نقش ایران در همکاری‌های ریلی منطقه‌ای!
سی‌وششمین اجلاس مجمع منطقه‌ای راه‌آهن‌های خاورمیانه (UIC RAME) با حضور فعال راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران و نمایندگان کشورهای ترکیه، افغانستان، عربستان سعودی و سوریه، به همراه مدیران ارشد اتحادیه بین‌المللی راه‌آهن‌ها (UIC)، در استانبول برگزار شد. همچنین، نمایندگان راه‌آهن اردن، عراق و نهاد حمل‌ونقل عمومی عربستان به صورت ویدئوکنفرانس در این نشست مشارکت داشتند.
در مراسم افتتاحیه این اجلاس، جبارعلی ذاکری، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، ضمن قدردانی از میزبانی راه‌آهن ترکیه، بر رویکرد دیپلماسی ریلی فعال و هدفمند ایران تأکید کرد. وی به امضای تفاهم‌نامه‌های متعدد با کشورهای آسیای میانه، روسیه و چین در ماه‌های اخیر اشاره کرد و گفت که این اقدامات منجر به رشد مستمر حجم حمل‌ونقل بین‌المللی و ترانزیت ریلی در سال ۲۰۲۵ خواهد شد.
ذاکری افزود: «تلاش‌ها برای تکمیل زیرساخت‌ها، اتصال به شبکه‌های ریلی موجود، کاهش زمان حمل کالا و توسعه حمل‌ونقل مسافری با کشورهای همسایه، به‌ویژه ترکیه، افغانستان و عراق، با شتاب ادامه دارد. این ابتکارات پیوندهای منطقه‌ای را تقویت کرده و به توسعه پایدار و همکاری‌های اقتصادی کمک می‌کند.»
نایب‌رئیس مجمع منطقه‌ای خاورمیانه (RAME) همچنین اظهار داشت: «افزایش ترانزیت و حمل‌ونقل ترکیبی با محوریت راه‌آهن، یکی از اهداف اصلی راه‌آهن ایران است. ظرفیت‌های مناسبی برای گسترش ترانزیت ریلی و حمل‌ونقل ترکیبی با کشورهای عضو مجمع، به‌ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند عربستان و امارات متحده عربی وجود دارد.»
وی رفع گسستگی‌های ریلی میان عربستان و ایران را فرصتی تاریخی برای جهش اقتصادی و شکوفایی صنعت گردشگری زیارتی میان ایران، عراق و عربستان دانست و بر ظرفیت این سه کشور به عنوان قطب‌های زیارتی مسلمانان تأکید کرد.
ذاکری در پایان گفت: «راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران آماده آغاز همکاری‌های جدید با کشورهای منطقه در زمینه تکمیل پروژه‌های مرزی، هماهنگی عملیاتی، استانداردسازی مرزی، تقویت پیوند ریل-بندر در خلیج فارس و دریای عمان، به‌ویژه از مسیر چابهار، و تبادل داده‌ها از طریق سامانه‌های مشترک است.»
همچنین، وی و بشار المالک، مدیرعامل راه‌آهن عربستان، در راستای افزایش ایمنی خطوط ریلی، تجربیات خود در مدیریت و کنترل مناطق ماسه‌گیر را به اشتراک گذاشتند.
اتحاد ریلی ایران، ترکیه و افغانستان؛ تعمیق همکاری‌های راه‌آهنی در دولت چهاردهم
یادداشت تفاهمی میان راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، راه‌آهن دولتی ترکیه و اداره خط راه‌آهن افغانستان به امضا رسید تا همکاری‌های ریلی سه کشور تقویت و توسعه یابد.
به نقل از پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، این تفاهم‌نامه توسط جبارعلی ذاکری، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل راه‌آهن ایران، ویسی کورت، رئیس هیئت مدیره و مدیرکل راه‌آهن دولتی ترکیه، و محمد اسحاق صاحب‌زاده، معاون وزیر فواید عامه و رئیس اداره خط راه‌آهن افغانستان امضا شد. هدف اصلی این توافق، تعمیق همکاری‌های دوجانبه و سه‌جانبه، افزایش بهره‌وری زیرساخت‌ها و مسیرهای ریلی موجود، تسهیل فرآیندهای فنی و عملیاتی عبور از مرزها، و ایجاد کریدور ریلی پایدار بین سه کشور است.
براساس این یادداشت تفاهم، طرفین برنامه‌ریزی برای اشتراک‌گذاری تخصص در حوزه‌های مختلف نظیر توسعه منابع انسانی، تعمیر و نگهداری، ارتقاء و بهره‌برداری از زیرساخت‌های ریلی، دیجیتالی کردن راه‌آهن، تخصیص ظرفیت و مدیریت ترافیک را در دستور کار قرار دادند. علاوه بر این، برگزاری بازدیدهای فنی متقابل برای مدیران ارشد و کارکنان از دیگر بخش‌های این تفاهم‌نامه پنج‌ساله است.
در پایان، طرفین تأکید کردند که همکاری و تبادل نظر در زمینه‌هایی چون تعمیر و نگهداری، توسعه زیرساخت‌ها، تخصیص ظرفیت، مدیریت ترافیک و آموزش، به منظور تحقق اهداف مشترک و تقویت پیوندهای منطقه‌ای، باید با جدیت ادامه یابد.
