حمل و نقل جاده‌ای؛ رکوردشکنی کامیون‌داران و فعالیت گسترده ناوگان حملونقل عمومی جاده‌ای در ایام بحران و بازگشت حجاج
در پی افزایش حجم ترددهای جاده‌ای در روزهای اخیر، به‌ویژه همزمان با بازگشت حجاج از مرزهای زمینی و شرایط خاص ناشی از تنش‌های منطقه‌ای، ناوگان حملونقل عمومی کشور تحت مدیریت سازمان راهداری و حملونقل جاده‌ای عملکرد فشرده و مستمری را تجربه کرده است. مطابق گزارش‌های رسمی، ثبت رکوردهایی در جابجایی کالاهای اساسی و مسافران در این بازه زمانی، نتیجه همکاری نزدیک بخش دولتی با فعالان صنفی و شرکت‌های حمل‌ونقلی بوده است.
بازدیدهای میدانی مسئولان، از جمله وزیر راه و شهرسازی از پایانه‌های پرتردد، نشان‌دهنده تلاش برای ارزیابی میدانی شرایط و شنیدن مستقیم مسائل رانندگان است. در کنار آن، آمارهای منتشرشده حاکی از جابه‌جایی بیش از پنج میلیون مسافر و ده‌ها هزار زائر از مرزهای زمینی است؛ اقدامی که در شرایط پرتقاضا، نیازمند تأمین ناوگان، هماهنگی‌های بین‌بخشی و نظارت لحظه‌ای بوده است.
این گزارش، ضمن مرور اقدامات انجام‌شده، به چالش‌های موجود مانند بیمه رانندگان، تأمین سوخت و نیاز به هماهنگی بیشتر میان دستگاه‌ها نیز می‌پردازد؛ چالش‌هایی که همچنان برای حفظ پایداری خدمات، نیازمند پیگیری جدی در سطوح مدیریتی و تقنینی هستند.
بازدید وزیر راه و شهرسازی از پایانه کالای تهران
در نخستین بخش این گزارش، نگاهی داریم به حضور میدانی وزیر راه و شهرسازی در پایانه کالای تهران. فرزانه صادق، در جریان بازدید از این پایانه بزرگ در شهرستان بهارستان با اشاره به روزهای پرتنش اخیر و تلاش‌های شبانه‌روزی رانندگان، از کامیون‌داران به‌عنوان ستون فقرات پنهان زنجیره تأمین کشور یاد کرد. او تصریح کرد: در شرایطی که کشور با بحران مواجه بود، این رانندگان، بی‌هیاهو و با تکیه بر تعهد کاری خود، بار سنگین تأمین کالاهای اساسی را بر دوش کشیدند.
صادق گفت: «می‌دانم که مسیر شما آسان نبوده. در سخت‌ترین روزها، شما جاده را رها نکردید. حتی یک لحظه هم اجازه ندادید مردم طعم کمبود را بچشند.» وزیر راه تأکید کرد که عملکرد کامیون‌داران در روزهای اخیر، نه‌فقط یک اقدام صنفی، بلکه مصداق روشنی از مسئولیت‌پذیری اجتماعی و وطن‌دوستی در عمل بوده است.
صادق، کامیون داران و رانندگان ناوگان حمل و نقل عمومی کشور را از زحمت کش‌ترین اقشار کشور خواند که برای توزیع کالای اساسی در سراسر کشور در روزهای جنگ، از جان خود مایه گذاشتند.
صادق خطاب به کامیون‌داران و کارکنان شرکت‌های باربری در پایانه بزرگ کالای تهران گفت: با مشکلات شما آشنا هستم و می‌دانم که شما غیرتمندانه از جان خود مایه گذاشتید تا در این شرایط، مردم با کمبود کالاهای اساسی روبرو نشوند. شما نقش موثری در این روزها ایفا کردید و همت والای شما ستودنی است.
