شرکت ملی پست با وجود نقش حیاتی در زنجیره لجستیک کشور، با مشکلاتی مانند نداشتن اساسنامه دائمی، محدودیت در جذب نیروی انسانی، کمبود منابع مالی و فرسودگی زیرساخت‌ها روبه‌رو است. با این حال، توانسته با توسعه ناوگان، هوشمندسازی فرآیندها و استفاده از ظرفیت بخش خصوصی، بخش مهمی از خدمات پستی کشور را پوشش دهد.
مدیرعامل شرکت ملی پست، دکتر احمدی، با اشاره به رتبه ۳۷ ایران در شاخص جهانی پست، تأکید کرد که تحقق پست لجستیک نیازمند حمایت قانونی و اقتصادی است. او پست را بازیگری تنظیم‌گر در بازار خرده‌بار دانست و بر لزوم فرهنگ‌سازی، به‌روزرسانی زیرساخت‌ها و تقویت نقش حاکمیتی آن در شرایط بحرانی و روزمره تأکید کرد.

فرودگاه خصوصی آزادی—پايگاه اصلی هوانوردی فوق‌سبک ايران—در حمله اخير بخش زيادی از ناوگان و آشيانه‌های خود را از دست داد. اين روايت، از پيشينه و جايگاه آزادی تا برآورد خسارت، خلأهای بيمه‌ای و مسيرهای جبران و بازسازی را کنار هم می‌گذارد تا تصوير روشنی از بازگشت احتمالی اين پايگاه به آموزش و پروازهای تفريحی بدهد.

راه‌آهن در بحران به‌دليل فرمان‌پذيری و امکان تخصيص يکپارچه ظرفيت—از توقف قطار و انبارش ايمن تا اعزام نيرو—برتری می‌آورد؛ اما پوشش محدود، تک‌خطه بودن، توپولوژی ستاره‌ای و کمبود خطوط آنتنی تاب‌آوری شبکه را فرسوده می‌کند. پاسخ فوری، تقويت تيم‌های رفع مسدودی و بازگشايی سريع خط، تجهيز واگن‌های اورژانس با همکاری هلال‌احمر و پيش‌بينی/ساخت همزمان اتصالات آنتنی در کنار هر پروژه است.

وقتی موشک‌ها سکوت جاده‌ها را شکستند، رانندگان از اعتصاب تا میدان رفتند تا چرخ تأمین نایستد؛ اما مطالباتشان زیر برفِ وعده‌ها ماند. در این پرونده، مسائل صنف را از سوخت و بیمه تا مقررات متناقض بررسی می‌کنیم و نسخه‌ای عمل‌گرایانه برای تاب‌آوری حمل‌ونقل و پدافند غیرعامل ارائه می‌دهیم.

۲۰ سال پس از مصوبه ۱۶۵ شورای عالی هماهنگی ترابری کشور، ماجرای تعیین نرخ «حق توقف ناوگان بین‌المللی» همچنان محل مناقشه است. در حالی که دیوان عدالت اداری در دادنامه ۲۸۰۷، تفویض این اختیار به انجمن‌های کارفرمایی را غیرقانونی دانسته و وظیفه وزارت راه و سازمان راهداری اعلام کرده بود، ضوابط تازه‌ای ابلاغ شده که به باور رانندگان «به‌جای حمایت، حقوق آنان را تضییع می‌کند».

قانون تقویت و توسعه نظام استاندارد (1396) سازمان ملی استاندارد را متولی انحصاری استانداردسازی در کشور معرفی می‌کند، در حالی که اساسنامه سازمان هواپیمایی کشوری (1402) این اختیار را در صنعت هوانوردی به این سازمان واگذار کرده است. این تداخل صلاحیت می‌تواند به موازی‌کاری و ناکارآمدی در صنعتی منجر شود که استانداردهای آن عمدتاً بین‌المللی و تحت نظارت ایکائو هستند. نویسنده با استناد به دو اصل حقوقی «تقدم قانون خاص بر عام» و «ممانعت عامل نزدیک‌تر از نفوذ عامل دورتر» معتقد است استانداردسازی هوانوردی باید در صلاحیت انحصاری سازمان هواپیمایی کشوری باقی بماند.

دکتر محمد مونسان، عضو هیئت‌مدیره انجمن مهندسی دریایی ایران، معتقد است توسعه مکران با سرمایه‌گذاری ناچیز ۸۵ میلیون دلاری هندی‌ها در مقابل ۵۴ میلیارد دلار چینی‌ها در گوادر پاکستان، محکوم به شکست است. او راه‌حل را در ایجاد نمادهای شهری فاخر، جذب سرمایه‌های کوچک مردمی و توسعه گردشگری ساحلی به‌عنوان لکوموتیو اقتصاد منطقه می‌داند. احداث آزادراه جاسک-مشهد و کارخانجات کشتی‌سازی از دیگر ضرورت‌های توسعه پایدار سواحل مکران است.

دکتر بیک‌محمدلو، نظریه‌پرداز اقتصاد دریایی می‌گوید که با گذشت دو سال از ابلاغ سیاست‌های توسعه دریامحور، هنوز یک ریال برای اجرای آن تأمین نشده است. او معتقد است دولت با دست‌بسته نمی‌تواند منابع موردنیاز توسعه دریامحور به‌ویژه مکران را تأمین کند، حتی ماده ۲۵ برنامه هفتم توسعه نیز مانعی بر سر راه سرمایه‌گذاری شده است. راه حل پیشنهادی بیک‌محمدلو تأمین مالی زنجیره تأمین (SCF) و استفاده از بازار سرمایه است که تاکنون مغفول مانده است.

بنادر و گمرکات ایران به عنوان شریان‌های حیاتی اقتصاد، سالانه بیش از 80 درصد تجارت خارجی کشور را مدیریت می‌کنند، اما در معرض طیف گسترده‌ای از تهدیدات نظامی، سایبری و طبیعی قرار دارند. با وجود تجربه تلخ حوادثی چون آتش‌سوزی‌های مکرر در گمرکات و رسوب میلیاردی کالاها، همچنان رویکرد «مردان پس از حادثه» بر مدیریت بحران حاکم است. پیاده‌سازی جامع پدافند غیرعامل با تکیه بر فناوری‌های نوین، می‌تواند از تبدیل تهدیدات به بحران‌های ملی جلوگیری کند.

انفجار کانتینرها در بندر شهیدرجایی و جنگ 12 روزه با اسرائیل، ضعف‌های عمیق نظام لجستیک بحران در بنادر ایران را نمایان کرد. یک کارشناس بندری در گفت‌وگو با ترابران هشدار می‌دهد که بنادر ایران به دلیل تمرکز کالاهای استراتژیک و فقدان سامانه‌های یکپارچه، در معرض تبدیل شدن به «بشکه باروت» قرار دارند. او معتقد است پدافند غیرعامل باید از یک پروژه صرفاً امنیتی به نظام مدیریتی هوشمند تبدیل شود.