ششمین نشست مشترک اقتصادی ایران و افغانستان

توافقات جدید برای تسهیل حمل‌ونقل و کاهش هزینه‌های مرزی

در ادامه پیگیری‌های ششمین نشست مشترک اقتصادی ایران و افغانستان، هیأت اقتصادی خراسان رضوی با دعوت رسمی والی هرات، به ولایت هرات سفر کرد تا در قالب مذاکراتی فشرده با مقامات افغان، مجموعه‌ای از توافقات جدید در زمینه حمل‌ونقل، ترانزیت، زیرساخت‌های مرزی و تسهیل تردد میان دو استان به امضا برسد.

بخش حمل‌ونقل، ترانزیت و مسائل مرزی یکی از محوری‌ترین موضوعات مطرح‌شده در این دیدارها بود. به‌ویژه وضعیت مرز دوغارون-اسلام‌قلعه که به عنوان یکی از گذرگاه‌های اصلی تبادلات تجاری ایران و افغانستان مطرح است، در این نشست بررسی شد. گزارش‌های میدانی و مستندات موجود نشان می‌دهد که مشکلاتی نظیر توقف‌های طولانی‌مدت کامیون‌ها، ازدحام در محوطه‌های مرزی و کندی در روند تشریفات مرزی، هزینه‌ها و زمان انتقال کالا را به‌طور چشمگیری افزایش داده و بر کارآمدی تبادلات اقتصادی اثر گذاشته است.

در این راستا، دو طرف به توافقات مهمی دست یافتند که در ادامه آمده است:

1. تسهیل تردد کامیون‌ها: طبق مفاد تفاهم‌نامه ششمین کمیته مشترک اقتصادی، مقرر شد که بهره‌برداری از سه مسیر ورود و سه مسیر خروج کامیون‌ها در مرز دوغارون تا اسلام‌قلعه ادامه یابد. همچنین تمام گیت‌های تردد فعال شده و عملیات مرزی در تمام روزهای هفته به‌صورت شبانه‌روزی برقرار خواهد بود. هدف از این اقدام، افزایش سرعت و کاهش تأخیر در عبور کامیون‌ها است، به‌گونه‌ای که تردد روزانه دو هزار دستگاه کامیون (ورود و خروج مجموعاً) اجرایی شود.

2. تفکیک مسیر تردد مسافران: در راستای تسهیل تردد مسافران و تجار، تصمیم بر این شد که مسیر رفت‌وآمد مسافران پیاده و ناوگان مسافری از مسیر ناوگان تجاری تفکیک شود. همچنین، توافق شد سالن CIP (تشریفات ویژه مسافران) در بخش مسافری مرز احداث شده و تا بهار ۱۴۰۵ فعال گردد.

3. کاهش هزینه‌های مرزی: یکی دیگر از توافقات مهم میان طرفین، کاهش یا حذف عوارض رودپاس، ویزا، خاک‌پولی و سایر هزینه‌های مرتبط با ناوگان ایرانی در مقاصد هرات و اسلام‌قلعه و همچنین هزینه‌های ناوگان افغانستان در مقاصد دوغارون و مشهد بود. طرف افغانستانی متعهد شد حداکثر ظرف دو هفته فهرست رسمی هزینه‌ها را ارائه دهد و پس از تأیید مراجع ذی‌صلاح، برنامه حذف یا کاهش هزینه‌ها اجرایی شود.

4. تسهیل ترانزیت محصولات تره‌بار: همچنین طرف ایرانی آمادگی خود را برای هماهنگی و تسهیل ترانزیت محصولات تره‌بار از طریق زنجیره سرد با رعایت مقررات تخصصی و با محوریت بخش خصوصی اعلام کرد تا محصولات به مقصد کشورهای ثالث منتقل شود.

5. ادامه همکاری‌های بلندمدت: طرفین بر تداوم جلسات هماهنگی در حوزه ترانزیت و حمل‌ونقل جاده‌ای و ریلی تأکید کردند و مقرر شد این جلسات در قالب کمیته‌های مشترک اقتصادی استانی و ملی با بازه‌های زمانی حداکثر سه‌ماهه ادامه یابد.

اهم توافقات ششمین نشست:

• بهره‌برداری از سه مسیر ورود و سه مسیر خروج کامیون‌ها در حدفاصل دوغارون – اسلام‌قلعه

• شبانه‌روزی شدن کلیه گیت‌های تردد و فعال‌سازی مسیرها در تمام روزهای هفته

• اجرایی‌سازی تردد روزانه دو هزار کامیون (ورود و خروج مجموعا)

• تفکیک مسیر تردد مسافران و ناوگان تجاری و احداث سالن CIP

• کاهش یا حذف عوارض رودپاس، ویزا، خاک‌پولی و سایر هزینه‌های مرزی

این توافقات در شرایطی صورت گرفت که هدف اصلی طرفین، تسهیل تجارت و بهبود زیرساخت‌های مرزی و حمل‌ونقل است تا شرایطی بهتر برای تبادلات اقتصادی بین ایران و افغانستان فراهم شود. به نظر می‌رسد این توافقات گام‌های مهمی در جهت افزایش همکاری‌های اقتصادی دو کشور در حوزه حمل‌ونقل و ترانزیت باشد.