سرمایه‌گذاری ریلی ۸۸۰۰ میلیارد تومانی؛
راه‌آهن به سوی توسعه پایدار گام برمی‌دارد
شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران روز یکشنبه از آغاز مجموعه‌ای از پروژه‌های بزرگ سرمایه‌گذاری ریلی در بخش حمل‌ونقل خبر داد که با مشارکت گسترده بخش خصوصی و با هدف نوسازی ناوگان ریلی مسافری به ارزش ۸۸۰۰ میلیارد تومان به اجرا درمی‌آید.
این برنامه سرمایه‌گذاری ریلی طی نشستی خبری با حضور مقامات ارشد راه‌آهن و نمایندگان شرکت‌های سرمایه‌گذار خصوصی برگزار شد و قراردادهایی برای تأمین، خرید و بازسازی واگن‌های مسافری امضا شد. این پروژه‌ها شامل خرید واگن‌های پنج‌ستاره، بازسازی واگن‌های قدیمی و ارتقای کیفیت خدمات در مسیرهای داخلی و بین‌المللی است.
حمایت از این سرمایه‌گذاری‌های ریلی از طریق سیاست‌های تشویقی انجام شده است:
- پرداخت صرفه‌جویی سوخت بر پایه ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابتی
- اجرای تبصره ۱۸ قانون بودجه
به گفته مسئولان، این اقدام نشانه‌ای از عزم جدی دولت برای توانمندسازی بخش خصوصی در صنعت حمل‌ونقل ریلی است. تفاهم‌نامه‌های امضا شده با شرکت‌هایی چون «ریل‌ترابر سبا» و «رجا» نه‌تنها ظرفیت حمل‌ونقل مسافری کشور را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهند، بلکه با تحریک صنایع داخلی مرتبط، زمینه‌ساز ایجاد اشتغال و ارتقای کیفیت خدمات می‌شوند.
وزیر راه و شهرسازی: حمل‌ونقل ریلی، پشتیبان مردم در شرایط بحرانی
فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی، در نشست خبری آیین سرمایه‌گذاری در ناوگان ریلی مسافری، ضمن قدردانی از فعالان این صنعت، بر اهمیت نقش بخش خصوصی و ضرورت استمرار حمایت‌های دولت تأکید کرد.
«حمایت از سرمایه‌گذاران ریلی همواره قوت قلبی برای کارکنان راه‌آهن بوده و امیدواریم در سال جاری، که سال جذب سرمایه است، شاهد حضور پررنگ‌تر بخش خصوصی باشیم.»
صادق از تلاش‌های صورت‌گرفته در برگزاری نشست‌های تخصصی تقدیر کرد و از مردم ایران، به‌ویژه مسافران، به دلیل صبر و همکاری‌شان در ۱۲ روز اخیر که با تنش‌های منطقه‌ای و اختلال در حمل‌ونقل هوایی همراه بود، قدردانی ویژه‌ای کرد. او گفت: «در این روزهای دشوار، بخش اعظم بار سفرها بر دوش صنعت راه‌آهن بود و همکاران من در بخش‌های مختلف، اعم از دولتی و خصوصی، با وجود کمبودها، خدمات حداکثری به مردم ارائه دادند.»
تأکید بر اعتمادسازی در بخش خصوصی
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به شرایط سخت ناشی از حملات اخیر، تأکید کرد که این وضعیت نشان داد حمل‌ونقل ریلی تا چه اندازه می‌تواند پشتیبان مردم در شرایط بحرانی باشد. وی از تلاش کارگران، پیمانکاران، مهندسان و سایر فعالان این حوزه به‌صورت ویژه قدردانی کرد.
صادق بر ضرورت جلب اعتماد بخش خصوصی تأکید کرد و گفت: «اعتمادسازی در حوزه ریلی به مراتب سخت‌تر از دیگر بخش‌های حمل‌ونقل است، اما مشارکت فعال بخش خصوصی در پروژه‌های جدید، نشانه‌ای مثبت است که باید با شفافیت و پرهیز از دخالت‌های غیرضروری تقویت شود.»
