عضو هیئت‌مدیره انجمن شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی خراسان با برشمردن ویژگی‌های یک بیمه‌نامه مطلوب که امنیت شغلی متصدیان را تامین می‌کند، تاکید کرد: «برخی متصدیان حمل با وجود تجربه بسیار، به مسئولیت‌های خود واقف نیستند و ضرورت آن را گوشزد کرد.»
حمیدرضا دشتی، عضو هیئت‌مدیره انجمن شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی خراسان، در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری ترابران درباره شرایط مطلوب یک بیمه‌نامه عنوان کرد: «معمول است که پوشش‌های بیمه مسئولیت بیمه‌گذار در مقابل صاحبان کالا و زیرگروه دیگر، با توجه به کنوانسیون مربوطه باشد؛ یعنی این‌گونه نباشد که بر اساس تصادف، آتش‌سوزی یا دیگر خطرها تعیین شود، زیرا در این حالت ممکن است بعضی خطرات حذف شوند اما وقتی به‌جای خطرات، سطح مسئولیت و کنوانسیون مربوطه تعریف شود، تمام خطرات پوشش داده می‌شود.»
ضرورت تطبیق بیمه‌نامه مسئولیت با مصوبات کنوانسیون CRM
این کارشناس صنعت حمل‌ونقل با اشاره به تعهدات بیمه‌گر اظهار کرد: «برای مثال تعهدات بیمه‌گر در بیمه مسئولیت متصدیان حمل‌ونقل بر اساس کنوانسیون CRM تعیین می‌شود. اگر بخواهیم این بیمه را خریداری کنیم، باید بیمه‌نامه با مصوبات کنوانسیون مطابقت داشته باشد.»
دشتی با ذکر مثالی درباره تعهدات بیمه‌گر اضافه کرد: «یکی از بحث‌ها آغاز و پایان تعهدات بیمه‌گر است. ما در عرف و اصطلاح حمل‌ونقل از زمانی که کالا در مبدأ روی وسیله نقلیه قرار می‌گیرد تا زمانی که کالا آماده تحویل و تخلیه در مقصد باشد، هر اتفاقی بیفتد به گردن متصدی حمل است، پس باید در قرارداد لحاظ شود که شروع قرارداد از زمان در اختیار گرفتن کالا توسط متصدی حمل است نه صدور سند حمل.»
او افزود: «گاهی اوقات متصدیان توجه نمی‌کنند و کالا در اختیار آنها قرار می‌گیرد اما CMR صادر نشده است. متصدیان باید توجه کنند که بعضی اوقات در قرارداد صراحتاً می‌نویسند که تعهدات از زمان صدور بیمه‌نامه شروع می‌شود. متصدی شاید قبل از آنکه بیمه‌نامه بخرد کالا را در اختیار گرفته باشد. از زمان در اختیار گرفتن کالا برای متصدی مسئولیت آغاز شده و اگر اتفاقی بیفتد بیمه‌نامه جبران آن را متعهد نمی‌شود.»
حق بیمه یا فرانشیز؟
این کارشناس حمل‌ونقل بین‌المللی با اشاره به رابطه معکوس حق بیمه و فرانشیز گفت: «موضوع دیگری که باید متصدیان به آن توجه کنند، حق بیمه است. در هنگام مقایسه حق بیمه بیمه‌نامه‌های مختلف باید در نظر گرفت مقایسه صرفاً و فقط باید زمانی باشد که دو بیمه‌نامه سطح تعهدات یکسانی داشته باشند و سپس مقایسه انجام شود.»
دشتی تاکید کرد: «این توجه به سطح تعهدات از آنجا اهمیت دارد که برخی متصدیان حمل صرفاً نگاه می‌کنند که حق بیمه یک شرکت پایین‌تر است، اما در نظر نمی‌گیرند که این پایین بودن به‌دلیل پوشش کمتر تعهدات و مسئولیت‌ها است. حق بیمه حتماً باید با سطح مسئولیت پوشش داده شده در نظر گرفته شود.»
او با اظهار اینکه فرانشیز مبلغ یا درصدی از خسارت است که توسط بیمه‌گذار جبران می‌شود، بیان کرد: «فرانشیز با حق بیمه رابطه عکس دارد. هرچقدر فرانشیز بالاتری داشته باشیم، حق بیمه کمتری داریم. اگر قرار است بخشی از مسئولیت به گردن بیمه‌گذار باشد، در حق بیمه تأثیرگذار است.»
