یادداشت – نویسنده: امیررضا منعمی
مدیریت مغفول ماندۀ گردشگری استان
ترابران آنلاین: شهر بندرعباس، این بندر زیبا و پرجنب‌وجوش جنوب ایران، هر سال با فرارسیدن عید نوروز و ورود سیل عظیم مسافران، چهره‌ای متفاوت به خود می‌گیرد. خیابان‌ها در این ایام به صحنه‌ای پرهیاهو تبدیل می‌شوند؛ بازارها شلوغ‌تر از همیشه و سواحل میزبان خانواده‌هایی هستند که به قصد گذراندن تعطیلات به این شهر سفر کرده‌اند. اما در پس این شور و نشاط، مشکلاتی تکراری وجود دارد که نه تنها زندگی روزمره شهروندان را مختل می‌کند، بلکه تجربه مسافران را نیز تلخ می‌سازد.
بحران‌های نوروزی؛ چرخه‌ای تکراری
در ایام نوروز، با شروع سفرهای نوروزی به هرمزگان، شاهد بروز مشکلاتی هستیم که در سال‌های گذشته نیز به خوبی مدیریت نشده‌اند. از جمله این مشکلات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• کمبود نان: افزایش تقاضا در این ایام موجب شده تا کمبود نان و اختلال در تامین آن به یکی از دغدغه‌های اصلی تبدیل شود.
• کمبود آب و کاهش فشار: مشکلات تامین آب و کاهش فشار آب، بر زندگی مسافران و ساکنین تأثیر منفی گذاشته است.
• تجمع زباله: عدم مدیریت به موقع زباله‌ها و افزایش تعداد زباله‌گردها، تصویری نامطلوب از شهر به نمایش می‌گذارد.
این معضلات هر سال موجی از انتقادهای رسانه‌ای و نارضایتی مردم را به همراه دارد؛ موجی که پس از پایان تعطیلات به سرعت فراموش شده و تدابیری جهت جلوگیری از تکرار آن اتخاذ نمی‌شود.
سوالاتی بی‌پاسخ و چالش‌های مدیریتی
با توجه به تخمین‌های تقریبی، حضور مسافران در ایام نوروز به قدری بالاست که برخی از نهادهای مدیریتی استان – از جمله استانداری – با مسائل تامین آب و نان مواجه می‌شوند. سوالاتی همچون این مطرح می‌شود:
• آیا امکان افزایش سهمیه آرد برای نانوایی‌ها از طریق اداره غله و خدمات بازرگانی استان، بر اساس پیش‌بینی افزایش مصرف، وجود ندارد؟
• آیا مدیریت و توزیع آرد به قدری دشوار است که با سهل‌انگاری برخی مسئولان، مردم هرمزگان – به ویژه در قشم و هرمز – در ایام نوروز دچار مشکل تأمین آب و نان شوند؟
علاوه بر این، مدیریت پسماند و زباله‌ها نیز از دغدغه‌های مهم به شمار می‌آید؛ موضوعی که هرچند اقداماتی در این زمینه صورت گرفته، اما هنوز فاصله زیادی تا رسیدن به نقطه مطلوب باقی مانده است.
نگرانی‌های بلندمدت و اثرات بر زیست‌بوم گردشگری
صرف نظر از مشکلات لحظه‌ای مانند کمبود نان و آب، نگرانی اصلی، آسیب‌های جبران‌ناپذیر به محیط زیست و اکوسیستم دریایی و خاکی هرمزگان است. نمایش تصویری نامطلوب از استان در درازمدت می‌تواند باعث رکود فلج‌کننده زیست‌بوم گردشگری شود. از این رو، حداقل اقداماتی که شهرداری‌ها می‌توانند در کوتاه‌مدت انجام دهند، شامل:
• نظارت دقیق‌تر بر شرکت‌های پسماند
• اجرای برنامه‌های تفکیک زباله از مبدا
• تشدید نیروهای جمع‌آوری زباله و ایجاد ایستگاه‌های بازیافت موقت
• افزایش تعداد مراکز تجمیع زباله، به ویژه در مناطق گردشگری
امید به تغییر با مدیریت جدید
امید است که با حضور محمد آشوری در جایگاه استاندار و تأکید و اهتمام وی برای هماهنگی دستگاه‌های مختلف، به‌ویژه ستاد اجرایی سفر، در سال‌های آینده شاهد مدیریت بهتری در این زمینه باشیم. در کوتاه‌مدت و ایام جاری نیز باید تلاش شود تا آسیب‌های محیطی و مشکلات خدماتی به حداقل برسد و تجربه‌ای رضایت‌بخش از سفرهای نوروزی در بندرعباس ارائه شود.
این یادداشت، تلاشی است برای بازتاب چالش‌های سالانه در مدیریت گردشگری در هرمزگان و بیان ضرورت توجه جدی به زیرساخت‌های خدماتی و محیطی، تا در آینده شاهد تغییرات مثبت و پایداری در تعامل شهر با گردشگران باشیم.
