گزارش هفته ۲۹ بورس بالتیک
شاخص بورس بالتیک در هفته بیست و نهم سال 2025 با رشد چشمگیر 17.19 درصدی به سطح 2,052 واحد رسید که بالاترین میزان از اواسط آوریل تاکنون محسوب میشود. این گزارش تحلیلی بازار حملونقل دریایی نشان میدهد که رشد عمدتاً مدیون عملکرد استثنایی بخش کشتیهای کیپسایز با جهش 30.3 درصدی بود، در حالی که بازارهای کانتینری و گاز طبیعی مایع همچنان تحت فشار نزولی قرار داشتند.
تحلیل دادههای شاخص بورس بالتیک حاکی از آن است که تعادل عرضه و تقاضا در بخشهای مختلف بازار کشتیرانی به شدت متفاوت است. در حالی که کاهش محسوس عرضه کشتی در بخش فله خشک منجر به رقابت شدید چارترکنندگان شد، مازاد ظرفیت در بازار کانتینری همچنان فشار نزولی بر نرخهای حمل دریایی وارد میکند.
عملکرد بازار
وضعیت کلی بازارها – هفته 29 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
بخش | شاخص/مسیر | واحد | هفته جاری | هفته قبل | تغییر | وضعیت |
بازار فله خشک | شاخص خشک بالتیک | واحد | 2,052 | 1,750 | +17.3% | صعودی قوی |
کیپسایز (5TC) | دلار/روز | 25,575 | 19,633 | +30.3% | رکوردشکنی | |
پاناماکس | واحد | 1,860 | ~1,740 | +6.9% | صعودی | |
سوپراماکس | واحد | 1,007 | ~915 | +10.1% | صعودی | |
هندیسایز | واحد | 614 | ~575 | +6.8% | ثبات صعودی | |
تانکرهای نفت خام | ابرنفتکش (TD3C) | WS | 53.2 | 45.0 | +18.2% | بهبود |
سوئزماکس (TD20) | WS | 89.22 | 78.11 | +14.2% | ثبات | |
آفراماکس (TD7) | WS | 114.58 | 118.33 | -3.2% | نزولی | |
حمل گاز | گاز طبیعی مایع (BLNG1) | دلار/روز | 38,900 | 39,600 | -1.8% | ضعیف |
گاز مایع (BLPG1) | دلار/تن | 80.08 | 79.33 | +0.9% | خنثی | |
کانتینر | FBX01 (چین-آمریکا) | دلار/FEU | 2,327 | ~5,800* | -60% | سقوط |
هفته ۲۹ | منبع: شاخصهای رسمی بورس بالتیک
روند شاخص بورس بالتیک – 4 هفته اخیر
تحلیل بازار فله خشک
کیپسایز: موتور محرک رالی بازار
بازار کشتیهای کیپسایز طی هفته 29 قویترین عملکرد سه ماه اخیر خود را به ثبت رساند. شاخص بورس بالتیک برای این بخش با افزایش 5,942 دلاری معادل 30.3 درصد، از سطح 19,633 دلار در انتهای هفته 28 به 25,575 دلار رسید. این رشد چشمگیر در شاخصهای کشتیرانی نتیجه ترکیبی از عوامل بنیادین قوی بود.
تحلیل عرضه و تقاضا در بازار حمل دریایی: بررسی دادههای Baltic Dry Index نشان میدهد که تعداد کشتیهای آماده برای بارگیری در حوضه آتلانتیک از 68 فروند در ابتدای هفته به 41 فروند در پایان هفته کاهش یافت – پایینترین سطح از اوایل می. همزمان، شرکت معدنی واله برزیل با 15 محموله سنگ آهن برای بارگیری انتهای آگوست وارد بازار شد که معادل تقاضا برای حداقل 45 کشتی کیپسایز بود.
عملکرد مسیرهای کلیدی کیپسایز بر اساس گزارش بورس بالتیک
مسیر C5 (غرب استرالیا – چین):
طبق دادههای شاخص بورس بالتیک، این مسیر هفته را با نرخ 7.35 دلار آغاز کرد. ورود شرکتهای معدنی بزرگ با حجم قابل توجهی محموله در اواسط هفته، موجب جهش نرخ به 9.80 دلار شد. با این حال، آزاد شدن کشتیها از هند و ورود 8 فروند جدید به منطقه، نرخهای حمل دریایی را در پایان هفته به محدوده 9.50-9.60 دلار بازگرداند.
