دردسرهای طالبان برای ایران تمامی ندارد؛ رانندگان ایرانی که به هرات بار میبرند میگویند باید ۲۵ روز در مرز معطل شوند تا به آنها اجازه خروج از خاک افغانستان داده شود.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ترابران، در حالی که کامیونداران افغانستانی بهراحتی از مرز ایران عبور کرده و بارشان را جابهجا میکنند، رانندگانی ایرانی که به افغانستان بار میبرند باید از هفتخوان رستم عبور کنند که بتوانند به کشور بازگردند.
بر این اساس رانندگان ایرانی که برای هرات بار میبرند بعد از تخلیه بار باید ۲۵ روز در مرز معطل بمانند و بعد از آن اجازه دارند از افغانستان خارج و وارد خاک ایران شوند. از این رو بسیاری از رانندگان قید حمل کالا به هرات را زدهاند و ترجیح میدهند با کرایه نازل بار را در گمرک یا مناطق ویژه تحویل رانندگان افغانستانی دهند تا اینکه نزدیک یک ماه آن سوی مرز معطل شوند.
اشتغالزایی طالبان برای رانندگان افغانستانی
رسول نصیری، رئیس انجمن کامیونداران شهرستان تایباد با بیان اینکه متاسفانه وضعیت رانندگان ایرانی که بار ترانزیتی به کشور افغانستان میبرند، خوب نیست؛ به ترابران گفت: «دولت طالبان برای ناوگان ایرانی که بار به هرات میبرد (حالا فرقی نمیکند این بار چه باشد) در زمان برگشت مزاحمت ایجاد میکند و کامیونها را بین ۲۰ تا ۲۵ روز در مرز متوقف میکند و اجازه بازگشت آنها به ایران را نمیدهد.»
او اضافه کرد: «این عمل طالبان در حقیقت به نوعی اشتغالزایی برای رانندگان افغانستانی در ایران است تا آنان بتوانند به ایران بروند و بارها را خودشان ترانزیت کنند. اکنون این توقع نیز برای رانندگان افغانستانی ایجاد شده است که باید کامیونهای در مرز معطل بمانند تا آنها بتوانند به ایران بروند و بارگیری کنند.»
باید قید کرایه ۱۵۰ میلیون تومانی را بزنیم
نصیری اظهار کرد: «این اقدام طالبان و از سوی دیگر عدم حمایت مسئولان ایرانی از کامیونداران کشور سبب شده بسیاری از رانندگان قید کرایه ۱۵۰ میلیون تومانی را بزنند و بارشان را در منطقه آزاد یا گمرک تخلیه کنند و با دریافت کرایه ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومانی بار را تحویل راننده افغانستانی دهند تا او بار را به هرات ببرد. این در حالی است که بخش اصلی مسیر را رفتهاند و برای یک مسیر ۱۰۰ کیلومتری باید قید ۱۵۰ میلیون تومان را بزنند چون حامی ندارند.»
به گفته رئیس انجمن کامیونداران شهرستان تایباد؛ اکنون این ذهنیت بین رانندگان ناوگان حمل بار ایرانی به وجود آمده که سازمان راهداری به خاطر جذب عوارض متقابل از ناوگان افغانستانی از ناوگان ملی حمایت نمیکند.
او با بیان اینکه متاسفانه ناوگان ما در هرات مشکلات بسیاری دارند، گفت: «با این توصیف صنعت حملونقل ما ورشکست میشود. معطلی طولانی مدت در مرز بسیار نادرست است و حتی احتمال دارد رانندگان به انحراف کشیده شوند. یا ممکن است با این شرایط برخی از رانندگان از این شغل کنار برود. یا ممکن است افرادی رانندگان را تحریک به اعتراض کنند و حوادث سال ۹۷ تکرار شود. اینها مواردی است که باید جدی گرفته شود.»
رانندگان در مرز به سرویس بهداشتی هم دسترسی ندارند
نصیری با اظهار اینکه کرایه ۶۰ میلیون تومانی برای رانندگان ایرانی هیچ منفعتی ندارد، گفت: «اگر هم بخواهند وارد هرات شوند و بار را آنجا خالی کنند باید ۲۵ روز معطلی را به جان بخرند. قبلا راننده میتوانست ماشینش را بگذارد و برگردد اما الان این رفتوآمد هم ممنوع شده است و باید خود راننده هم کنار ماشینش بماند. اینجا این سوال مطرح میشود که مگر یک راننده چقدر کرایه میگیرد که ۲۵ روز در یک کشور دیگر و آن هم با حداقل امکانات بماند.»
او با تاکید بر این مطلب که اینکه گفته میشود هیچ امکاناتی وجود ندارد اغراق نیست افزود: «نبود امکانات به حدی است که راننده به سرویس بهداشتی دسترسی ندارد و سرویس بهداشتی آنجا حتی در حد سرویس بهداشتیهای ایران در ۱۰۰ سال قبل هم نیست. یک راننده باید در این شرایط ۲۵ روز در مرز بماند! بنابراین معلوم است که ناراضی هستند.»
