اخیراً صندوق سرمایهگذاری عمومی عربستان سعودی قراردادی بزرگ برای خرید تعداد زیادی از هواپیمای تجاری بوئینگ منعقد کرد تا ناوگان یک شرکت هواپیمایی ملی جدید را راهاندازی کند که بهعنوان دومین شرکت هواپیمایی ملی در این کشور عمل خواهد کرد. توسعه بخش هوانوردی که قرار است طی 8 سال آینده، 100 میلیارد دلار روی آن سرمایهگذاری صورت بگیرد، بخشی از برنامههای پروژه چشمانداز 2030 عربستان است. دولت عربستان سعودی در سال 2021 اعلام کرد که قصد دارد تا سال 2030، این کشور را به یک هاب جهانی حملونقل و ارائه خدمات لجستیکی تبدیل کند. این شرکت هواپیمایی جدید، پرواز به بیش از 100 مقصد در سراسر جهان تا سال 2030 را راهاندازی خواهد کرد و از ظرفیت توسعه بخش حملونقل هوایی، ارائه خدمات استثنایی یکپارچه، افزایش رقابتپذیری شرکتهای ملی عربستان و بهبود موقعیت استراتژیک عربستان از طریق اتصال میان آسیا، آفریقا و اروپا برخوردار خواهد بود.
به گزارش پایگاه خبری ترابران، ارزش قرارداد جدید سفارش خرید هواپیماهای بوئینگ توسط عربستان، 35 میلیارد دلار است و این اقدام در راستای نیل به هدف جابهجایی 30 میلیون مسافر بینالمللی تا سال 2030 اتخاذ شده است؛ این در حالی است که در شرایط فعلی، ظرفیت جابهجایی مسافر این کشور، کمتر از چهار میلیون نفر است. نام این ایرلاین بینالمللی «ریاض ایر» خواهد بود و پس از راهاندازی، دومین شرکت هواپیمایی ملی عربستان سعودی و مقر آن در ریاض خواهد بود. این قرارداد عمدتاً شامل هواپیماهای جت پهنپیکر است که اغلب در پروازهای بینالمللی و در مسافتهای طولانی استفاده میشوند. عربستان به مدت 12 ماه بر روی راهاندازی این پروژه با حمایت صندوق سرمایهگذاری عمومی این کشور کار کرده است.
علاوه بر این، راهاندازی شرکت جدید هواپیمایی عربستان، فرصتهای بیشتر برای جذب گردشگران از سراسر جهان به این کشور را فراهم خواهد کرد. همچنین به افزایش ظرفیت حملونقل، کشتیرانی و خدمات لجستیک استراتژیک کمک میکند تا شهر ریاض به یک مقصد جهانی برای حملونقل، تجارت و گردشگری تبدیل شود.
پیشبینی میشود تاسیس «ریاضایر» که در راستای استراتژی صندوق سرمایهگذاری عمومی برای بالفعل کردن پتانسیل بخشهای مختلف با هدف تنوعبخشی به اقتصاد عربستان، قرار دارد؛ تولید ناخالص داخلی این کشور را تا 75 میلیارد ریال (20 میلیارد دلار) افزایش داده و منجر به ایجاد بیش از 200 هزار فرصت شغلی مستقیم و غیرمستقیم در عربستان شود.
گفتنی است؛ تاسیس شرکت هواپیمایی موسوم ریاضایر و فرودگاه بینالمللی ملک سلمان، جزو جدیدترین سرمایهگذاریهای صندوق سرمایهگذاری عمومی در بخش هوانوردی است که هدف آن، بالا بردن پایداری مالی بخش هوانوردی و ارتقای رقابتپذیری جهانی آن برای دستیابی به اهداف چشمانداز 2030 عربستان است.