مسیر C3 (برزیل جنوبی – چین):
این مسیر کلیدی که در گزارشهای بورس بالتیک همواره مورد توجه است، روند صعودی پایدارتری داشت. نرخها از 21 دلار در ابتدای هفته با شیب ملایم اما مستمر افزایش یافت و برای بارگیریهای انتهای آگوست به 23 دلار رسید. حجم معاملات در این مسیر 35 درصد بیشتر از میانگین 4 هفته اخیر بود.
بازار ترانسآتلانتیک و فرونتهال:
کمبود شدید کشتی در این منطقه منجر به رقابت شدید شد. گزارشهای بورس بالتیک حاکی از انعقاد قرارداد برای یک کشتی 180,000 تنی با نرخ 50,000 دلار روزانه برای سفر دوری بود که بالاترین نرخ از دسامبر 2024 محسوب میشود.
پاناماکس: ثبات محتاطانه در بازار
شاخص بورس بالتیک برای کشتیهای پاناماکس برخلاف انتظارات، واکنش محدودتری به رالی کیپسایز نشان داد. این شاخص در سطح 1,860 واحد تثبیت شد که رشد 6.9 درصدی نسبت به هفته قبل را نشان میدهد. نرخ اجاره روزانه برای کشتیهای 82,500 تنی در حدود 16,000 دلار در روز باقی ماند.
تحولات منطقهای بازار حمل دریایی:
در آتلانتیک شمالی، بازار نسبتاً آرام بود با حجم محدود معاملات. اما آتلانتیک جنوبی پویایی بیشتری داشت. بر اساس تحلیل BDI، کشتیهای با تحویل ساحل شرقی آمریکای جنوبی برای سفرهای دوری به آسیا در ابتدای هفته با نرخ 18,000 دلار معامله شدند، اما این نرخ تا پایان هفته به 16,000 دلار کاهش یافت که نشان از تعدیل انتظارات بازار دارد.
مسیر | نوع محموله | نرخ (دلار/روز) | تغییر هفتگی |
---|---|---|---|
استرالیا دور دریایی | زغالسنگ/غلات | 16,000 | +8% |
اندونزی – چین | زغالسنگ | 15,500 | +5% |
اقیانوس آرام شمالی | غلات | 17,000 | ثابت |
منطقه آسیا-اقیانوس آرام عملکرد بهتری در شاخصهای کشتیرانی داشت. تقاضای قوی برای حمل زغالسنگ از اندونزی و غلات از استرالیا، نرخهای حمل دریایی را در سطوح بالا نگه داشت.
بازار قراردادهای مدتدار: فعالیت در بخش قراردادهای بلندمدت افزایش چشمگیری داشت. طبق گزارش بورس بالتیک، کشتی 82,000 تنی با تحویل ژاپن برای دوره 5 تا 7 ماهه با نرخ 15,000 دلار جذب شد. این سطح نرخ نشان از اعتماد چارترکنندگان به ادامه شرایط مثبت بازار در نیمه دوم سال دارد. حجم معاملات این بخش نسبت به هفته قبل 25 درصد افزایش یافت.
سوپراماکس و اولتراماکس: عملکرد قوی
شاخص بورس بالتیک برای سوپراماکس با رسیدن به سطح 1,007 واحد، رشد 10.1 درصدی را ثبت کرد. کشتیهای اولتراماکس در خلیج آمریکا عملکرد درخشانی داشتند و برای سفرهای فرونتهال و حتی ترانسآتلانتیک با نرخهایی در حدود 30,000 دلار در روز کرایه شدند – بالاترین سطح از مارس 2025.
معاملات برجسته در بازار حمل دریایی: یکی از نکات قابل توجه در گزارش Baltic Dry Index این هفته، پرداخت پاداشهای سنگین برای سفر بدون بار بود. برای کشتی 63,000 تنی جهت سفر از شرق آمریکای جنوبی به چیتاگونگ، علاوه بر نرخ پایه 19,000 دلار روزانه، پاداش معادل 900,000 دلار پرداخت شد.