در این دیدار کامیون داران با وزیر گفت‌وگو کردند و مشکلات خود از جمله بیمه، گازوییل، سختی کار، کمیسیون شرکت های حمل و نقلی و … را با او در میان گذاشتند.
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به نشستی که در روزهای گذشته با اعضای کمیسیون عمران داشت؛ عنوان کرد که با همکاری نمایندگان مجلس، مشکل بیمه را مرتفع خواهیم کرد. هرآنچه در حوزه اختیارات و وظایف وزارت راه است را برای حل مشکلات شما بسیج می‌کنیم و با همکاری وزارتخانه‌های صمت و نفت نیز برای حل دیگر مشکلات شما خواهیم کوشید.
صادق نیز با اشاره به مشکلاتی نظیر بیمه، گازوییل و کمیسیون شرکت‌های حمل و نقلی که مواجه هستند بیان کرد: «با همکاری نمایندگان مجلس، در نشست‌های مشترک در کمیسیون عمران، تلاش می‌کنیم موانع بیمه‌ای را مرتفع کنیم و در حوزه وظایف وزارت راه و همکاری وزارتخانه‌های صمت و نفت برای رفع دیگر مشکلات کامیون‌داران اقدام خواهیم کرد.»
در این بازدید، کامیون‌داران نیز به بیان مسائل و مشکلات خود پرداختند و رئیس سازمان راهداری، رضا اکبری، اعلام کرد که جلسات منظم با رانندگان برای پیگیری و حل مشکلات آن‌ها ادامه خواهد یافت.
عملکرد ناوگان حملونقل عمومی در جابجایی حجاج بیت‌اله‌الحرام
در ادامه آنچه پیش‌تر درباره نقش پررنگ کامیون‌داران در روزهای پرتنش نقل شد، اکنون نوبت به بررسی عملکرد ناوگان مسافری در بازگشت حجاج از مرزهای زمینی می‌رسد؛ بخشی دیگر از عملیات گسترده حملونقل جاده‌ای که این‌بار، با تمرکز بر جابه‌جایی زائران بیت‌اله‌الحرام که نشانه‌ای از هماهنگی و پایداری شبکه حملونقل کشور است.
مدیرکل دفتر حملونقل مسافر سازمان راهداری، داریوش باقرجوان، اعلام کرد که از ابتدای ورود حجاج از مرزهای زمینی کشور تا صبح چهارم تیرماه ، در مجموع ۴۶ هزار و ۲۹۰ نفر پس از ورود به کشور با استفاده از ناوگان حملونقل عمومی جاده‌ای بین‌شهری جابه‌جا شده‌اند.
اما تا کنون بیش از ۵۶ هزار نفر از زائران با استفاده از ناوگان حملونقل عمومی جاده‌ای بین‌شهری جابه‌جا شده‌اند. این جابجایی با بهره‌گیری از حدود ۱۷۶۷ دستگاه اتوبوس فعال انجام شده است.
وی همچنین اشاره کرد که طی شبانه‌روز گذشته ۳۳۶ دستگاه ناوگان برای انتقال حجاج به پایانه‌های مرزی اعزام شده‌اند و عملیات جابجایی با هماهنگی کامل سازمان حج و زیارت همچنان ادامه دارد تا آخرین گروه زائران به مقصدهای خود برسند.
مدیرکل دفتر حملونقل مسافر با اشاره به بازگشت بخش قابل توجهی از حجاج از طریق مرزهای زمینی، خاطرنشان کرد: عملیات انتقال حجاج با هماهنگی سازمان حج و زیارت و همزمان با ورود آنان به کشور با استفاده از ناوگان حملونقل مسافری بین‌شهری همچنان در حال انجام بوده و تا زمان ورود آخرین گروه حجاج ادامه خواهد یافت.