نقشهراه لجستیکی عربستان، از حملونقل دریایی هم غافل نیست؛ تا آنجا که همسو با اهداف استراتژی ملی در زمینه حملونقل و خدمات لجستیکی و تبدیل عربستان به یک مرکز لجستیک جهانی و مرکز اتصال سه قاره، اخیراً اداره بنادر این کشور، به کمک شرکت سنگاپوری Line Tiger Bengal یک سرویس جدید کشتیرانی نیز به بندر ملک عبدالعزیز دمام اضافه کرده تا با ظرفیت حمل 929 کانتینر، این کشور را به به بندر موندرا در هند و بندر امالقصر عراق متصل کند؛ ضمن اینکه در ژانویه سال 2023، ایجاد پنج سرویس جدید کشتیرانی هم تصویب شده تا عربستان را به 43 بندر بینالمللی متصل کند. این پنج سرویس جدید، بهمنظور حمایت از ترافیک تجاری، تقویت سیستم واردات و صادرات ملی و همچنین ارائه گزینههای جایگزین برای واردکنندگان، صادرکنندگان و نمایندگان حملونقل پیشبینی و در سه بندر جده، بندر ملک عبدالعزیز در دمام و بندر تجاری جبیل راهاندازی شدهاند.
در ادامه تحولات توسعهای در بخش هوایی، براساس اعلام وزارت سرمایهگذاری عربستان، یک توافقنامه همکاری سرمایهگذاری نیز با شرکتهای Tasnee و بوئینگ امضا شده تا فرصتهای همکاری بالقوه سرمایهگذاری و توسعه را برای پیشبرد زنجیره ارزش آلیاژ تیتانیوم برای کاربردهای میاندستی و پاییندستی بررسی شود. Tasneeتنها شرکت تولیدکننده «اسفنج تیتانیوم» در خاورمیانه است که در ساخت هواپیما، زیردریایی هستهای، موشک و ماهواره مورد استفاده قرار میگیرد. این شرکت سالانه 15500 تن اسفنج تیتانیوم تولید میکند که معادل 10 درصد از تولید جهانی است.
سرمایهگذاری 4/3 تریلیون دلاری در بخشهای مغفول اقتصاد
اخیراً وزیر سرمایهگذاری عربستان در کنفرانس بینالمللی توسعه بخش مالی که در ریاض برگزار شد، اظهار امیدواری کرد که بخشهایی از اقتصاد این کشور که در دهههای اخیر از منظر سرمایهگذاری مورد غفلت قرار گرفتهاند، در قالب سند چشمانداز 2030 این کشور، بتوانند تا 4/3 تریلیون دلار سرمایهگذاری مستقیم جذب کنند.
حجم اقتصاد عربستان تا پایان سال گذشته، از 650 میلیارد دلار به 1/1 تریلیون دلار افزایش یافت و از رتبه بیستم جهان به هفدهم ارتقا پیدا کرد. محمد بنسلمان، ولیعهد سعودی، پیشتر گفته بود که طی ده سال آینده فرصتهای سرمایهگذاری عمدهای بالغ بر 6 تریلیون دلار در چهارچوب آنچه در «چشمانداز 2030» ارائه شده است، در عربستان وجود خواهد داشت. این کشور در حال آمادهسازی شرایط خود برای جذب سرمایهگذاریهای بیشتر از سوی بخش خصوصی و خارجیهاست و اخیراً پروژههایی به ارزش 4/192 میلیارد ریال (51 میلیارد دلار) را برای سرمایهگذاری مشخص کرده است. این بسته جدید، موسم به «شریک»، اولین بسته حمایتی از پروژههای شرکتهای بزرگ محلی بهمنظور افزایش مشارکت با آنهاست. هدف از پروژه شریک، تنوع بخشیدن به منابع اقتصادی، کاهش وابستگی به نفت و افزایش سهم بخش خصوصی در تولید ناخالص داخلی است.
گفتنی است عربستان در سال 2022 به رشد تولید ناخالص داخلی واقعی 8/7 درصدی دست یافت؛ به نحوی که مجموع تولید ناخالص داخلی این کشور برای اولین بار در تاریخ، از رقم یک تریلیون دلار فراتر رفت. نکته حائز اهمیت آنکه آژانس آمار و دادهها، این رشد در تولید ناخالص داخلی و شکستن رکورد آن با حصول به رقم بیش از یک تریلیون دلاری را ناشی از افزایش تنوع در صنایع اقتصادی کشور، فارغ از تولید و صادرات نفت میداند و همین نکته باعث شده که بر اساس نظرسنجی صورت گرفته توسط «هرمس» از سرمایهگذاران و مدیران مالی شرکتکننده در کنفرانس سالانه سرمایهگذاری که اخیراً در دبی برگزار شد، سند چشمانداز 2030 عربستان، توانسته رغبت 34 درصد از سرمایهگذاران را بهعنوان مهمترین فرصت سرمایهگذاری در حال حاضر به خود اختصاص دهد.