معاملات کلیدی آسیا بر اساس دادههای بورس بالتیک:
- 63,000 تنی تحویل سنگاپور از طریق اندونزی به غرب هند: 17,000 دلار
- 58,000 تنی برای دور اقیانوس آرام: 15,500 دلار
- 62,000 تنی بندر الیزابت به چین: 19,000 دلار + 900,000 پاداش
در منطقه آسیا، تقاضا برای سفرهای بازگشتی از شمال آسیا، نرخهای حمل دریایی را در سطوح مناسبی نگه داشت. بازار اقیانوس هند نیز تحت تأثیر تقاضای بالا از آمریکای جنوبی، شاهد رقابت شدید برای جذب کشتی بود.
هندیسایز: ثبات با نشانههای بهبود
شاخص بورس بالتیک برای هندیسایز با 614 واحد، رشد 6.8 درصدی را نشان داد. اگرچه سطح معاملات گزارششده محدود بود، اما بازار در اغلب مناطق روند مثبتی داشت.
در اروپا و مدیترانه، آرامش نسبی در تعداد معاملات با روند افزایشی نرخهای حمل دریایی همراه بود. کشتی 38,000 تنی در غرب مدیترانه برای سفر داخلی با نرخ 12,000 دلار روزانه قرارداد بست که نسبت به هفتههای گذشته رشد 15 درصدی را نشان میدهد.
بازار آتلانتیک جنوبی و خلیج آمریکا به لطف تقاضای پایدار و جو مثبت، روی مدار صعودی باقی ماند. نرخ 14,600 دلار برای کشتی 39,000 تنی از شمال برزیل به مدیترانه غربی، نشانگر قدرت این مناطق در شاخصهای کشتیرانی است.
در آسیا، جریان قوی بار و محدودیت در عرضه شناورهای آماده، نرخها را در وضعیت مطلوب نگه داشت. کشتی 40,000 تنی مسیر چیتاگونگ به اروپا را با نرخ 13,000 دلار برای حمل محصولات فولادی پذیرفت.
تحلیل بازار تانکرها
ابرنفتکشها: بازگشت تدریجی به بازار
بازار ابر نفتکشها پس از چندین هفته ضعف، در هفته 29 روند احیای آرام خود را ادامه داد. شاخص بورس بالتیک برای مسیر خاورمیانه به چین با افزایش 8.2 واحدی به سطح 53.2 رسید که معادل درآمد روزانه 32,978 دلار است. این بهبود اگرچه نسبت به سطوح سال گذشته همچنان ضعیف است، اما نشان از تغییر احساسات در بازار حمل دریایی دارد.
مسیر | کد | نرخ فعلی | تغییر هفتگی | درآمد روزانه (دلار) |
---|---|---|---|---|
خاورمیانه – چین | TD3C | WS 53.2 | +8.2 واحد | 32,978 |
غرب آفریقا – چین | TD15 | WS 53.06 | +1.5 واحد | 33,525 |
خلیج آمریکا – چین | TD22 | 7,527,778 دلار | +280,556 دلار | 37,618 |
مسیر غرب آفریقا به چین طبق گزارش بورس بالتیک با ثبات نسبی در محدوده 50 تا 53.06 معامله شد. جالبترین تحول در مسیر خلیج آمریکا به چین رخ داد که با افزایش 280,556 دلاری، بالاترین درآمد را میان مسیرهای ابرنفتکشها ثبت کرد.
سوئزماکس: عملکرد قوی در آتلانتیک
بازار سوئزماکس بر اساس شاخصهای کشتیرانی هفته موفقی را پشت سر گذاشت. مسیر نیجریه به اروپا با رشد 8.11 واحدی به سطح 89.22 رسید که درآمد معادل 32,192 دلار در روز را نشان میدهد. این رشد عمدتاً ناشی از افزایش واردات نفت اروپا برای ذخیرهسازی زمستانی بود.
مسیر گویان به اروپا نیز با افزایش 4.25 واحد به 82.42 رسید. رشد تولید نفت گویان که اکنون به بیش از 650,000 بشکه در روز رسیده، تقاضای پایداری برای کشتی در این مسیر ایجاد کرده است.
