سخنگوی انجمن تایر ایران ضمن تشریح مشکلات کارخانجات تولید تایر، تصریح کرد که واردات 6 میلیون حلقه لاستیک نتیجه بذل و بخشش ارزی است اما برای تولید داخلی مته به خشخاش تامین ارز میگذارند.
به گزارش پایگاه خبری ترابران، نبود استراتژی صنعتی و تجارتی برای ایران مدتی است که مورد توجه صاحبنظران است اما تغییری در شرایط تولید و تجارتمان رخ نداده است و گوش مسئولان به حرفهای کارشناسان بدهکار نیست.
در همین راستا، طبق آمار گمرک طی شش ماهه نخست امسال، حدود ۶ میلیون حلقه تایر با وزن ۱۳۳ هزار و ۳۵۷ تن و به ارزش ۴۶۶ میلیون دلار وارد کشور شده است. مجموع واردات انواع مختلف تایر حدود ۶ میلیون حلقه با وزن ۱۳۳ هزار و ۳۵۷ تن بوده که به لحاظ وزنی حدود ۸۶ درصد و به لحاظ ارزش ۸۱ درصد در مقایسه با مدت مشابه سال قبل افزایش را نشان میدهد، اما به لحاظ تعداد، حجم واردات بیش از دو برابر سال گذشته بوده است که بیانگر سهم بیشتر تایرهای سبکتر و تایر سواری در ترکیب واردات است.
این در شرایطی است که تولید داخل هم افزایش داشته است و این حجم از واردات و مبلغش ممکن است تعجببرانگیز باشد. حال باید دید تامین ارز برای تولید به چه صورت بوده است و تا چه حد تقاضای بازار را پاسخ میدهد.
بذل و بخشش ارزی در واردات
مصطفی تنها، سخنگوی انجمن تایر ایران، در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری ترابران، واردات 6 میلیون تایر به ارزش 466 میلیون دلار را نتیجه بذل و بخشش ارزی دانست و تاکید کرد که این حجم تایر موردنیاز بازار نیست.
او با اشاره به افزایش 86 درصدی واردات نسبت به مدت مشابه سال گذشته، یادآور شد که حتی واردات سال گذشته نسبت به سال ماقبل آن افزایشی بوده و مشخص نیست این روند به کجا میرود.
این مقام صنفی درباره تامین ارز تولید گفت: «این در حالی است که تا 15 مهرماه، تنها 63 میلیون دلار برای تولید ارز تامین شده، یعنی به فروشنده مواد اولیه پرداخت شده که مواد را برای کارخانجات ارسال کنند اما برای واردات، نیم میلیارد دلار ارز پرداخت شده است.»
او با بیان اینکه همیشه به تولید قطرهچکانی ارز میدهند اما از آن طرف برای واردات با دست و دلبازی تامین ارز صورت میگیرد، عنوان کرد: «مسئله این است که سود واردکننده در واردات است اما تولیدکننده سودش در تولید است پس این نقشها با هم متناقض هستند و قاعدتاً میبایستی در شرایط امروز کشور ما که دچار مضایق ارزی هستیم، این گونه دست و دلبازانه خرج نکنند و به اندازه نیاز و کمبود بازار ارز تخصیص پیدا کند.»
او ادامه داد: «ما حرفی نداریم که کمبود تایر با واردات تامین شود و نمیخواهیم به مردم اجحاف شود اما واردات افسارگسیخته و بذل و بخشش کردن هم بازار تایر را اشباع میکند و باعث میشود که انگیزه تولید و سرمایهگذاریهای جدید از بین برود و پول در گردش تولیدکنندگان به موقع به تولید برنگردد که بتوانند صرف مواد اولیه کنند و در نتیجه مشکلاتی برای چرخش نقدینگی کارخانجات تایرسازی به وجود میآید.»
سخنگوی انجمن تایر ایران تاکید کرد که در شرایط کمبود ارزی، با بذل و بخششها در واردات مجبور میشوند که در جای دیگر مته به خشخاش بگذارند که اتفاقا همیشه در عرصه تولید است.
پاسخگویی به تمام نیاز بازار با اتمام طرحهای توسعهای
تنها درباره تغییرات تولید نسبت به سال گذشته اعلام کرد: «در مجموع انواع محصولات تایری، از تیوب و نوار گرفته تا تایرهای راهسازی، نسبت به سال گذشته 6 درصد افزایش تولید داشته است.»
او با اشاره به اینکه در رسته تایرهای سواری چیزی حدود ۱۲ درصد تولید افزایش داشته است، درباره پاسخگویی تولید داخل به تقاضای بازار اظهار کرد: «تولید در انواع تایر متفاوت است. برای تولید تایرهای سواری اگر مشکلاتی، از قبیل قطعی برق و گاز گرفته تا عدم تامین به موقع ارز موردنیاز، پیش نیاید، قادریم تمام نیاز کشور را تامین کنیم اما در عرصه تایرهای اتوبوسی و رادیال، در وضعیت موجود چیزی حدود ۴۰ درصد نیاز کشور را تولید میکنیم و ۶۰ درصد نیاز عملا میبایستی از خارج تامین شود.»