آمار کلان جابجایی مسافر و کالا
پس از پرداختن به نقش حیاتی کامیون‌داران در توزیع کالاهای اساسی و سپس مرور عملیات منسجم جابه‌جایی حجاج از مرزهای زمینی، حالا نگاهی دقیق‌تر به تصویر کلان جابه‌جایی مسافر و کالا در سطح ملی، نمایی جامع از ظرفیت‌ها و چالش‌های حملونقل جاده‌ای کشور در روزهای اخیر با استناد به اطلاعات سایت راهداری ارائه می‌دهیم. آمار منتشرشده از سوی سازمان راهداری و حملونقل جاده‌ای، نمایانگر حجم بالای تقاضا و تلاش بی‌وقفه ناوگان عمومی بین‌شهری برای پاسخگویی به نیاز میلیون‌ها مسافر است.
بر اساس گزارش‌های سازمان راهداری و حملونقل جاده‌ای، طی بازه زمانی ۲۳ خرداد تا ۵ تیرماه ۱۴۰۴، بیش از پنج میلیون و ۵۲ هزار مسافر توسط ناوگان حمل و نقل عمومی بین‌شهری در سراسر کشور جابجا شده‌اند.
به گزارش روابط عمومی سازمان راهداری و حملونقل جاده‌ای، در این بازه زمانی، جابه‌جایی مسافران به وسیله ۴۷۱ هزار و ۵۲۴ سفر ناوگان حملونقل عمومی بین‌شهری در نقاط مختلف کشور انجام شده است.
بر اساس این گزارش، در روز چهارم تیر ماه سال جاری، جابجایی ۴۱۳ هزار و ۴۲۴ مسافر توسط ۴۱ هزار و ۳۰۰ سفر ناوگان حملونقل عمومی بین‌شهری در مقاصد مختلف کشور انجام شد.
در همین مدت، کامیون‌داران با وجود بحران و دشواری‌های پیش‌رو توانسته‌اند حجم قابل توجهی از حمل کالاهای اساسی را از بنادر به نقاط مختلف کشور منتقل کنند، اقدامی که نقش مهمی در جلوگیری از کمبود کالا در بازار داشته است.
پیام تقدیر رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای
در ادامه گزارش از تلاش‌های گسترده ناوگان حملونقل جاده‌ای در شرایط خاص اخیر، پیام تقدیر و تشکر رئیس سازمان راهداری و حملونقل جاده‌ای، رضا اکبری، به‌عنوان نماینده عالی این حوزه را داشته‌ایم.
رضا اکبری، معاون وزیر و رئیس سازمان راهداری، در پیامی ویژه از تلاش‌های بی‌وقفه و ایثارگرانه رانندگان و کارکنان حوزه حمل و نقل کالا و مسافر تقدیر و تشکر کرد. وی این دوره را «آزمونی مجدد از وطن‌دوستی، شجاعت و غیرت» نامید و از همه فعالان این عرصه خواست تا با همین روحیه، خدمت‌رسانی به مردم را ادامه دهند.
مدیرکل دفتر حملونقل مسافر سازمان راهداری و حملونقل جاده‌ای اعلام کرد: از زمان آغاز ورود حجاج از مرزهای زمینی به کشور، تا صبح پنجم تیرماه ۱۴۰۴، تعداد ۵۶ هزار و ۷۶ نفر از حجاج خانه خدا با بهره‌گیری از ناوگان حملونقل عمومی جاده‌ای بین‌شهری جابه‌جا شده‌اند.
به نقل از روابط عمومی سازمان راهداری و حملونقل جاده‌ای، داریوش باقرجوان در این خصوص اظهار داشت: در بازه‌ی زمانی یاد شده، جابه‌جایی حجاج با استفاده از ۱۷۶۷ دستگاه اتوبوس فعال در حوزه بین‌شهری انجام شده است.
وی همچنین از انتقال ۹۷۸۶ نفر از حجاج با استفاده از ۳۱۷ دستگاه ناوگان حملونقل عمومی بین‌شهری از مرزهای زمینی کشور در شبانه‌روز گذشته خبر داد و افزود: همچنین در چهارم و پنجم تیرماه ۳۳۶ دستگاه ناوگان حمل و نقل عمومی بین‌شهری جهت جابجایی حجاج به پایانه‌های مرزی کشور اعزام شدند.
