معاون مهندسی و توسعه امور زیربنایی سازمان بنادر و دریانوردی گفت: «به‌صورت متوسط سالانه ۵۰۰ میلیارد تومان جهت تعمیرات اساسی، مقاوم‌سازی و بهسازی زیرساخت‌های قدیمی‌تر موجود در بنادر در مقابل خطرات احتمالی اختصاص می‌یابد.»
مهندس علی فتحی، عضو هیئت‌عامل و معاون مهندسی و توسعه امور زیربنایی سازمان بنادر و دریانوردی در پاسخ به این پرسش خبرنگار ترابران که چه استانداردها و دستورالعمل‌هایی برای مقاوم‌سازی زیرساخت‌های بندری در برابر زلزله وجود دارد، گفت: «از مدت‌ها پیش ساخت‌و‌سازهای عمرانی در کشور بر اساس استانداردهای معتبر ملی و بین‌المللی صورت می‌گیرد و توسط ارکان مختلف و موثر در امر ساخت‌و‌ساز اعم از مشاور مهندسین مشاور و پیمانکاران در مراحل طراحی و اجرا مد نظر قرار می‌گیرد و بر روند اجرای آن نظارت می‌شود. برای طراحی سازه‌های دریایی نیز علاوه بر آیین‌نامه‌های خارجی معتبر بین‌المللی نظیر OCDI ژاپن و ASCEآمریکا از آیین‌نامه‌های ملی گروه ۶۳۰ که با همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور تدوین شده نیز استفاده می‌شود.»
فتحی با تاکید بر اینکه در استاندارد های اشاره شده موضوع زلزله و رعایت ترتیبات فنی و اجرایی آن برای احداث زیرساخت‌های بندری و دریایی در این حوزه مشخص شده است، خاطرنشان کرد: «عمده طراحی و اجرای زیرساخت‌های بندری و دریایی بر اساس همین استانداردها انجام شده و توسط ارکان نظارتی کارفرما مورد کنترل قرار گرفته است.»
آسیب‌پذیری حداقلی و تاب‌آوری مناسب زیرساخت‌های بندری
او افزود: «همچنین با توجه به پیشرفت‌های علمی و در صورت لزوم بازنگری استانداردهای داخلی و ضوابط و دستورالعمل‌های مورد نیاز برای طراحی و اجرای سازه‌های دریایی و بندری متناسب با زمان توسط بخش مهندسی سازمان بنادر و دریانوردی در دست اقدام قرار می‌گیرد.»
معاون مهندسی و توسعه امور زیربنایی سازمان بنادر و دریانوردی اظهار کرد: «بنابراین با توجه به این مهم که ارکان مرتبط در امر ساخت‌و‌ساز در سالیان اخیر با آگاهی و رعایت دستورالعمل‌های مربوطه نسبت به طراحی و اجرای زیرساخت‌های بندری اقدام می‌کنند و اقدامات آنها توسط ارکان نظارتی کارفرما پایش می‌شود، شاهد آسیب‌پذیری حداقل و تاب‌آوری مناسب این زیرساخت‌ها در بنادر بودیم و خوشبختانه حادثه قابل ملاحظه‌ای ناشی از زلزله در بنادر وجود نداشته است.»
او درباره تاب‌آوری و استقامت اسکله‌ها در برابر زلزله گفت: «با توجه به آنکه نیروی وارد بر اسکله‌ها از ضربه شناورها و کشش آنها است، این امر در محاسبات طراحی و اجرا لحاظ شده است؛ بنابراین برای زلزله نگرانی قابل‌ملاحظه‌ای در این زمینه وجود ندارد. هر چند ممکن است در سازه‌هایی که در گذشته و بر اساس آیین‌نامه‌های زمان خود طراحی و اجرا شده‌اند ساختار و سازه ضعیف‌تری حاکم بوده که در سال‌های بعد مقاوم‌سازی شده است.»