در دریای سیاه، مسیر سیپیسی به آگوستا با افزایش 6.72 واحد به 97.11 صعود کرد. محدودیتهای لجستیکی و کاهش تعداد کشتیهای آماده در منطقه، عوامل اصلی این رشد در نرخهای حمل دریایی بودند.
آفراماکس: بازار دوپاره
عملکرد آفراماکس در گزارش بورس بالتیک هفته 29 کاملاً متضاد بود. در دریای شمال، مسیر عبور از بریتانیا با افت 3.75 واحدی به 114.58 رسید که درآمد معادل 25,419 دلار را نشان میدهد. عرضه بالای شناورها و تقاضای محدود منطقهای عوامل اصلی این ضعف بودند. بازارهای ضعیف: بازارهای قوی:
تحلیل تطبیقی آفراماکس بر اساس شاخص بورس بالتیک
در مقابل، بازار مدیترانه احیا شد. افزایش فعالیت پالایشگاههای مدیترانه و تقاضا برای نفت خام سبک، محرکهای اصلی این رشد در شاخصهای کشتیرانی بودند.
بازار تانکرهای فرآورده
تانکرهای بزرگ فرآورده: تفاوت شرق و غرب
بازار تانکرهای بزرگ در خاورمیانه طبق گزارش بورس بالتیک احیا شد. شاخص مسیر خاورمیانه به ژاپن با صعود 13.06 واحدی به سطح 125 رسید. افزایش واردات نفتا توسط پتروشیمیهای ژاپن و کره جنوبی محرک اصلی این رشد در نرخهای حمل دریایی بود. مسیر خاورمیانه به اروپا نیز از 3.38 به 3.65 میلیون دلار افزایش یافت.
در مقابل، غرب کانال سوئز همچنان در رکود بود. نرخ مسیرهای بالتیک بدون تغییر در سطح 2.94 میلیون دلار باقی ماند. عدم تحرک در این منطقه نشان از مازاد کشتی و ضعف تقاضا دارد.
تانکرهای متوسط فرآورده: ثبات نسبی
بازار این بخش در خاورمیانه پس از نوسانات اولیه، در اواسط هفته تثبیت شد. بر اساس دادههای بورس بالتیک، مسیر خاورمیانه به ژاپن در سطح 143.44 قرار گرفت. مسیر غربی با افزایش 114,270 دلاری به 2.93 میلیون دلار رسید.
در اروپا، شاخص مسیر به غرب آفریقا برای کل هفته بدون تغییر در سطح 111 باقی ماند که نشان از تعادل کامل عرضه و تقاضا در این مسیر حمل دریایی دارد.
تانکرهای کوچک فرآورده: تلاطم شدید
بازار تانکرهای کوچک شاهد تضاد شدید منطقهای بود. در خاورمیانه، مسیر به شرق آفریقا با رشد 5.72 واحد به 221.79 رسید که درآمد معادل 22,495 دلار در روز را نشان میدهد.
رکوردشکنی در اروپا طبق شاخص بورس بالتیک
مسیر آنتورپ به ساحل شرقی آمریکا: از سطح 95 به 119.38
- رشد 25.7% در یک هفته
- درآمد از 4,000 به 8,863 دلار/روز – بیش از دو برابر!
- علت: کمبود شدید کشتی و افزایش صادرات بنزین اروپا
اروپا شاهد انفجار نرخهای حمل دریایی بود. این رشد 25.7 درصدی باعث شد درآمد از حدود 4,000 به 8,863 دلار در روز برسد – افزایش بیش از دو برابری که ناشی از کمبود شدید کشتی در منطقه بود.
در مقابل، خلیج آمریکا عملکرد ضعیفی داشت. مسیر به اروپا با افت 23.57 واحدی به 112.14 سقوط کرد. مسیر کارائیب نیز 10 درصد افت کرد و به 564,286 دلار رسید.
هندیماکس تانکرها: نوسان غیرمعمول
بازار هندیماکس تانکرها یکی از پرنوسانترین هفتههای سال را تجربه کرد. در مدیترانه، شاخص بورس بالتیک برای این بخش با جهش 46 واحدی در اواسط هفته به 178.06 رسید – نشانه انفجار ناگهانی تقاضا یا کمبود شدید شناور. اما بازار سریعاً تصحیح شد و به 166.11 بازگشت.