به گفته این مقام صنفی، صنعت تایر طرحهای توسعهای مختلفی در دست اقدام دارد که نیازمند تسهیلات ریالی است که اگر راه بیفتد، این صنعت حتی میتواند مازاد عرضه هم در بازار داشته باشد.
او افزود: «برخی از این طرحها در وسط راه و برخی در مراحل نهایی هستند، ولی اگر مساعدت کنند که ظرف یک تا دو سال آینده جمع شوند، قادر خواهیم بود همه نیاز کشور را تامین کنیم.»
چالشهای ناشی از مسائل ارزی بانک مرکزی
تنها در ادامه درباره مشکلات پیشروی تولید بیان کرد: «یکی از مشکلاتمان که همواره موجود بوده، مسئله ارز است که به موقع نمیرسد.»
او اضافه کرد: «تولید در صنعت تایر ۲۴ ساعته صورت میگیرد و خط تولید توقف ندارد و مرتب در تمام ۲۴ ساعت کارخانجات در حال کار هستند. در این شرایط، اگر زمانی که تولیدکننده ارز را نیاز دارد، تامین نکنیم و چند ماه عقب بیندازیم، مانند پارسال که ۴ ماه به تعویق افتاد، طبیعتا در چرخه تولید دچار مشکل میشویم یعنی آن زمان مجبوریم فتیله تولید را پایین بکشیم که با موجودی انبارمان بتوانیم این فاصله زمانی را پر کنیم تا مواد اولیه جدید به دستمان برسد زیرا نباید تولید متوقف شود و کارگران بیکار شوند.»
سخنگوی انجمن تایر ایران درباره دیگر مشکلات تولید گفت: «مشکل دیگرمان که به همین مشکلات ارزی مربوط میشود، اینست که ارز نمیدهند اما زمان تخصیص ناگهان و یک مرتبه میگویند که برای مثال دلار نداریم و درهم داریم و هرکس پروفرم درهمی دارد اقدام کند.»
تنها توضیح داد: «در آن زمان کارخانجات میبایستی بروند و پروفرمهایی را که برای دلار گرفتند، عوض کنند و به درهم تبدیل کنند و از اول چرخه طولانی مجوز و بررسیهای لازم بگذرند تا در نهایت به تامین ارز منتهی شود؛ یعنی دوباره از ته صف بروند و باز اگر به سر صف برسند، تضمینی نیست که درهم موجود باشد و دوباره میگویند پروفرمها را برای مثال برای یوان تنظیم کنید!»
او با عنوان اینکه چالشهایی داریم که ناشی از مسائل ارزی است که در بانک مرکزی وجود دارد، عنوان کرد: «حتی گاها یک مرتبه تامین ارز میکنند و وقتی ارز را یکجا میدهند، ما آن حجم نقدینگی و بهتر است بگوییم ریالش را نداریم که یک مرتبه برای ۷ ماه تولیدمان مواد اولیه بخریم و دچار کمبود ریال میشویم.»
با کمبود انرژی، واردکنندگان خوشحال میشوند
این مقام صنفی درباره مشکلات تولید که ناشی از ناترازی انرژی است، اظهار کرد: «سال گذشته از مسئله تامین انرژی بسیار لطمه خوردیم و امسال هم نمیدانیم چه اتفاقی قرارست بیفتد و اگر قرار باشد که برق یا گاز نداشته باشیم، نمیدانیم که چه میشود.»
تنها افزود: «اگر گاز نباشد ما قادریم با گازوئیل هم کار کنیم اما قرار باشد گازوئیل، برق، گاز و… نباشد دچار مشکل میشویم و کارخانجات دچار کمبود میشوند.»
او تاکید کرد: «زمانی که تولید دچار کمبود شود، طبیعتا واردکنندگان مختلف بسیار خوشحال میشوند زیرا مشروعیت پیدا میکنند که هرچه بیشتر وارد کنند. وقتی در یک دوره کوتاه هم کمبودی در بازار پیش بیاید، واردکنندگان ناگهان به اندازه 2 سال واردات انجام میدهند و ارز را راحت میگیرند.»
تداوم تولید حتی با کمبود منابع
سخنگوی انجمن تایر ایران درباره تاثیر این مشکلات بر تولید گفت: «بستگی دارد که ابعاد مشکلات چقدر باشد؛ زمانی هست که برای مثال برق کارخانجات ۲ ساعت قطع میشود و یک حدی از مشکل را ایجاد میکند اما اگر قرار باشد سوخت به مدت طولانی قطع شود، حتی خطر تعطیلی برای کارخانجات وجود دارد.»
تنها ادامه داد: «حتی در زمانهایی که مواد اولیه کم است، تمام تلاشمان این بوده که با حداقل مواد هم کار کنیم. در این شرایط که سطح تولید پایین میآید، کارخانهها زیان تولید میکنند اما هدفمان این است که کارخانه تعطیل نشود و کارگر بیکار نشود زیرا بیکار شدن کارگر هزار نوع مسئله برای کارخانه ایجاد میکند.»
او با تاکید بر اینکه تعطیل کارخانه آخرین چیزی است که تولیدکننده به آن فکر میکند، در پایان خاطرنشان کرد: «همیشه سعی میکنیم به هر قیمت تولید و خطوط تولید مشغول باشند که حتی شیفتی را تعطیل نکنیم و سعی داریم که ۳ شیفت خود را در حال کار نگه داریم.»
