‌های ایرانی خدمات بیمه‌ای ارائه ندهند.»
دبیرکل انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته ایران با اشاره به مشکلات انتقال پول بر پایه دلار، تصریح کرد: «اگر هزینه برمبنای پول ملی کشور طرف معامله باشد، ما هیچ مشکلی در جابه‌جایی نداریم، اما برای جابه‌جایی دلار به‌دلیل نبود دسترسی به سوئیفت در ایران، تنها برخی موسسات بیمه‌ای و رده‌بندی از ارائه خدمات مستقیم به شرکت‌های کشتیرانی ایرانی خودداری می‌کنند.»
او با بیان اینکه شرکت‌های بیمه‌ای ایران از اعتبار و تخصص لازم برای ارائه خدمات این حوزه به کشتی‌ها برخوردار هستند، یادآور شد: «بنابراین مالکان کشتی‌های ایرانی از حفظ سرمایه‌های خود در دریا برای استیفای حقوق و پوشش مسئولیت‌های حرفه‌ای خود نسبت به شرکت‌های ایرانی طیب‌خاطر داشته باشند.»
تحریم‌ها در تغییر پرچم بی‌تاثیر نبود
پل‌مه در توضیح تغییر پرچم کشتی‌های ایرانی در شرایط تحریم قبل از برجام و علت این امر، اذعان کرد: «شاید چنین اقدامی یک توضیح مشخص نداشته باشد اما در برخی موارد، قاعده‌ای بین‌المللی وجود دارد که فعالیت با کشتی الزاما نباید تحت پرچم کشور مالک آن باشد چراکه بسیاری از کشورها برای جلب درآمد تجاری، قوانین و آیین‌نامه‌های سهل‌گیرانه‌ای را برای جذب کشتی‌ها وضع می‌کنند که این امر به‌دلیل ایجاد جذابیت برای مالکان کشتی، گاهی باعث فعالیت کشتی با تغییر پرچم در چرخه فعالیت‌های دریایی با صلاح‌دید مالکان می‌شود.»
او در پاسخ به این پرسش که آیا تحریم‌ها هم تاثیری در اتخاذ این تصمیم و تغییر پرچم دارد؟ خاطرنشان کرد: «جواب این پرسش مطلق نیست، اما قطعا تحریم‌ها هم در بروز چنین اتفاقی بی‌تاثیر نبوده است، بنابراین برخی مدیران برای تسهیل فعالیت‌های خود چنین تصمیمی را اتخاذ می‌کنند.»