در اروپای شمالی، رشد پایدارتری با افزایش 23.33 واحد به سطح 150 مشاهده شد که نشان از بهبود تدریجی تقاضا برای حمل فرآوردههای سبک در بازار حمل دریایی دارد.
بازار حمل گاز
گاز طبیعی مایع: تداوم ضعف
بازار حمل گاز طبیعی مایع در هفته 29 همچنان تحت فشار بود. در مسیر استرالیا به ژاپن، نرخ کشتیهای 174,000 متر مکعبی با کاهش 700 دلاری به 38,900 دلار در روز رسید. کشتیهای 160,000 متر مکعبی افت شدیدتر 1,100 دلاری را تجربه کردند و به 22,500 دلار رسیدند.
مسیر | کشتی 174k متر مکعب | کشتی 160k متر مکعب | تغییر هفتگی |
---|---|---|---|
استرالیا-ژاپن | 38,900 دلار/روز | 22,500 دلار/روز | -700 / -1,100 دلار |
آمریکا-اروپا | 33,600 دلار/روز | 20,100 دلار/روز | +700 / -100 دلار |
آمریکا-ژاپن | 41,800 دلار/روز | 25,500 دلار/روز | -500 / -1,300 دلار |
قراردادهای اجاره بلندمدت در بازار حمل دریایی:
- 6 ماهه: 52,700 دلار (-2,800 دلار یا 5% کاهش)
- یکساله: 49,400 دلار (-700 دلار)
- 3 ساله: 61,100 دلار (-800 دلار)
هشدار در بازار گاز طبیعی مایع
افت شدید نرخهای 6 ماهه نشان از بدبینی شدید بازار نسبت به نیمه دوم سال دارد. عوامل اصلی بر اساس تحلیل بورس بالتیک:
- تأخیر در پروژههای جدید گاز طبیعی مایع
- عدم نیاز اروپا به ذخیرهسازی شناور (بر خلاف سال گذشته)
- ورود 15 کشتی جدید به بازار در سهماهه سوم
این افتها منعکسکننده تضعیف انتظارات بازار حمل دریایی است. عدم نیاز اروپا به ذخیرهسازی شناور، تأخیر در پروژههای جدید و ورود 68 کشتی جدید در سال 2025 عوامل اصلی فشار بر بازار هستند.
گاز مایع: تفکیک منطقهای
بازار گاز مایع عملکرد متفاوتی در مناطق مختلف داشت. در خاورمیانه، مسیر رأس تنوره به چیبا با افزایش جزئی 0.75 دلار به 80.08 دلار بر تن رسید. چارترکنندگان مقاومت شدیدی برای عبور از سقف 80 دلار نشان دادند.
آتلانتیک عملکرد بهتری در شاخصهای کشتیرانی داشت. مسیر هیوستون به فلاشینگ با جهش 2.75 دلاری به 75.25 دلار رسید و درآمد به 81,133 دلار صعود کرد. بهترین عملکرد در مسیر هیوستون به چیبا ثبت شد که با رشد 5.83 دلاری به 136.50 دلار رسید.
بازار کانتینری: سقوط مستمر
بازار حمل کانتینری در هفته 29 شاهد تداوم روند نزولی بود. ترکیب مازاد ظرفیت، افزایش تعداد سفرهای لغوشده و ضعف تقاضا، نرخهای حمل دریایی را به سطوح پیش از فصل اوج بازگرداند.
وضعیت نرخهای کانتینری طبق شاخص بورس بالتیک
مسیرهای فراآرام:
- چین به ساحل غربی آمریکا: 2,328 دلار
- کاهش 18 دلاری نسبت به هفته قبل
- افت 3,541 دلار (-60%) از اوج ژوئن
- بازگشت به سطوح مارس-می 2025
- چین به ساحل شرقی آمریکا: 4,224 دلار
- کاهش 656 دلار هفتگی
- افت 2,961 دلار از یک ماه قبل
مسیرهای آسیا-اروپا:
- چین به شمال اروپا: 3,653 دلار (+195 دلار)
- چین به مدیترانه: 3,459 دلار (-309 دلار)
تغییر الگوهای تجاری در بازار حمل دریایی:
در پی تشدید جنگ تعرفهای و اقدامات حمایتی آمریکا، شاهد تغییر قابل توجه در مسیرهای تجاری هستیم. بخشی از حجم صادرات از چین به کشورهایی مانند ویتنام (رشد 35% در صادرات به آمریکا) و هند (رشد 28% در صادرات منسوجات) منتقل شده است.