او افزود: «همه می‌دانیم که حمل‌ونقل ریلی نسبت به جاده‌ای، دریایی و هوایی با چالش‌های بیشتری مواجه است، اما یکی از شاخص‌های توسعه‌یافتگی در کشورهای پیشرفته، میزان پیشرفت صنعت ریلی است که با شهرسازی پیوند خورده و زنجیره‌ای از توسعه را به همراه دارد.»
نقش راه‌آهن در ترانزیت منطقه‌ای
وزیر به مزایای حمل‌ونقل ریلی، از جمله کاهش مصرف سوخت، ارتقای ایمنی و پایداری اقتصادی اشاره کرد و گفت: «عبارتی که آقای ذاکری به‌کار بردند کاملاً دقیق بود: این ریل‌ها فقط وسیله‌ای برای جابه‌جایی بار یا مسافر نیستند، بلکه به توسعه پایدار و پایش انرژی کمک می‌کنند.»
وی همچنین به نقش ایران در ترانزیت منطقه‌ای پرداخت و اهمیت همکاری‌های بین‌المللی را برجسته کرد:
کشورهای طرف همکاری در توسعه ریلی:
- ترکمنستان
- روسیه
- آذربایجان
- ترکیه
- عراق
- افغانستان
- پاکستان
صادق تأکید کرد: «موقعیت جغرافیایی ایران، ایمنی و مقرون‌به‌صرفه بودن مسیرهای ریلی ما، مزیتی بی‌بدیل در منطقه ایجاد کرده است.»
برنامه‌های آینده و تأکید بر مشارکت بخش خصوصی
صادق از برنامه‌های در حال اجرا برای رفع گلوگاه‌های داخلی، افزایش ظرفیت حمل کالا و بهبود خدمات مسافری سخن گفت و تصریح کرد: «با توجه به محدودیت‌های منابع، تنها راه رسیدن به توسعه پایدار، مشارکت موثر و مستمر بخش خصوصی است. ما باید مدیریت دولتی صفر تا صد را کنار بگذاریم و زمینه را برای فعالیت‌های شفاف، مستقل و نتیجه‌محور بخش خصوصی فراهم کنیم.»
او تأکید کرد: «تا زمانی که شفافیت و استقلال در تصمیم‌گیری‌ها نباشد، نمی‌توان به مشارکت پایدار بخش خصوصی امیدوار بود. باید دخالت‌های غیرضروری را کنار گذاشت و مسئولیت‌ها را به‌درستی واگذار کرد.»
وزیر به سیاست صرفه‌جویی سوخت در قالب ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید اشاره کرد و گفت: «این سیاست می‌تواند نه‌تنها باعث صرفه‌جویی چشمگیر شود، بلکه پایه‌ای برای حمایت از سرمایه‌گذاری‌های جدید باشد. باید این صرفه‌جویی‌ها به‌طور مستقیم به حوزه ریلی تزریق شود تا پایداری مالی آن تضمین گردد.»
وی بر تقویت همکاری میان وزارت راه و شهرسازی و سایر نهادهای ذی‌ربط تأکید کرد تا منابع حاصل از صرفه‌جویی سوخت به توسعه صنعت ریلی اختصاص یابد. صادق همچنین بر لزوم توجه به همه اقشار جامعه، از جمله افراد دارای معلولیت، سالمندان، کودکان و زنان باردار تأکید کرد و گفت: «تا پایان شهریور ماه، باید تمامی ایستگاه‌ها و واگن‌ها به گونه‌ای تجهیز شوند که بهترین خدمات را به همه گروه‌های اجتماعی ارائه دهند.»
او از همه فعالان صنعت ریلی، اعم از کارکنان راه‌آهن، پیمانکاران، مهندسان و مسئولان بخش خصوصی قدردانی کرد و افزود: «در تمام ماه‌های گذشته، که اکنون نزدیک به یک سال می‌شود، حمایت‌های مشخص و مؤثری از سوی دولت در حوزه حمل‌ونقل جاده‌ای، صنعت هوایی و اکنون ریلی صورت گرفته است. این حمایت‌ها باعث سرعت گرفتن روند توسعه شده‌اند.»
در پایان، صادق بار دیگر بر ضرورت حضور بخش خصوصی تأکید کرد و گفت: «هر جا که بخش خصوصی وارد عمل شده و مسیر برایش هموار بوده، خروجی به‌مراتب موفق‌تری نسبت به مدل مدیریت دولتی داشته‌ایم. اگر این مسیر به‌درستی ادامه یابد، قطعاً خدمات پایدارتری به مردم ارائه خواهیم کرد.»
