در نتیجه مسدود شدن بنادر اوکراین توسط روسیه، این کشور ظرفیت صادرات خود را تقریباً به نصف کاهش داده و روزانه 170 میلیون دلار ضرر می‌کند.
به گزارش پایگاه خبری ترابران به نقل از فوربس، این در حالی است که اوکراین از طریق بنادر دریایی بیش از 70 درصد کل محموله را به مبلغ کل حدود 47 میلیارد دلار صادر کرد. پس از حمله فدراسیون روسیه در 24 فوریه، دروازه‌های دریایی توسط ناوگان روسیه و مین‌های ضد کشتی مسدود شد و صدها هزار تن محموله در بنادر و کشتی‌هایی که لنگر انداخته بودند، محبوس شد. برخی از آنها از طریق جاده و راه‌آهن خارج شده‌اند، برخی دیگر زیر آتش هستند یا توسط ارتش روسیه اسیر شده‌اند.
بازگرداندن فعالیت بنادر یک شرط حیاتی برای راه‌اندازی اقتصاد اوکراین است.
اگر برای درک نقش بنادر، نگاهی به پیش‌بینی آوریل شرکت سرمایه‌گذاری دراگون کپیتال بیندازیم متوجه می‌شویم که در صورت بسته ماندن دریای سیاه، تولید ناخالص داخلی ۲۵ درصد و در صورت آغاز به کار بنادر، ۲۲ درصد کاهش خواهد یافت.
به گفته اولگ نیووسکی، معاون رئیس دانشکده اقتصاد کیف، برای تراز تجاری بنادر حتی از تولید ناخالص داخلی هممهم‌تر هستند زیرا به دلیل محاصره بنادر، اقتصاد روزانه حدود 170 میلیون دلار ضرر می‌کند.
یوری واسکوف، معاون وزیر زیرساخت می‌گوید: «تاکنون اوکراین چهار بندر ماریوپل، بردیانسک، اسکادووسکی و خرسون را کنترل نمی‌کند. این بنادر 7.5 درصد از کل حملونقل را تامین می‌کردند.»
بندر دریایی تجاری ماریوپول با گردش مالی تقریبا 7 میلیون تنی به جنگ نزدیک شده است. به گفته پاول پلوتنیکوف، مدیر کل پایانه بندر UkrTransAgro، این تاجر برای مدت طولانی به امکانات دسترسی نداشته است. برخی از خودروها در آتش سوختند و برخی دیگر توسط ارتش روسیه مصادره شدند. به گفته Rail.insider، بیشتر غلات ناپدید شده‌اند.
پاول پلوتنیکوف گفت: “ترمینال به‌طور کامل ویران شده است، در برخی از سیلوها آسیب دیده است، اتاق کنترل، “قلب و مغز” ترمینال از بین رفته است. تجارت تعمیر کشتی UkrTransAgro بیشتر از این آسیب دید. این شرکت تنها اسکله تعمیر کشتی در دریای آزوف را در اختیار داشت. بدون برق، پمپ‌های شناور اسکله متوقف شد و سازه با وزن ده‌ها هزار تن به زیر آب رفت.
پلوتنیکوف گفت: «تقریبا 3 تن سوخت دیزل داشت و ما نمی‌دانیم که آیا فاجعه محیط زیستی رخ داده است یا نه.»
سرگئی گوساکوف، رئیس بندر دریایی ماریوپل توضیح داد که در آغاز جنگ، حدود 300000 تن محموله در بندر وجود داشت، شش کشتی در انتظار بارگیری مسدود شدند.
بر اساس برآورد تقریبی گوساکوف، حدود 70 درصد از ساختمان‌های اداری این بندر در آتش سوخت.
یوری واسکوف، معاون وزیر زیرساخت گفت که تجهیزات ذخیره‌سازی، تجهیزات حملونقل و تعدادی از 18 اسکله آسیب دیده‌اند. شناورها در آب غرق می‌شوند.
به گفته واسکوف؛ رئیس بندر معتقد است اگر جنگ به‌زودی تمام شود و منطقه آبی به سرعت پاکسازی شود، امکان از سرگیری سریع کار در اکثر اسکله‌ها وجود خواهد داشت.
در بنادر اوکران چه می‌گذرد؟
پاول پلوتنیکوف گفته‌های یک کارگر بندر محلی را که می‌شناسد، گزارش می‌دهد که در بندر خرسون نیروهای اشغالگر روسیه یک سرقت به راه انداختند. آنها یدک‌کش‌ها، تجهیزات زیرساختی زمینی را دزدیدند، محموله‌های غلات را به کریمه صادر کردند.
در بردیانسک (حدود 2 میلیون تن) وضعیت متفاوت است. مدیر اپراتور بندر که نخواست نامش را فاش کند، می‌گوید که روس‌ها بندر آنجا را تصرف کرده‌اند، اما پرچم‌های اوکراین برداشته نمی‌شوند، زیرا نگران تجارت خود و مردمی هستند که در شهر باقی مانده‌اند.
در همان زمان، خاطرنشان می‌شود که بزرگ‌ترین بنادر به نام‌های نیکولایفسکی، اولویا، اودسا، چورنومورسک، یوژنی تحت کنترل اوکراین باقی مانده است که بیش از 85 درصد از گردش محموله‌های دریایی را تشکیل می‌دهد. بنادر برای بازگشت کالا کار می‌کنند، مشاغل می‌توانند کالاهای خود را از طریق جاده و راه‌آهن خارج کنند.
این جنگ همچنین بر رشد حجم حملونقل به سه بندر کوچک در دهانه دانوب – ازمیل، رنی و اوست دانوب تأثیر گذاشت. اکنون اینها تنها سه بندر از 13 بندر هستند که می‌توانند به‌طور کامل کار کنند. در زمان صلح، آنها کمتر از 5 درصد از صادرات را به خود اختصاص دادند.
به گفته معاون وزیر امور زیربنایی، حتی اگر فردا جنگ تمام شود، بنادر دریای سیاه «دو ماه دیگر به دلیل مین بسته خواهند شد». برای پاکسازی دریا به مین‌روب‌های نظامی که از بسفر می‌آیند، نیاز است. ترکیه کشتی‌های جنگی را از تردد در این تنگه منع می‌کند.
بر اساس یک سناریوی خوشبینانه، در صورت دستیابی به توافق در مورد آتش بس، اطمینان از ایمنی دریانوردی، مین‌زدایی منطقه آبی کشتیرانی در دریای سیاه ممکن است تا حدی در پاییز بهبود یابد.
به گفته آندری استاونیتسر، مالک مشترک اپراتور بندر TIS، برای بهبود کشتیرانی در دریای سیاه یک گزینه دیگر یعنی اسکورت یک کشتی باری با کاروان نظامی ویژه دریایی و توافقات در مورد یک کریدور بشردوستانه برای آنها از هر دو طرف وجود دارد.
او می گوید: «آژانس کشتیرانی سازمان ملل در سومالی چنین تجربه‌ای را دارد. ما در حال مذاکره و بحث درباره صادرات غلات از این طریق هستیم.»
تاکنون، مذاکرات موفقیت‌آمیز نبوده است، زیرا سازمان درباره ایمنی راهرو تردید دارد. این تاجر تاکید کرد: «بر اساس برآوردهای سازمان ملل به دلیل جنگ در اوکراین، 400 میلیون نفر در آستانه قحطی خواهند بود. اگر فرصتی برای باز کردن قفل دریا وجود دارد، باید از آن استفاده کرد.»