اقدام | جزئیات | تأثیر |
---|---|---|
لغو سفرها | 15% افزایش در لغو سفرها | کاهش 8% ظرفیت مؤثر |
کاهش سرعت | میانگین 18 نات (از 21) | افزایش 10% در زمان حمل |
جابجایی کشتیها | انتقال به مسیرهای درون آسیایی | کاهش فشار بر مسیرهای فراآرام |
خطوط کشتیرانی برای مدیریت مازاد ظرفیت، اقدامات مختلفی انجام دادهاند که در گزارش بورس بالتیک به تفصیل آمده است. با این حال، این اقدامات نتوانسته مانع از افت شدید نرخهای حمل دریایی شود و انتظار میرود این روند تا پایان سهماهه سوم ادامه یابد.
جمعبندی و چشمانداز
هفته 29 سال 2025 تصویری از بازار چندپاره حملونقل دریایی ارائه داد. در حالی که بخش فله خشک با رهبری کیپسایز عملکرد درخشانی در شاخص بورس بالتیک داشت، بازارهای کانتینر و گاز طبیعی مایع همچنان در تنگنا هست
تحلیل عوامل بنیادین موثر بر شاخص بورس بالتیک
1. تقاضای چین:
- واردات سنگ آهن: رشد 12% در سهماهه دوم
- واردات نفت خام: ثبات در سطح 11 میلیون بشکه/روز
- واردات کانتینری: افت 8% نسبت به سال قبل
2. عرضه کشتی:
- کیپسایز: کمترین سطح 2 ماه اخیر
- کانتینر: مازاد 15% ظرفیت
- گاز طبیعی مایع: ورود 68 کشتی جدید در 2025
3. عوامل فصلی:
- شروع فصل واردات غلات آسیا
- تعطیلات تابستانی اروپا
- آمادهسازی ذخایر زمستانی انرژی
عوامل کلیدی موثر بر بازار حمل دریایی:
- تقاضای چین: واردات سنگ آهن با رشد 12% در سهماهه دوم، محرک اصلی شاخص بورس بالتیک در بخش فله خشک بود. اما کاهش 8% در واردات کانتینری نشان از ضعف بخش مصرفی دارد.
- مدیریت ظرفیت کشتی: کاهش محسوس عرضه در فله خشک مقابل مازاد 15% در کانتینر، تفاوت عملکرد این دو بخش در شاخصهای کشتیرانی را توضیح میدهد.
- عوامل فصلی: شروع فصل واردات غلات آسیا مثبت برای فله خشک، اما تعطیلات تابستانی اروپا منفی برای تانکرهای فرآورده در بازار حمل دریایی بود.
توصیههای راهبردی بر اساس تحلیل بورس بالتیک:
برای مالکان کشتی: در بخش فله خشک موقعیت قوی داشته باشید و عجلهای برای بستن قرارداد نداشته باشید. در کانتینر از قراردادهای بلندمدت پرهیز کنید.
برای چارترکنندگان: نیازهای سهماهه چهارم در فله خشک را هرچه سریعتر تأمین کنید. در کانتینر و گاز طبیعی مایع از فرصت نرخهای پایین استفاده کنید.
چشمانداز کوتاهمدت شاخص بورس بالتیک:
انتظار میرود در هفته 30:
- کیپسایز به سمت 27,000-28,000 دلار حرکت کند
- پاناماکس حول 16,000 دلار تثبیت شود
- کانتینر احتمالاً در سطوح فعلی کفسازی کند
- بازارهای تانکر با توجه به تحولات ژئوپولیتیک نوسان داشته باشند
بازار حملونقل دریایی همچنان تحت تأثیر عوامل متعدد و گاه متضاد قرار دارد. رصد دقیق تحولات عرضه و تقاضا، مدیریت ریسک مناسب و انعطافپذیری در استراتژیها، کلید موفقیت در این بازار پرتلاطم خواهد بود.