نقش کمیسیون حمل‌ونقل در سیاست‌گذاری و آینده ترانزیت ایران

گفت‌وگوی اختصاصی ترابران آنلاین | در حاشیه سومین روز نمایشگاه بین المللی حمل‌ونقل و لجستیک ایران

اتاق بازرگانی؛ پارلمان بخش خصوصی

سنندجی با اشاره به جایگاه اتاق ها گفت: «اتاق ها در حقیقت پارلمان بخش خصوصی هستند؛ صدای رسمی فعالان اقتصادی که می توانند در سیاست گذاری های کلان اثرگذار باشند. خروجی های ما الزام آور برای دولت و مجلس نیست، اما هرگاه حاکمیت به نظرات کارشناسی اتاق گوش داده، نتایج مثبتی حاصل شده است.» او افزود: «اتاق علاوه بر نقش مشورتی، هرجا لازم بوده وارد کمک عملی هم شده؛ به طوری که در بندر شهید رجایی نیاز به کمک مالی بود و با همکاری همه تجار این مهم محقق شد.» به گفته سنندجی، کمیسیون حمل‌ونقل اتاق تهران تلاش می کند صدای عملیاتی بخش خصوصی در سیاست گذاری حمل‌ونقل باشد و به پویایی ترانزیت ایران کمک کند.

ضعف ساختاری؛ نبود مدیریت یکپارچه

سنندجی بزرگ ترین چالش ساختاری را نبود مدیریت یکپارچه دانست: «در حمل‌ونقل جاده ای، ریلی، هوایی و دریایی هر بخش ساز خودش را می زند. ادغام وزارت راه با شهرسازی نیز باعث شد نگاه تخصصی به حمل‌ونقل کمرنگ شود. نتیجه این شد که بسیاری از پروژه ها یا متوقف مانده اند یا بدون هماهنگی اجرا می شوند.» او تاکید کرد: «هرجا دولت صرفا سیاست گذار بوده و اجرا به بخش خصوصی سپرده شده، موفقیت حاصل شده است؛ اما زمانی که دولت مستقیما وارد عملیات اجرایی شده، ضعف های جدی آشکار شده اند.» سنندجی این ناهماهنگی میان جاده، ریل، هوا و دریا را مانع اصلی حکمرانی پروژه ها و چابکی ترانزیت ایران می داند.

ناوگان فرسوده و نسخه تامین مالی

سنندجی درباره پیامدهای فرسودگی ناوگان گفت: «امروز ناوگان فرسوده هزینه های سنگینی بر دوش اقتصاد و جامعه گذاشته است؛ از تصادفات جاده ای گرفته تا آلودگی هوا. راهکار ما بازگشت به مدل های موفق گذشته و استفاده از یارانه های هدفمند است. همان طور که در نوسازی اتوبوس های شهری با سوبسیدهای ۸۲.۵ درصدی و حمایت به شهرداری ها شاهد پیشرفت بودیم.» او تاکید کرد: «حتی وزارت بهداشت هم باید در این حوزه همراهی کند، زیرا کاهش آلودگی، هزینه های درمانی کشور را پایین می آورد.» سنندجی می گوید نوسازی ناوگان با یارانه نوسازی و تامین مالی ترکیبی می تواند هزینه های اجتماعی و اقتصادی را کاهش دهد و رقابت پذیری ترانزیت ایران را بالا ببرد.

چرا سهم ترانزیت ایران کمرنگ است؟

سنندجی با تاکید بر مزیت ژئوپلیتیکی ایران گفت: «ایران می تواند به چهارراه ترانزیتی منطقه تبدیل شود، اما مشکلات ویزای رانندگان، بیمه، سوخت و مرزها باعث شده هزینه تمام شده حمل‌ونقل داخلی بالا برود. در مقابل، رقبایی مانند ترکیه توانسته اند از این فرصت استفاده کنند و سهم بیشتری از بازار ترانزیت به دست آورند. اگر هزینه ها کاهش نیابد، به تدریج جایگاه ایران تضعیف خواهد شد.» او می گوید رویه های مرزی، ویزای رانندگان، سوخت و بیمه عوامل کلیدی افزایش هزینه اند و باید در اولویت اصلاح قرار بگیرند تا جایگاه ترانزیت ایران تقویت شود.

حمل‌ونقل هوشمند و پاسخ داخلی به تحریم

او با اشاره به تجربه مدیریت شهری خود گفت: «دیگر راهی جز حرکت به سمت فناوری های نوین نداریم. دنیا امروز از هوش مصنوعی، داده های بزرگ و سامانه های دیجیتال برای مدیریت حمل‌ونقل استفاده می کند. ما هم باید در همین مسیر حرکت کنیم. کمیسیون حمل‌ونقل حمایت از استارتاپ ها و شرکت های دانش بنیان را در دستور کار قرار داده و توسعه حمل‌ونقل هوشمند را به عنوان خط اصلی فعالیت خود انتخاب کرده است.» به باور سنندجی، حمل‌ونقل هوشمند و دیجیتالی شدن فرآیندها پاسخ درونی موثری برای کاهش فشار تحریم ها و ارتقای کارایی ترانزیت ایران است.

تعاملات منطقه ای و کریدورها

سنندجی درباره اثر تحریم ها گفت: «تحریم ها چالش های بزرگی را بر زنجیره تامین و حمل‌ونقل کشور تحمیل کرده اند. راهکار اصلی در شرایط موجود، روان سازی فرآیندهای داخلی است. اگر بروکراسی های زائد را حذف کنیم و هماهنگی بیشتری میان دستگاه ها ایجاد شود، بخش بزرگی از فشار تحریم ها کاهش پیدا می کند.» او افزود: «تعامل با کشورهای منطقه نیز اهمیت زیادی دارد. ما امروز با ارمنستان، روسیه و اتحادیه اقتصادی اوراسیا همکاری های خوبی داریم و حضورمان در همایش های بین المللی نیز نشان دهنده تلاش برای تقویت ترانزیت ایران و توسعه کریدورهای ترانزیتی است.»

جمع بندی

سنندجی گفت: «حمل‌ونقل مانند جریان خون برای اقتصاد است. اگر این شریان حیاتی تضعیف شود، کل بدن اقتصاد آسیب می بیند. امروز بیش از هر زمان دیگر نیازمند نگاه علمی، یکپارچه و مبتنی بر مشارکت واقعی بخش خصوصی هستیم. تنها در این صورت است که ایران می تواند جایگاه شایسته خود را در منطقه بازیابد و به هاب اصلی ترانزیت تبدیل شود.» این گفت‌وگو در حاشیه سومین روز نمایشگاه بین المللی حمل‌ونقل و لجستیک ایران انجام شد و بر ضرورت اصلاح مدیریت یکپارچه حمل‌ونقل، نوسازی ناوگان و توسعه حمل‌ونقل هوشمند برای آینده ترانزیت ایران تاکید داشت.