حرکت به سوی توسعه پایدار ریلی؛ گام‌های مثبت، چالش‌ها و امیدواری‌ها
در ادامه نشست، جبارعلی ذاکری، مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، با تأکید بر تداوم حمایت‌های قانون‌گذارانه و اجرایی از حمل‌ونقل ریلی، از پیشرفت‌های مهمی در این حوزه خبر داد.
ذاکری گفت: «از ابتدای دولت چهاردهم، حمل‌ونقل ریلی یکی از راهبردهای اصلی وزارت راه و شهرسازی بوده و خوشبختانه این حمایت‌ها همچنان ادامه دارد. برگزاری این جلسات صرفاً ارائه ارقام نیست، بلکه تلاش داریم آثار واقعی سرمایه‌گذاری‌ها را در شبکه ریلی کشور نشان دهیم».
دستاوردهای کوتاه‌مدت و برنامه‌های بلندمدت
او با اشاره به نتایج سرمایه‌گذاری‌های ریلی اخیر و ورود ۶۰۰ دستگاه واگن جدید به شبکه ریلی در همکاری با معاونت مالی، ابراز امیدواری کرد که روند ماهانه ورود ۴۰ تا ۵۰ دستگاه واگن جدید ادامه‌دار باشد.
در زمینه واگن‌های مسافری نیز، ذاکری از نهایی شدن قرارداد با طرف چینی خبر داد و اعلام کرد که مسائل فنی و مالی عمدتاً حل شده و تنها دو مورد فنی باقی مانده که ظرف یک ماه آینده برطرف خواهد شد تا تولید آغاز شود.
مدیرعامل راه‌آهن با تأکید بر ضرورت جذاب کردن اقتصاد حمل‌ونقل ریلی برای سرمایه‌گذاران گفت: «باید هم برای بقا و هم برای سرمایه‌گذاری جدید شرایط مناسبی فراهم کنیم. سیاست حداکثرسازی مشارکت بخش خصوصی در همین راستا دنبال می‌شود».
چالش‌های توسعه زیرساختی
او با اشاره به شکاف میان توسعه خطوط ریلی و ظرفیت ناوگان افزود: «سالانه بین ۱۵۰ تا ۳۰۰ کیلومتر به شبکه ریلی اضافه می‌شود، اما با کمبود منابع دولتی، ناچاریم برای تأمین واگن‌ها از خطوط موجود هزینه کنیم. اینجا دولت باید وارد شود؛ چه از طریق صندوق توسعه ملی و چه با حمایت‌های هدفمند دیگر».
ذاکری از برنامه‌ریزی برای ورود ۳۰۰ دستگاه واگن مسافری جدید به شبکه با حمایت‌های دولتی خبر داد و بر اصلاح نظام نگهداری و تعمیرات (نت) برای بهره‌وری بیشتر تأکید کرد.
احیای خطوط بین‌المللی؛ گامی مهم در دیپلماسی ریلی
یکی از نقاط مهم سخنان ذاکری، تلاش‌ها برای توسعه روابط ریلی بین‌المللی بود:
وضعیت خطوط بین‌المللی:
| مسیر | وضعیت | زمان‌بندی |
|---|---|---|
| تهران-وان | فعال شده پس از 5 سال توقف | – |
| تهران-آنکارا | در حال راه‌اندازی | ظرف 2 ماه آینده |
| تهران-هرات | در برنامه راه‌اندازی | ماه جاری |
| تهران-دوشنبه | مذاکرات آغاز شده | – |
ذاکری افزود: «با وجود برخی محدودیت‌های فنی و مقرراتی در سفرهای بین‌المللی، این مسیرها می‌توانند به افزایش پیوندهای فرهنگی و اقتصادی با همسایگان تمدنی ایران کمک کنند».
ظرفیت طلایی گردشگری ریلی
در پایان، ذاکری با اشاره به ظرفیت بالای گردشگری ریلی در کشور، گفت: «راه‌آهن تاریخی ایران می‌تواند با توسعه گردشگری، درآمدی به مراتب بیشتر از حمل‌ونقل صرف ایجاد کند. مردم استقبال بی‌نظیری از تورهای ریلی داشته‌اند و ما امیدواریم این بخش را امسال به‌طور جدی توسعه دهیم.»