اختصاص سالانه 500 میلیارد تومان برای مقاوم‌سازی بنادر
فتحی در پاسخ به این پرسش که آیا راهکارهایی برای مقاوم‌سازی بنادر وجود دارد،اظهار کرد: «اقدامات لازم جهت مقاوم‌سازی زیرساخت‌ها باید مبتنی بر مطالعات مهندسی و ارزیابی نیاز آن زیرساخت و متناسب با سن سازه و عمر مفید آن صورت پذیرد؛ لذا با توجه به آنکه در مرحله احداث عمده زیرساخت آن بر اساس استانداردهای مطرح شده و به‌روز ایجاد می‌شوند، اقدام ویژه‌ای متصور نیست؛ اما همان‌گونه که ذکر شد برای زیرساخت‌های قدیمی‌تر موجود در بنادر مطابق با برنامه‌ریزی صورت پذیرفته جهت تعمیرات اساسی، مقاوم‌سازی و بهسازی آنها در مقابل خطرات احتمالی مدنظر قرار دارد و به‌صورت متوسط سالانه ۵۰۰ میلیارد تومان به این امر اختصاص می‌یابد.»
عضو هیئت‌عامل سازمان بنادر و دریانوردی تاکید کرد: «عمده زیرساخت‌های بندری و دریایی برای تاب‌آوری در مقابل خطرات طبیعی طراحی و اجرا می‌شود، اما در صورت بروز حادثه‌ای فراتر از سطوح طراحی شده و متناسب با شدت آن، ایجاد خسارت به سازه‌های دریایی قدیمی‌تر و نیز ابنیه موجود در خشکی محتمل است و می‌تواند برای مدتی بر فرآیند تخلیه و بارگیری کالا نیز تأثیر منفی بگذارد.»
آسیب‌پذیری انبارها و محوطه بندزی قابل پیشگیری نیست
او گفت: «درباره محوطه‌ها و انبارها باید گفت که محتمل است از حادثه‌ای آسیب‌دیده و شبکه‌های ارتباطی اعم از راه و راه‌آهن برای مدتی دچار قطعی شده و تبادل کالا دچار اختلال شود اما شدت و زمان وقوع آن قابل پیش‌بینی و پیشگیری نیست.»
فتحی در پاسخ به پرسشی درباره اینکه با توجه به اهمیت مقوله ایمنی در بنادر، آیا در بنادر کانتینرها به تناسب کالای موجود در آنها دسته‌بندی می‌شوند که در زمان زلزله و احتمال ریخته شدن کانتینرها بتوان از آسیب‌های بعدی مانند آتش‌سوزی جلوگیری کرد؟ تصریح کرد: «پتانسیل وقوع حریق و خطر در کانتینرها، بیشتر متوجه کانتینرهای دارای بار خطرناک و مستعد حریق است که با توجه به وجود پایانه‌های تخصصی تخلیه و بارگیری این کالاها در بنادر و اندیشیدن تدابیر لازم جهت عملیات تخلیه و بارگیری این قبیل کالاها اعم از تجهیز با سامانه‌های اعلام و اطفا، استقرار تیم‌های تخصصی و آموزش‌دیده جهت انجام عملیات تخلیه و بارگیری در این پایانه‌ها، خوشبختانه تاکنون حادثه قابل ملاحظه‌ای رخ نداده است.»
او در پایان درباره تاثیر حرکت بنادر به سمت بنادر نسل بالاتر در مقاوم‌سازی آنها گفت: «حرکت به سمت ایجاد بنادر نسل سوم با توجه به ماهیت آن بیشتر معطوف بر رویکرد مدیریتی حاکم بر آن بنادر است و نقش مستقیم چندانی در ارتقای تاب‌آوری در برابر مخاطرات طبیعی از جمله زلزله ندارد؛ لکن از زاویه دیگر و به‌صورت غیرمستقیم، ارتقای سطح بنادر با توجه به بهبود ترتیبات و استاندارد‌سازی امور، نقش مناسبی نیز در ارتقای سطح تاب‌آوری بنادر در مواقع بحرانی و مدیریت شرایط ویژه ایفا خواهد کرد.»
