ایران در قلب پرترددترین آبراه جهان؛ بیرون از بازی ترانزیت
در حالی که روزانه بیش از ۵۰۰ کشتی تجاری از خلیج فارس و دریای عمان عبور میکنند، سهم ایران از این شاهراه حیاتی به چند پهلوگیری محدود شده است؛ تناقضی تلخ که مسعود پلمه، دبیر انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته، در دومین همایش اقتصاد حملونقل با زبانی صریح آن را «نتیجه فرصتسوزی، غیبت دیپلماسی اقتصادی و بیاعتمادی به بخش خصوصی» توصیف کرد.
صندوق توسعه حملونقل خوابیده، ریل زمینگیر و آینده حملونقل در انتظار اقدام
در دومین همایش اقتصاد حملونقل، سبحان نظری، رئیس انجمن صنفی شرکتهای حملونقل ریلی، تصویری از وضعیت امروز ریل ارائه داد؛ ریل قرار بود ستون فقرات جابهجایی مسافر و بار باشد اما سهمی تکرقمی دارد و به حاشیه سیاستگذاری رانده شده است. صندوق توسعه حملونقل خاک میخورد، قیمت انرژی به نفع جاده یارانه میسوزاند و قیمتگذاریهای دستوری نفس قطار را بریدهاند. بخش خصوصی حضور دارد اما دیده نمیشود و برنامهها هست اما اجرا نه. نتیجه روشن است؛ ریل مظلوم، جاده فربه و اقتصادی که همچنان هزینه تصمیمهای ناتمام را میپردازد.
بورس بالتیک هفته ۵۰: چرخش کیپسایز در سایه ناامیدی از چین
بورس بالتیک هفته ۵۰ سال ۲۰۲۵ را در شرایطی به پایان رساند که بازار دریایی تحت تاثیر دو نیروی بنیادین اما متضاد، عملکردی دوگانه را ثبت کرد. همانطور که در روایت هفته ۴۹ اشاره شد، شاخصهای کیپسایز در مسیر صعودی و کانال ۴۴ هزار دلار قرار داشتند؛ اما در این هفته با تغییر جهت ناگهانی، بخش بزرگی از دستاوردهای قبلی را از دست دادند. در نقطه مقابل، تانکرهای افرامکس و نرخهای کانتینری مدیترانه با تکیه بر محدودیتهای عرضه و ریسکهای ژئوپلیتیک، سطح بالاتری را تجربه کردند. ریشه این واگرایی را باید در تلاقی دو عامل جستجو کرد: از یک سو ناامیدی از سیاستهای اقتصادی پکن که تقاضای مواد خام را کاهش داد، و از سوی دیگر ریسکهای امنیتی که هزینه حمل انرژی را در ساختار نرخها تثبیت کرد.
بهمن عشقی؛ دولت به جای تنظیمگری، طرف بازی شده است
بهمن عشقی، مشاور عالی اتاق تهران، در دومین همایش اقتصاد حمل و نقل، با نگاهی کارشناسی به وضعیت اقتصاد ایران، دولت بزرگ و مداخلهگر را به چالش کشید و هشدار داد که سرمایه اجتماعی و ظرفیتهای بخش خصوصی به واسطه مداخلههای بیحد و حصر، به شدت آسیب دیده است. او با انتقاد از فساد ناشی از این مداخلات و کوتاهمدتی اقتصاد، خواستار بازگرداندن نقش واقعی بخش خصوصی شد و تأکید کرد که بدون اصلاح ساختارها، توسعه پایدار حمل و نقل و زیرساختهای کشور ممکن نخواهد بود.
چالش بزرگ شبکه ریلی؛ سهم ۳۰ درصدی حمل بار ریلی
مدیرعامل راهآهن با اعلام هزینه سنگین ۱۷ میلیارد دلاری برای دستیابی به هدف برنامه هفتم توسعه، آب پاکی را روی دست سیاستگذاران ریخت: «بدون سرمایهگذاری کلان و اصلاح قیمت سوخت، سهم ۳۰ درصدی ریل محقق نمیشود.» جبارعلی ذاکری در آیین امضای قراردادهای جدید، از تدوین بستهای با ۳۰ سیاست حمایتی خبر داد و اعلام کرد که ۳۷ درصد از این ابرپروژه مالی باید توسط بخش خصوصی تأمین شود.
از انحصار دولتی تا مشارکت واقعی؛ روایت تازه از سرمایهگذاری
صنعت حملونقل ریلی پس از سالها بیتوجهی، انباشت بدهی و افت بیسابقه آمادهبهکاری ناوگان، به نقطهای رسیده که دیگر تصمیمهای حداقلی پاسخگو نیست؛ جایی که دولت ناچار شده بار دیگر دست بخش خصوصی را برای نجات ریل کشور بفشارد.