او با قدردانی از شرکت‌های خصوصی که سرمایه خود را وارد این حوزه کرده‌اند، تأکید کرد: «اگر بتوانیم با مدل‌های مالی مناسب، اقتصاد این بخش را برای شرکت‌ها به‌صرفه کنیم، شاهد بازگشت سرمایه و شکوفایی پایدار در حمل‌ونقل مسافری ریلی خواهیم بود».
لزوم نهادینه‌سازی توسعه ریلی؛ راه‌آهن باید اولویت کشور باشد
محمدرضا رضایی کوچی، رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، نگاه مجلس به توسعه ریلی را تشریح کرد. وی با تاکید بر اهمیت راهبردی توسعه حمل‌ونقل ریلی در کشور، گفت: «خوشحالم که بار دیگر در جمع فعالان این حوزه هستم؛ به‌ویژه با محوریت جذب سرمایه‌گذاری در شبکه ریلی، که از اولویت‌های مغفول مانده کشور است».
رضایی کوچی با اشاره به ظرفیت بالای راه‌آهن در کاهش مصرف انرژی، افزایش ایمنی و تسهیل جابه‌جایی، افزود: «توسعه ریلی از شاخص‌های اصلی پیشرفت در دنیاست. با این وجود، متأسفانه ما هنوز در رتبه ۶۴ دنیا قرار داریم که براساس آمار بانک جهانی، فاصله زیادی با جایگاه واقعی‌مان دارد».
نقد ساختار هزینه‌ای کشور
وی با انتقاد از ساختار هزینه‌ای کشور گفت: «ما کشور را گران اداره می‌کنیم. فقط در حوزه سوخت سالانه بیش از ۵۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه پرداخت می‌شود. این در حالی است که اگر منابع به‌درستی هدف‌گذاری شوند و به سمت زیرساخت‌های راهبردی مانند راه‌آهن هدایت شوند، نتایج ملموس‌تری خواهیم گرفت».
رضایی با تمجید از اقدامات شرکت راه‌آهن در استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی گفت: «آقای ذاکری به‌درستی مسیر را شناخته‌اند و سرمایه‌گذاری ریلی را جدی گرفته‌اند. این همان مدلی است که باید در سراسر کشور پیاده شود».
اهداف برنامه هفتم توسعه
رئیس کمیسیون عمران مجلس، احکام برنامه هفتم توسعه را یادآور شد:
اهداف کمّی برنامه هفتم:
رضایی کوچی تأکید کرد: «تمام نهادها، از دولت گرفته تا مجلس و دستگاه‌های اجرایی، باید هم‌راستا حرکت کنند. ما در کمیسیون عمران مجلس تمام‌قد پشت وزارت راه و شرکت راه‌آهن ایستاده‌ایم و در توزیع اعتبارات و حمایت‌های قانونی، همراهی لازم را خواهیم داشت».
عدم توازن در دسترسی به شبکه ریلی
رضایی کوچی با اشاره به نابرابری موجود بین شبکه جاده‌ای و ریلی کشور، گفت: «در حال حاضر صاحبان کالا در همه نقاط کشور به‌راحتی به شبکه جاده‌ای دسترسی دارند؛ اما شبکه ریلی این پوشش را ندارد. این عدم توازن باعث شده سهم ریل از حمل‌ونقل کاهش یابد، به‌ویژه در کانون‌های بار مثل بنادر».
او با بیان اینکه احساس رضایت مسافران از سفر ریلی باید در اولویت باشد، افزود: «ما در برنامه هفتم باید به‌طور مشخص سرعت جابه‌جایی را افزایش دهیم. همچنین، مسافرانی که علاقه‌مند به سفر ریلی هستند، نباید به دلیل کمبود ظرفیت با محدودیت مواجه شوند.»
ضرورت حرکت به سمت قطارهای برقی و پرسرعت
رضایی کوچی، نبود بهره‌گیری از قطارهای برقی در کشور را یک خلاء جدی دانست و گفت: «ما باید به سمت استفاده از قطارهای پرسرعت و با کیفیت بالا برویم. این موضوع از مدت‌ها پیش در دستور کار بوده، حتی مذاکراتی با چین برای پروژه تهران–اصفهان انجام شده که باید سرعت بگیرد».
