یک کارشناس حمل‌ونقل ریلی در کشور پس از اعلام خبر شکستن ریل تولید شرکت ذوب‌آهن اصفهان قبل از عبور قطار در محور همدان – سنندج گفت: « کل مسئولیت این موضوع و رخداد هر سانحه ناشی از آن با وزارت راه و شهرسازی و راه‌آهن است که این ریل‌ها را خریداری می‌کنند.»
به گزارش پایگاه خبری ترابران، خبر کوتاه بود و کاملا گویا. ریل تولید شرکت ذوب‌آهن اصفهان -که داعیه‌دار نخستین و بزرگ‌ترین کارخانه تولیدکننده فولاد ساختمانی و ریل در ایران و بزرگ‌ترین تولیدکننده محصولات طویل در خاورمیانه است- قبل از عبور قطار در محور همدان – سنندج شکست. جزئیات اطلاعات منتشر شده نشان میدهد که بخشی از آن ریل که برای روسازی راه‌آهن محور همدان- سنندج استفاده شده است، پیش از عبور قطار از روی آن، شکسته است.
متخصصان و کارشناسان این نوع شکستگی را آن هم قبل از اینکه خط ریلی زیر مدار گیرد و قطار از روی آن عبور کند؛ غیر‌معمول و دور از انتظار دانستند.
علاوه بر محدودیت‌های تحریمی و بلندپروازی‌های شایسته یا نابه‌جا در رسیدن به خودکفایی داخلی و سردادن شعار تولید ملی، برخی هدفگذاری‌های بدون مطالعه، آرمان‌گرایانه و بی‌محابا نیز نه تنها اقتصاد بلکه ایمنی را در کشور تهدید می‌کند. یکی از نمونه‌های چنین هدف‌گذاری‌هایی، تولید ریل ملی در کشور است که هم می‌تواند اقتصاد را به خطر اندازد و هم با جان انسان‌ها بازی کند.
مهرداد تقی‌زاده در واکنش به خبر شکسته شدن ریل تولید ذوب‌آهن اصفهان گفته است که بیش از ۲۰ سال قبل هنگامی‌که ذوب‌آهن ادعا کرد توانایی تولید ریل را دارد، بنده به عنوان عضو هیئت‌مدیره راه‌آهن این موضوع را بررسی کردم به‌صورتی که به کمک تیم فنی راه‌آهن و ذوب‌آهن زوایای مختلف فنی و تخصصی تولید ریل در کشور بررسی شد و این نتیجه حاصل شد که «تولید ریل مانند تولید تیرآهن و دیگر محصولات فولادی نیست. تولید ریل پیچیدگی‌ها و حساسیت‌های خاصی دارد که فعلاً ذوب‌آهن اصفهان امکان تولید آن را ندارد.»
تقی‌زاده خاطرنشان کرد: «پس از آن بررسی‌ها، موضوع تولید ریل ملی کنار گذاشته شد تا چند سال قبل که مجددا این موضوع به جریان افتاد.»
او افزود: «پرداختن به تولید ریل ملی می‌توانست ناشی از افزایش توان فنی ذوب‌آهن و عدم بررسی کافی و ساده‌انگاری باشد که وقوع حادثه شکستن ریل تولید شرکت ذوب‌آهن اصفهان قبل از عبور قطار در محور همدان – سنندج احتمال ساده‌انگاری تولید ریل و عدم بررسی کافی این موضوع را پررنگ‌تر می‌کند.»
تقی‌زاده گفت: «کل مسئولیت این موضوع و رخداد هر سانحه ناشی از آن با وزارت راه و شهرسازی و راه‌آهن است که این ریل‌ها را خریداری می‌کنند.»
در قضاوت عجله نکنید
الف) اینکه در اولین مورد ، عیب ریل کشف شده خبر خوبی ست و دقت ناظرین را نشان میدهد.
ب) ریل عنصر بسیار مهم و حساسی ست و ایمنی سیر و حرکت بسیار به آن وابسته است. اما بنظر نمیرسد با مشاهده یک مورد شکستگی( آنچنان که شرکت مهندسین مشاور «ایمر» گزارش کرده ) بتوان حکم کلی در مورد همه ریل های تولید شده داد. همیشه امکان دارد یک شاخه ریل های معیوب از سیستم تست و کنترل کیفیت فرار کرده باشند.
پ) این مشاهده اما باید شرکت بهره بردار و شرکت بازرسی و بویژه شرکت تولید کننده را در مورد کیفیت ریل ها حساس کند.کیفیت باید هم به لحاظ دفعات کنترل و هم از نظر عمق بازرسی زیر ذره بین قوی تر برود.
ت) این یک ریل شکسته باید توسط یک مرجع بی طرف مورد بررسی کارشناسی قرار گرفته و به عموم گزارش شود.
ث) فرق است بین عیب موردی و عیبی که ناشی از فرایند تولید است. اولی فقط یکبار رخ میدهد و دومی بصورت پیوسته در محصول تکرار میشود. باید دنبال عیوب تکرار شونده بود.اگر عیب مشاهده شده در رده عیوب تکرار شونده تشخیص داده شود شرکت ذوب آهن قطعا مستوجب سرزنش و جریمه و حتی تعقیب حقوقی ست اما قبل از اثبات این امر نباید در قضاوت عجله کرد.با تاکید بر اینکه صدور گواهینامه بازرسی فنی رافع مسئولیت فروشنده در مورد کنترل کیفیت کالا نیست.
ج) گرچه صدور گواهینامه بازرسی فنی رافع مسئولیت فروشنده در مورد کنترل کیفیت کالا نیست اما کیفیت بازرسی ها یی که توسط شرکت های بازرسی انجام میشود محل تردید است و شیوه بازرسی این شرکت ها باید توسط مراجع ذیصلاح ( احتمالا سازمان استاندارد) زیر ذره بین برود.
پایان