مدیرکل دفتر حملونقل مسافر با بیان اینکه بازگشت بخش قابل توجهی از حجاج بیت‌اله‌الحرام از طریق مرزهای زمینی کشور انجام شده است، افزود: «عملیات انتقال حجاج با همکاری سازمان حج و زیارت و به‌طور همزمان با ورود آنان به کشور، با استفاده از ناوگان حملونقل مسافری بین‌شهری همچنان ادامه دارد و تا زمان ورود آخرین گروه حجاج ادامه خواهد یافت.»
تلاش برای بهره‌گیری کامل از ناوگان بین‌شهری در بازگشت مسافران
با توجه به افزایش چشمگیر تقاضا در مسیرهای بازگشت مسافران، مهدی خضری، معاون حملونقل سازمان راهداری و حملونقل جاده‌ای، از برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات ویژه‌ای خبر داد که با هدف تأمین ناوگان کافی و تسهیل سفرهای هموطنان در این ایام انجام شده است.
مهدی خضری، معاون حمل و نقل سازمان راهداری و حملونقل جاده‌ای، با اشاره به افزایش تقاضا برای استفاده از ناوگان حملونقل عمومی جاده‌ای بین‌شهری در مسیرهای بازگشت مسافران، از اتخاذ تمهیدات ویژه‌ای به منظور تأمین ناوگان کافی و تسهیل سفرهای هموطنان خبر داد.
به گزارش روابط عمومی سازمان راهداری و حملونقل جاده‌ای، خضری تاکید کرد که این سازمان با همکاری تشکل‌های صنفی و شرکت‌های حملونقل مسافری توانسته ظرفیت ناوگان عمومی بین‌شهری را به حداکثر برساند تا خدمات حمل‌ونقلی با پایداری و کیفیت لازم ارائه شود.
وی افزود: «علاوه بر بهره‌گیری کامل از ظرفیت ناوگان در ارائه سرویس‌های عادی، سرویس‌های فوق‌العاده نیز در مسیرهای پرتقاضا و مورد نیاز فعال شده‌اند.»
معاون حمل و نقل سازمان راهداری اظهار داشت که برنامه‌ریزی‌های لازم برای به‌کارگیری ناوگان کمکی سایر دستگاه‌های اجرایی نیز در شرایطی که تقاضا از ظرفیت موجود بیشتر شود، صورت گرفته است.
خضری همچنین به نظارت میدانی مستمر نیروهای ادارات‌کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای در پایانه‌های مسافری اشاره کرد و گفت: «با هماهنگی پلیس راهور، برای حفظ نظم و امنیت در روند جابجایی، از مسافرگیری ناوگان در خارج از پایانه‌ها جلوگیری می‌شود.»
وی در پایان تصریح کرد که سازمان راهداری و حملونقل جاده‌ای با استمرار نظارت‌ها و بهره‌گیری از همه ظرفیت‌های ناوگان فعال استان‌ها، تلاش می‌کند تا جابجایی مسافران به مبادی اولیه سفر در شرایطی مطلوب، ایمن و قابل قبول انجام شود.
عملکرد سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای در ایام اخیر نشان‌دهنده همت و مدیریت هوشمندانه در مقابله با بحران‌های ناشی از شرایط جنگی و حجم بالای سفرهای بازگشت حجاج است. تاکید مسئولان بر حل مشکلات زیرساختی و رفاهی رانندگان و افزایش ظرفیت ناوگان مسافری بیانگر نگاه واقع‌بینانه و مسئولانه به حفظ تداوم خدمات‌رسانی است. با این حال، مشکلاتی همچون بیمه، تأمین سوخت و مسائل مالی رانندگان همچنان نیازمند پیگیری جدی و اقدامات عملی در کوتاه‌مدت است تا انگیزه و امنیت شغلی این قشر زحمت‌کش حفظ شود.