او افزود: «اگر ما بتوانیم زیرساخت‌ها را فراهم کنیم و سفر ریلی را جذاب کنیم، بسیاری از مردم خودرو شخصی را کنار خواهند گذاشت. در این زمینه حمایت از سرمایه‌گذاران بخش خصوصی بسیار مهم است و باید نهادینه شود».
در پایان، رضایی با تأکید بر اینکه حمایت‌ها باید فراتر از شعار باشد، گفت: «از جلسه پیش گزارش خوبی دریافت کردیم که واگن‌های جدید اضافه شده‌اند و تفاهم‌نامه‌ها به مرحله اجرا رسیده‌اند. خوشبختانه دیگر خبری از جلسات نمایشی نیست و اقدامات واقعی انجام شده است».
او از تمامی مسئولان، سرمایه‌گذاران و فعالان حوزه حمل‌ونقل ریلی بابت تلاش‌هایشان قدردانی کرد و تأکید کرد: «امیدوارم مسیر توسعه ریلی به‌درستی ادامه یابد و ما در پایان برنامه هفتم شاهد تحقق سهم ۳۰ درصدی راه‌آهن از جابه‌جایی بار و مسافر باشیم».
بخش خصوصی در متن توسعه ریلی
دیدگاه بخش خصوصی نیز در این نشست مورد توجه قرار گرفت. علیرضا تابش، عضو هیئت‌مدیره هلدینگ گردشگری تأمین اجتماعی (هگتا)، بر لزوم حمایت هدفمندتر از بخش غیردولتی تأکید کرد و گفت: «ما از تفاهم‌نامه‌های تأمین مالی استقبال می‌کنیم، اما انتظار داریم سهم بیشتری برای شرکت‌های خصوصی مانند رجا در نظر گرفته شود، چرا که نیمی از حمل‌ونقل مسافری کشور در اختیار این بخش است.»
چالش‌های بخش خصوصی
وی به چالش‌های ساختاری مانند قیمت‌گذاری دستوری اشاره کرد و گفت: «مهم‌ترین حمایت از بخش خصوصی، شفافیت، پایداری مقررات و حذف مداخلات زائد دولتی است.»
تابش بر ضرورت نوسازی ایستگاه‌های راه‌آهن به‌عنوان دروازه‌های ورود گردشگران تأکید کرد و افزود: «بخش خصوصی آماده ایفای نقش با قدرت است، به‌شرط آنکه بسترها فراهم باشد.»
او در پایان گفت: «حمل‌ونقل ریلی برای مردم ایران بخشی از حافظه تاریخی و امید به آینده است. بگذارید بخش خصوصی در متن توسعه ریلی کشور بدرخشد.»
مصرف کمتر، بهره‌وری بیشتر: بهینه‌سازی در حمل‌ونقل ریلی
در بخش دیگری از نشست، محسن محمدپور، مدیرعامل شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت، بُعد دیگری از اهمیت توسعه ریلی را روشن کرد. وی با یادی از مجاهدت‌های صنعت نفت در دوران جنگ، گفت: «بهینه‌سازی در شرایط فعلی یک الزام ملی است. ناترازی انرژی، به‌ویژه در فصل زمستان، چالش‌های جدی ایجاد کرده است.»
پتانسیل صرفه‌جویی انرژی
وی افزود: «پروژه‌های بهینه‌سازی با هزینه و زمان کمتر، می‌توانند بخش بزرگی از مشکلات را حل کنند. برآورد ما نشان می‌دهد ظرفیت صرفه‌جویی انرژی کشور بیش از ۴ میلیون بشکه معادل نفت است.»
محمدپور به پتانسیل ویژه حمل‌ونقل ریلی در بهینه‌سازی اشاره کرد و گفت: «طرح‌های این حوزه برای سرمایه‌گذاران جذابیت جدی دارند.»
وی از حاشیه رفتن یک سامانه هوشمند با قابلیت صرفه‌جویی ۳ میلیون لیتر سوخت (معادل ۷.۵ میلیارد دلار) ابراز تأسف کرد و افزود: «پروژه‌های نوسازی ناوگان سنگین نیز می‌توانند بار بزرگی از دوش کشور بردارند.»
