«سیدوکیلی؛ دبیر سال‌های صلح»
دکتر سید علیرضا سید وکیلی، با تجربه‌ای عمیق در هر دو بخش دولتی و خصوصی و تسلطی مثال‌زدنی بر سیاست‌گذاری حمل‌ونقل و مباحث تأمین مالی، به عنوان دبیر جدید انجمن صنفی شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی انتخاب شد؛ انتخابی که با اجماع کامل و بدون رأی مخالف انجام گرفت. آرامش در مدیریت، رویکرد پژوهش‌محور، و سابقه مؤثر در پروژه‌های بزرگ ریلی، از او چهره‌ای قابل اعتماد برای آغاز دوره‌ای تازه در تعامل میان دولت و بخش خصوصی ساخته است.
ورود ۵۸۳ میلیون دلار طلا در یک ماه؛ پیام پنهان چیست؟
در نخستین ماه سال ۱۴۰۴، تجارت خارجی غیرنفتی ایران به حدود ۵.۸ میلیارد دلار رسید؛ عددی که هم از نظر وزن و هم ارزش نسبت به سال گذشته کاهش داشته است. صادرات افت ۸ درصدی داشته و واردات با وجود کاهش چشمگیر در وزن، از نظر ارزشی رشد اندکی را تجربه کرده. در این میان، واردات طلا به شکل خام با رقم ۵۸۳ میلیون دلار چشمگیر بوده و پرسش‌هایی را درباره جهت‌گیری اقتصادی کشور برانگیخته است. پتروشیمی‌ها همچنان سهم قابل توجهی در صادرات دارند، و چین، عراق و امارات سه مقصد اصلی کالاهای ایرانی باقی مانده‌اند. فاصله میان ارزش هر تُن کالای وارداتی و صادراتی، همچنان شکاف مزمنی در تراز تجاری کشور را یادآوری می‌کند.
رهایی از تداخل‌های هوایی؛ مزیت نشست مشترک ایران و عراق
نشستی مشترک در حاشیه اجلاس منطقه‌ای ایمنی و ناوبری خاورمیانه در جمع تصمیم‌گیران هواپیمایی ایران و عراق برگزار شد. در این نشست اهدافی چون رفع تداخل‌های ناوبری، مدیریت پروازهای اربعین و توسعه مسیرهای پروازی جدید به سوی آسیای میانه مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
این بررسی‌ها بر روند حرکت استراتژیک در مسیر بهبود بخشیدن به پروازهای ترانزیتی عبوری، قوت بخشیدن به زیرساخت‌های ناوبری دو کشور و همچنین افزایش سطح ایمنی در پر ترافیک‌ترین زمان پروازی منطقه است.
مشهد، مقصد پرترافیک آسمان ایران
در پی افزایش تقاضا برای سفرهای زیارتی در دهه کرامت، سازمان هواپیمایی کشوری با صدور 465 مجوز پرواز از 34 فرودگاه به مقصد مشهد، تلاش دارد ازدحام سفرهای هوایی را مدیریت کند. مسئولان ضمن هشدار درباره خرید بلیت از منابع غیرمجاز، از نظارت گسترده و برخورد فوری با تخلفات احتمالی خبر می‌دهند.
نبرد پنهان صادرات: وقتی ارزش‌افزوده در سایه خام‌فروشی گم می‌شود
در حالی که ایران برای رهایی از اقتصاد نفت‌محور به صادرات غیرنفتی پناه آورده، سیاست‌های ارزی سخت‌گیرانه، نظام گمرکی ناکارآمد و ساختارهای تشویقی معیوب، راه را بر صادرکنندگان کالاهای با ارزش افزوده بالا سد کرده‌اند. این گزارش، با تمرکز بر دیدگاه‌های فعالان اقتصادی از استان‌هایی چون یزد و خراسان، نشان می‌دهد چگونه بروکراسی و تصمیم‌گیری‌های مرکزگرا، صادرات صنعتی را از نفس انداخته‌اند. ایران اگر خواهان جایگاهی واقعی در زنجیره جهانی ارزش است، باید خام‌فروشی را کنار گذاشته و به تولیدکنندگان دانش‌محور فرصت نفس کشیدن بدهد.
