
نهمین کنفرانس مهندسی راهآهن روی ریل هوش مصنوعی، پل ارتباط دانشگاه و صنعت
خبرنگار: الهام زرقانی شیراز
ترابران آنلاین: در آستانه برگزاری نهمین کنفرانس بینالمللی پیشرفتهای اخیر در مهندسی راهآهن، دانشگاه علم و صنعت ایران بار دیگر به مرکز تلاقی پژوهش، سیاستگذاری و فناوری در حملونقل ریلی تبدیل شده است. دکتر سید محمد موسوی، رئیس دانشکده مهندسی راهآهن، در این گفتوگوی اختصاصی، از جایگاه بیبدیل این کنفرانس در پیوند صنعت و دانشگاه، ورود فناوریهای نوین مانند هوش مصنوعی و توجه به موضوعاتی چون ریلیهای پرسرعت، ترانزیت ترکیبی و اقتصاد ریلی سخن میگوید.
توسعه همکاری بینالمللی، تمرکز بر هوش مصنوعی
مهمترین اهداف نهمین دوره این کنفرانس چیست و چه تفاوتهایی با دورههای گذشته دارد؟
هدف اصلی، همکاری عمیقتر با مراکز دانشگاهی، تحقیقاتی و صنعتی حوزه حملونقل ریلی و بهرهمندی از آخرین نوآوریها و تجربیات است. تفاوت اصلی این دوره، دو برابر شدن تعداد کارگاهها و حضور مدیران ارشد UIC (اتحادیه بینالمللی راهآهنها) بهعنوان سخنران و مدرس است.
چه نوآوریها یا دستاوردهای شاخصی در این دوره مورد توجه قرار گرفتهاند؟
تمرکز ویژهای بر مقالات مرتبط با کاربرد هوش مصنوعی در صنعت ریلی داریم. چندین کارگاه هم به این موضوع اختصاص یافتهاند. همچنین، برای انتقال تجربه عملی، صنعتگران فعال در بخش ریلی نیز به کارگاههای آموزشی دعوت شدهاند.
بیشتر بخوانید:
رشت-آستارا؛ تکمیل کننده زنجیره راهآهنهای شمال کشور
از تبریز تا باکو؛ دیپلماسی، گاهی از باند فرودگاه آغاز میشود!
چگونه این کنفرانس به پیوند میان دانشگاه و صنعت ریلی کشور کمک میکند؟
با حضور مدیران شرکت راهآهن بهعنوان سخنران و نیز مشارکت صنعتگران در آموزشها، چالشها و نیازهای صنعت به دانشگاه منتقل میشود. همچنین نمایشگاهی در حاشیه کنفرانس برگزار میشود تا شرکتها مستقیماً با پژوهشگران ارتباط برقرار کنند.
چه میزان از مقالات ارائهشده، حاصل پروژههای مشترک با شرکتهای حملونقل ریلی هستند؟
حدود ۳۰ درصد از مقالات از سوی شرکتهای حملونقل ریلی و در قالب پروژههای مشترک با دانشکده ارائه شدهاند.
کدام محورهای کنفرانس بیشترین استقبال را داشتهاند؟
برنامهریزی حملونقل، اقتصاد و سیاستگذاری، راهآهن شهری، حملونقل ترکیبی و هوش مصنوعی جزو حوزههایی هستند که بیشترین مشارکت را به خود اختصاص دادهاند.
آیا محورهای جدیدی مانند توسعه فناوریهای سبز یا ریلیهای پرسرعت هم در این دوره اضافه شدهاند؟
راهآهن پرسرعت (سریع السیر) یکی از محورهای اصلی کنفرانس است. تعداد قابل توجهی مقاله در این زمینه پس از داوری پذیرش شده است. بطور کلی مود حمل و نقل ریلی یکی از فناوریهای سبز و در جهت کاهش انتشار گازهای گلخانهای (Greenhouse Gas Emissions) است.
مسیر جهانی شدن ریلی از علم تا سیاست
آیا محورهایی مانند ریلیهای پرسرعت و فناوری سبز نیز در این دوره مدنظر بودهاند؟
بله، ریلیهای سریعالسیر از محورهای اصلی کنفرانس هستند و مقالات متعددی در این زمینه پذیرفته شدهاند. بهطور کلی، حملونقل ریلی ذاتاً سبز و سازگار با محیطزیست است.
چه نهادها و دانشگاههای خارجی در این دوره حضور دارند؟
از UIC و چند دانشگاه اروپایی و آسیایی نظیر University of Huddersfield، University of Graz، Polytechnic Institute of Porto و Southwest Jiaotong University چین دعوت شده و برخی از آنها در برگزاری کارگاه نیز مشارکت دارند.
آیا همکاریهای پژوهشی بینالمللی هم در این چارچوب تقویت میشود؟
بله، این کنفرانس عملا سکوی پرتابی برای گسترش همکاریهای پژوهشی بینالمللی است. سخنرانیها و کارگاههای مشترک موجب تبادل دانش و ارتقای تعاملات میشود.
فرآیند داوری چگونه انجام شده و چه مقالاتی به مجلات علمی راه یافتهاند؟
حدود ۵۰ استاد از داخل و خارج کشور داوری مقالات را انجام دادهاند. کلیه مقالات در ISC نمایه میشوند و مقالات برگزیده در مجله علمی-پژوهشی دانشکده منتشر خواهند شد.
چه معیاری برای انتخاب مقالات برتر لحاظ شده است؟
نوآوری، کاربردپذیری، ضرورت موضوع و دقت روش تحقیق از معیارهای اصلی داوری مقالات برتر هستند.
نتایج علمی این کنفرانس چه تأثیری بر توسعه ریلی کشور دارد؟
نتایج این کنفرانس میتواند در تصمیمسازیهای کلان، بهروزرسانی روشهای نگهداری و بهرهوری بیشتر در زیرساختهای ریلی مورد استفاده قرار گیرد.

آیا وزارت راه و شرکت راهآهن از خروجیهای کنفرانس استفاده میکنند؟
ارتباط قویای بین دانشکده و شرکت راهآهن وجود دارد. بسیاری از مدیران این شرکت فارغالتحصیل همین دانشکده هستند و در تدوین محورهای کاربردی کنفرانس مشارکت دارند.
دانشکده مهندسی راهآهن چه نقشی در برگزاری کنفرانس دارد؟
تمام برنامهریزیها، از تعیین محورهای علمی تا اجرای کامل کنفرانس، توسط دانشکده و اعضای هیئتعلمی آن صورت میگیرد.
برنامه دانشکده برای تربیت نیروی انسانی متخصص چیست؟
طراحی برنامههای راهبردی، اصلاح سرفصلها و آموزش هدفمند بهگونهای انجام میشود که فارغالتحصیلان آمادگی حضور در پستهای مدیریتی و پژوهشی صنعت ریلی را داشته باشند.
چه جایگاهی برای موضوعاتی مثل هوش مصنوعی، خطوط سریعالسیر و انرژیهای تجدیدپذیر قائل هستید؟
هوش مصنوعی نقش مهمی در مدلسازی تصمیمگیری، تعمیرات پیشبینانه و توسعه ریلی دارد. چندین کارگاه کلیدی نیز در این زمینه برگزار میشود.
آیا شرکتهای دانشبنیان در این رویداد مشارکت دارند؟
بله، برخی با ارائه مقاله، برخی با برگزاری کارگاه و برخی با نمایش محصولاتشان در نمایشگاه مشارکت کردهاند.