سرمایه‌گذاری ریلی ۳.۵ میلیارد دلاری برای نوسازی ناوگان
نقطه عطف نشست، ارائه جزئیات برنامه جامع سرمایه‌گذاری بود. دکتر نورالله بیرانوند، معاون تأمین سرمایه و اقتصاد حمل‌ونقل شرکت راه‌آهن، اعلام کرد که ایران با سرمایه‌گذاری بی‌سابقه ۳.۵ میلیارد دلاری، گام بلندی برای توسعه حمل‌ونقل ریلی برداشته است.
وی از امضای قراردادهایی برای تأمین و بازسازی بیش از ۲۶۷ دستگاه واگن مسافری خبر داد که می‌تواند ظرفیت حمل‌ونقل ریلی مسافری را تا ۱۵ درصد افزایش دهد.
تحلیل وضعیت موجود
بیرانوند با مروری بر آمارهای اتحادیه بین‌المللی راه‌آهن‌ها (UIC)، جایگاه ایران را بررسی کرد:
شاخص‌های کلیدی:
- سرانه سفر ریلی: هر ایرانی به‌طور متوسط هر 3 سال یک‌بار (نشان‌دهنده پایین بودن نفوذ ریلی)
- واگن‌های فرسوده: بخشی از ناوگان به دلیل فرسودگی از رده خارج شده
- کاهش نسبت: نسبت واگن‌های مسافری به کل ناوگان کاهش یافته
وی افزود: «این دو شاخص بیانگر لزوم سرمایه‌گذاری هدفمند و فوری در بخش مسافری ریلی است. فرصت عظیمی برای ارتقای شاخص‌های بین‌المللی در این حوزه وجود دارد.»
برنامه جامع نوسازی ناوگان
برنامه سرمایه‌گذاری در توسعه ناوگان ریلی در دو بخش متمرکز شده است:
- تأمین ۲۲۰۰ واگن تخت‌خواب‌دار برای مسیرهای بین‌شهری و طولانی‌مدت
- ۸۲۰ قطار خودکشش برای مسیرهای کوتاه و قطارهای سریع‌السیر
مدل‌های تأمین مالی
بیرانوند با اشاره به طراحی مدل‌های تأمین مالی پروژه‌های ریلی متنوع، گفت: «رویکرد اصلی ما جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی است. برای این منظور، سه بسته سیاستی کلان طراحی شده:
- افزایش بازدهی سرمایه‌گذاری در صنعت ریلی نسبت به بازارهای موازی
- بسترسازی مالی از طریق بسته تأمین مالی منعطف
- مدیریت ریسک برای پوشش بخشی از ریسک‌های حاکمیتی از سوی دولت»
دستاوردهای فوری
وی افزود: «در این مراسم، قراردادهایی با شرکت‌های خصوصی امضا شد که منجر به افزایش ۲۶۷ دستگاه واگن به ناوگان ریلی کشور خواهد شد. از این تعداد، ۱۳۰ دستگاه واگن بازسازی‌شده به استاندارد پنج‌ستاره ارتقا می‌یابند.»
بیرانوند با تأکید بر اهمیت این حرکت گفت: «در ۲۰ سال گذشته، رشد خالص سرمایه‌گذاری در این بخش منفی بوده است. آنچه امروز رخ داده، یک جهش تاریخی در سرمایه‌گذاری در حمل‌ونقل ریلی مسافری است.»
تأثیرات اقتصادی و اجتماعی
به گفته وی، اجرای این قراردادها تأثیرات قابل‌توجهی فراتر از حوزه حمل‌ونقل دارد:
| شاخص | میزان تأثیر |
|---|---|
| افزایش ظرفیت شبکه | 3 میلیارد صندلی-کیلومتر |
| منافع اقتصادی-اجتماعی غیرمستقیم (سالانه) | 5500 میلیارد تومان |
| ارزش‌افزوده ملی (کل) | 8800 میلیارد تومان |
| مجموع منافع سالانه | 1.2 میلیارد دلار |
ریل‌ترابر سبا؛ گامی به سوی تجربه‌ای متمایز برای مسافران
نمایندگان بخش خصوصی نیز دستاوردها و برنامه‌های خود را ارائه کردند. سید جواد ساداتی، مدیرعامل شرکت ریل‌ترابر سبا، در سخنانی صریح از مسیر پیموده‌شده و چشم‌انداز پیش رو گفت.