این عضو هیئت‌مدیره انجمن شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی خراسان خاطرنشان کرد که وقتی کالا ریسک بالاتری داشته باشد، فرانشیزهای پایین‌تر مطلوب‌تر است؛ زیرا سهمی که متصدی باید بهصورت خودپوششی داشته باشد کمتر است.
مذاکره برای نرخ ارز و استثنائات
دشتی در ادامه با بیان اینکه متصدیان شرایط قرارداد را بادقت مطالعه کنند که در صورت نیاز برای تعیین نرخ ارز نزدیک به نرخ بازار و شرایط استثنائات با بیمه‌گر وارد مذاکره شوند، اظهار کرد: «در فعالیت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی، شاید ارزش کالا با ارزهای خارجی تعیین شود، بنابراین بسیار مهم است که این ارز خارجی در زمان تبدیل با چه نرخی تبدیل خواهد شد و باید توجه داشت که به نرخ روز باشد.»
این عضو هیئت‌مدیره انجمن شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی خراسان ادامه داد: «در حالی که در اکثر مواقع نرخ ارز با نرخ رسمی در قرارداد ذکر می‌شود و در بعضی موارد بر اساس حواله ارزی و بازار متشکل تعیین می‌شود که باز از نرخ بازار آزاد کمتر است. این موضوع اهمیت بسیار دارد، زیرا هنگام جبران خسارت، بانک مرکزی و نهادهای دیگر با نرخ رسمی، ارزی به متصدی پرداخت نمی‌کنند. متصدی باید از بازار آزاد تهیه کند که باید نرخ ثبت شده در قرارداد به نرخ بازار آزاد نزدیک‌تر باشد.»
دشتی به بخش استثنائات در پوشش بیمه اشاره کرد و گفت: «معمولاً می‌گویند بیمه‌گر در استثنائات تعهدی ندارد. متصدی باید در نظر بگیرد که استثنائات غیرعادی نباشد و طبق عرف مطرح شود. متصدی باید این بخش را با دقت بخواند و برای هرچه غیرمنطقی به نظر برسد وارد مذاکره شود و درخواست حذف آن را مطرح کند.»
خرید بیمه یعنی خرید مسئولیت
این کارشناس صنعت حمل‌ونقل با بیان اینکه بعضی متصدیان سالیان سال تجربه دارند اما هنوز به مسئولیت‌های خود واقف نیستند و فکر می‌کنند که صرفاً به‌دلیل داشتن بیمه‌نامه، مقابل خطرات پوشش داده شده‌اند، اظهار کرد: «به‌عنوان متصدی حمل، با خرید بیمه خرید تعهد و مسئولیت می‌کنیم. پس باید توجه کرد که پروسه خرید مسئولیت را حتماً با یک بیمه معتبر پوشش دهیم که در بالاترین سطح تعهد و مسئولیت ممکن باشد که خطرات را به صفر برسانیم.»
دشتی تاکید کرد: «متصدی قرار است با یک کارمزد ناچیز کالایی را جابه‌جا کند که اگر کوچک‌ترین خسارتی به آن وارد شود، معادل چندین سال درآمد متصدی است و اگر از پشتیبانی بیمه استفاده نکند بازنده خواهد بود.»
ضمانت امنیت شغلی
این عضو هیئت‌مدیره انجمن شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی خراسان درباره تعیین سطح مسئولیت گفت: «یک متصدی حمل بر اساس آن رویه یا روش یا نوع حملی که انجام می‌دهد که معمولاً مبتنی بر مقررات یکی از کنوانسیون‌های بین‌المللی است، سطح مسئولیت خود را تعیین می‌کند. این امر مشخص می‌کند که نهایتاً متصدی چه بیمه‌ای خریداری کند.»
دشتی در پایان خاطرنشان کرد: «بیمه در مجموع یک سرمایه یا یک مسئولیت را در قبال خطرات، با توجه به استثنائاتی که خود تعریف می‌کند، تضمین می‌کند. قدرت بومی‌سازی آن بیمه‌نامه و نگاه آن در پوشش همه‌جانبه مسئولیت‌ها، به متصدی حمل می‌تواند کمک کند امنیت شغلی بالاتری داشته باشد.»
