ترازی که هنوز منفی‌ست
محمدعلی دهقان دهنوی، رئیس سازمان توسعه تجارت، در نشست خبری روز ملی صادرات، از ثبت رکورد ۵۷ میلیارد دلاری صادرات غیرنفتی در سال گذشته خبر داد و آن را بی‌سابقه توصیف کرد. او با اشاره به چالش‌هایی همچون انفجار در بندر شهید رجایی و کمبود انرژی در ابتدای سال، تاکید کرد صادرات در ادامه مسیر جبران شد. دهقان دهنوی همچنین کاهش ۱۵ درصدی واردات در نیمه نخست سال جاری را نتیجه کنترل واردات دانست، اما هشدار داد که کاهش واردات کالاهای سرمایه‌ای و مواد اولیه، پدیده‌ای مطلوب نیست. وی از هدف‌گذاری رشد ۲۳ درصدی صادرات در برنامه هفتم توسعه خبر داد و شعار امسال روز ملی صادرات را «تجارت هوشمندانه، تولید صادرات‌محور» اعلام کرد.
نشست خبری بیست‌ونهمین دوره روز ملی صادرات در تهران برگزار شد. محمدعلی دهقان دهنووی، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس سازمان توسعه تجارت گفت که سال گذشته درخششی بی‌سابقه در صادرات غیرنفتی ایران رخ داده است؛ صادراتی به ارزش ۵۷ میلیارد دلار و رشدی ۱۵.۸ درصدی که رکوردی کم‌سابقه در تاریخ این کشور به شمار می‌آید. اما دهقان دهنووی از دشواری‌ها سخن به میان آورد؛ او گفت که در ماه‌های آغازین امسال بحران‌هایی مانند جنگ ۱۲ روزه، انفجار در بندر شهید رجایی و قطعی انرژی، صادرات را به رنجی جدی کشید؛ اما در ادامه مسیر، صادرات توانست خود را بازسازی کند و پویایی خود را بازیابد.
در ادامه نشست، او به واردات پرداخت؛ در نیمه اول سال ۱۴۰۳، ایران بالغ بر ۳۳ میلیارد و ۴۶۳ میلیون دلار کالای وارداتی داشت؛ اما در نیمه اول امسال این رقم به ۲۸ میلیارد و ۳۶۷ میلیون دلار رسید، یعنی کاهش چشمگیر ۱۵ درصدی. دهقان دهنووی با تأکید بر این نکته که ۸۵ درصد واردات کشور را مواد اولیه و کالاهای سرمایه‌ای تشکیل می‌دهند، هشدار داد که این کاهش اگرچه بخشی از آن هدفمند و در جهت مدیریت تراز تجاری است، اما از نظر ساختاری مطلوب نیست.
رئیس کل سازمان توسعه تجارت سپس از کاهش حجم کل تجارت نیز سخن گفت؛ میزان تجارت ایران در این بازه به ۵۴ میلیارد دلار رسیده که در مقایسه با سال گذشته، ۹ درصد کاهش را نشان می‌دهد. با این حال، او با خوش‌بینی به آینده اذعان کرد که تراز تجاری بهبود یافته و در نیمه دوم سال انتظار می‌رود عملکرد بهتر و تراز مثبت‌تری رقم بخورد. پیش از پایان سخنان، دهقان دِهْنووی با اشاره به اهداف بلندمدت محقق‌نشده در برنامه هفتم توسعه، تاکید کرد که هدف گذاری رشد ۲۳ درصدی صادرات ایران، با وجود موانع داخلی و بین‌المللی، همچنان در دستور کار است. او اطمینان داد که با «پافشاری مستمر، برنامه‌ریزی درست و تلاش بی‌وقفه»، امکان حفظ یا حتی افزایش صادرات سال گذشته وجود دارد.
او در پایان با یادآوری برگزاری مراسم روز ملی صادرات در پایان مهرماه، اعلام کرد شعار امسال این رویداد «تجارت هوشمندانه، تولید صادرات‌محور» خواهد بود و گفت که این مراسم فرصتی برای تقدیر از صادرکنندگان برتر و ترویج فرهنگ صادرات در میان فعالان اقتصادی کشور است.