وی با تأکید بر شایستگی مردم ایران برای دریافت خدمات حمل‌ونقل با کیفیت‌تر و گسترده‌تر، اظهار داشت: «با وجود ظرفیت‌های بالای انسانی، جغرافیایی و زیرساختی، ایران می‌تواند جایگاه بسیار بالاتری در صنعت حمل‌ونقل ریلی جهان داشته باشد.»
دستاوردهای کیفی
ساداتی به دستاوردهای شرکت اشاره کرد و از قطارهای پنج‌ستاره رویال گفت که در نظرسنجی اخیر شرکت راه‌آهن، رتبه نخست رضایت مسافران را کسب کرده‌اند. او افزود: «این برای ما هم افتخار است و هم مسئولیت. ما خود را متعهد می‌دانیم که به سهم خود در پیشرفت حمل‌ونقل ملی کشور نقش مؤثری ایفا کنیم.»
وی به بازسازی و نوسازی ۲۸ دستگاه واگن اشاره کرد که نه‌تنها حرکتی تکنیکی، بلکه تلاشی برای ارتقای تجربه سفر برای مسافران داخلی و گردشگران خارجی بوده است.
سه محور توسعه‌ای جدید
ساداتی برنامه‌های آینده شرکت را در سه محور تشریح کرد:
1. خرید ۷۰ واگن پنج‌ستاره رویال
- تولید داخلی با امکانات مدرن
- استانداردهای بین‌المللی
2. ارتقای ۳۷ واگن چهارستاره قدیمی به پنج‌ستاره پلاس
- تخت‌خواب‌های جدید
- مانیتور اختصاصی در هر کوپه
- یخچال در هر کوپه
3. ورود به حوزه قطارهای گردشگری
- بازطراحی واگن‌های موجود
- جذب گردشگران داخلی و خارجی
واگن‌پارس مپنا: آماده پاسخ به نیازهای ریلی کشور
آخرین سخنران نشست، هادی شمسایی، مدیرعامل شرکت واگن‌پارس مپنا بود که در سخنرانی ویدئوکنفرانسی از سالن تولید واگن‌های مسافری، به ظرفیت‌های داخلی برای تولید واگن‌های مدرن اشاره کرد و گفت: «حضور ما در سالن تولید گواهی بر این توانمندی است.»
نقش تأمین مالی در توسعه تولید
وی با اشاره به نقش کلیدی تأمین مالی و مشوق‌های دولتی، افزود: «در جلسات اخیر، موضوع منابع مالی با جدیت بیشتری در وزارت راه و شرکت راه‌آهن مطرح شده که منجر به قراردادهای متعددی با شرکت‌هایی مثل رجا شد.»
شمسایی به مشوق‌های ماده ۱۲ و تبصره ۱۸ اشاره کرد که امکان تولید سالن‌های مسافری با استانداردهای جهانی را فراهم کرده است.
توانمندی‌های فنی و تولیدی
او با افتخار از واگن‌های پنج‌ستاره تولید داخل که هم‌اکنون در خطوط راه‌آهن فعال هستند، یاد کرد و آن را نشانه‌ای از بلوغ صنعتی و توان فنی کشور دانست.
شمسایی افزود: «ما در کنار تولید، برای بازسازی و نوسازی سالن‌های مسافری نیز تجهیزات و زیرساخت‌های لازم را داریم. هدف ما آماده‌سازی واگن‌هایی با کیفیت بالا و در زمان معقول است.»
وی در پایان از لزوم تداوم قراردادهای جدید و سیاست‌های تشویقی سخن گفت و افزود: «ما آماده‌ایم برای مردم ایران ناوگانی در شأن این سرزمین بسازیم.»
جمع‌بندی
این برنامه سرمایه‌گذاری ریلی 8800 میلیارد تومانی، نقطه عطفی در توسعه حمل‌ونقل ریلی کشور محسوب می‌شود. با تأمین مالی پروژه‌های ریلی از طریق مشارکت بخش خصوصی و حمایت‌های دولتی، انتظار می‌رود شاهد تحول جدی در کیفیت و کمیت خدمات ریلی باشیم.