ترانزیت یا تقابل؟ ایران و قطر در تقاطع ژئوپلتیک
دیدار وزیر راه ایران با مقامات قطری نشان‌دهنده آغاز مرحله‌ای تازه از همکاری‌های لجستیکی میان دو کشور است. محورهای کلیدی شامل توسعه بندر دیر با سرمایه‌گذاری قطر، راه‌اندازی مسیرهای دریایی و هوایی مشترک و فعال‌سازی کریدورهای منطقه‌ای است. این همکاری، فراتر از ابعاد اقتصادی، یک ابتکار ژئوپلتیکی برای توازن‌سازی در برابر نظم سنتی خلیج فارس به شمار می‌رود و نشان‌دهنده شکل‌گیری ائتلافی جدید در دیپلماسی زیرساختی منطقه است.
از تبریز تا باکو؛ دیپلماسی، گاهی از باند فرودگاه آغاز می‌شود!
افزایش پروازهای ایران و آذربایجان، در ظاهر اقدامی حمل‌ونقلی است اما در باطن، بخشی از بازی بزرگ‌تر ژئوپلتیکی تهران برای بازگشت به معادلات قفقاز جنوبی است؛ جایی که خطوط هوایی به ابزار دیپلماسی و توازن‌سازی در برابر رقبای منطقه‌ای بدل می‌شوند.
ایران در سراشیبی صادرات؛ انحصار در بازار یا انفعال در سیاست خارجی؟
افت ارزش و وزن تجارت خارجی ایران در فروردین ۱۴۰۴، همراه با تمرکز بر شرکای محدود و رشد واردات طلا، نشانه‌ای از کاهش تاب‌آوری اقتصادی و افزایش ریسک‌های ژئوپلتیکی است. استمرار این روند، بدون بازتعریف راهبردهای صادرات، تنوع‌بخشی به بازارها و بهره‌گیری از دیپلماسی اقتصادی فعال، می‌تواند جایگاه ایران در تجارت منطقه‌ای را تضعیف کند.
سهم دریا از توسعه، فقط رسوب و سکوت؟
با گذشت دو سال از تعطیلی بندر آستارا به‌دلیل لایروبی ناکافی و در حالی‌که بنادر خصوصی با سرمایه خود زیرساخت ایجاد کرده‌اند، تعرفه‌های غیرواقعی و بی‌توجهی سازمان بنادر، این سرمایه‌گذاری‌ها را به مرز ورشکستگی رسانده است. در غیاب حمایت واقعی و سیاست‌گذاری منصفانه، خصوصی‌سازی بنادر نه به توسعه، که به تضعیف بنیه اقتصادی فعالان این حوزه انجامیده است. پرسش جدی اینجاست: واگذاری بدون پشتیبانی، چه تفاوتی با رهاسازی دارد؟
توسعه مکران؛ رؤیایی که در بند کاغذ مانده است
چابهار، تنها بندر اقیانوسی ایران، با وجود معافیت از تحریم و سال‌ها تبلیغ به‌عنوان دروازه ترانزیتی شرق کشور، همچنان درگیر زیرساخت‌های ناقص، سرمایه‌گذاران نیمه‌راه و وعده‌های اجرانشده است. در غیاب ریل، فرودگاه مؤثر و شبکه لجستیکی پویا، این بندر به‌جای یک هاب منطقه‌ای، به پروژه‌ای نیمه‌تمام و پرهزینه بدل شده است؛ نمادی از توسعه روی کاغذ و بی‌عملی میدانی. پرسش اینجاست: آیا چابهار هنوز یک فرصت است یا تهدیدی برای اعتبار برنامه‌ریزی راهبردی کشور؟