رئیس انجمن کامیونداران شهرستان تایباد با بیان اینکه متاسفانه به نکتهای که توجه نمیشود هدررفت منابع ملی است، یادآور شد: «راننده ایرانی بار را هزاران کیلومتر با سوخت یارانهای که متعلق به ۸۵ میلیون ایرانی است به نزدیک مرز میرساند اما آنجا باید دو دستی و مفت تقدیم رانندگان افغانستانی کند چون برایش نمیصرفد ۲۵ روز در هرات معطل شود. این اتفاق خیانت به ۸۵ میلیون ایرانی است که هزینه سوخت مصرفی کشور از جیب آنان میرود اما عایدی برای آنها ندارد. کسی هم نیست به این مسئله رسیدگی کند و از رانندگان ایرانی حمایت نمیشود.»
راننده افغانستانی سفره ما را جمع کرده است
او اضافه کرد: «ما تحریم هستیم؛ قبول. شرایط کشور فوقالعاده است؛ قبول. سفرهای پهن است و باید کمتر بخوریم که به همسایه بغلی هم برسد؛ قبول اما کار به جایی رسیده که راننده افغانستانی سفره ما را جمع کرده است و چیزی برای رانندگان ایرانی نمانده است. کدام منطق قبول میکند که راننده ایرانی ۲۵ روز در مرز معطل بماند!»
نصیری در ادامه با بیان اینکه متاسفانه مشکل دیگری که وجود دارد معطلی چند ماهه برخی رانندگان در مرز افغانستان است، گفت: «اکنون برخی رانندگان ۷ ماه است که در مرز معطل ماندهاند. بار اینها سوخت صادراتی به افغانستان بوده است. آیا نباید کسی جواب بدهد تکلیف سرمایه میلیاردی این افراد در کشور ناامن افغانستان چه میشود؟ از مراجع دولتی توقع است که از رانندگان ایرانی حمایت کنند.»
جولان دلالان بار در فضای مجازی
او در پاسخ به این سوال که چرا چنین اتفاقاتی میافتد و رانندگان چنین بارهایی حمل میکنند، گفت: «اعلام بارها در فضای مجازی از طریق دلالها انجام میشود و راننده که بار را میگیرد تا به مقصد برساند ۵ تا صاحب کالا عوض میشود. اعلام بارها باید دولتی باشد یعنی صاحب کالا با شرکت حملونقل قرارداد بگذارد و شرکت حمل و نقل اعلام بار کند و راننده ایرانی با حواله بارگیری و قرارداد معتبر مسیر ۴ هزار کیلومتر را با خیال راحت برود. حتی در بخشنامه سازمان راهداری است که باید قرارداد حمل رانندهها چک شود؛ اما الان ۹۰ درصد رانندهها قرارداد ندارد و اگر هم داشته باشند یکطرفه و بدون سربرگ است و فقط امضای راننده روی آن وجود دارد.»
نصیری خاطرنشان کرد: «مثلا در شوشتر اعلام بار میشود و ۲۰۰ ماشین برای ۲۰ تن بار تا آنجا میروند. در اینجا دلال سوءاستفاده میکند و کرایه را پایین میآورد و قراردادها را درست نمیبندد. اینجا گازوئیل یارانهای دولت مصرف میشود بدون اینکه عایدی داشته باشد. از این رو نباید به هیچ ماشینی بدون حواله بار و قرارداد قانونی اجازه تردد داده شود تا از این گونه اتفاقات جلوگیری شود.»
۶ ماه است که ماشینم در افغانستان مانده است
ابراهیم عظیمی، یکی از کامیونداران است که خودرویش ماههاست در مرز معطل است و کسی پاسخگویش نیست. او به ترابران گفت: «بیش از ۶ ماه است که ماشینم آن طرف مرز است و طالبان اجازه نمیدهد آن را به داخل کشور برگردانم. بارم بنزین بوده که از پتروشیمی شازند اراک بار زدم و به افغانستان بردم اما افغانستان اجازه نمیدهد تخلیه شود و از آن طرف هم ایران پاسخ ما را نمیدهد و نه پول خواب را به ما میدهند. پس ما ماندیم و ماشین را آنجا گروگان گرفتهاند و کسی هم پاسخگو نیست.»
او اضافه کرد: «صاحب شرکت افغانستانی است که به نام فرد دیگری شرکت را ثبت کرده و شرکت از خودشان است و هر کاری دلشان خواست میکنند. نه قرارداد میبندند و چون بیباری است ما مجبور به این کار میشویم و بعدش گرفتار میشویم و هم کسی جوابگو نیست.»
پول خواب به ما نمیدهند
این راننده کامیون با بیان اینکه ما قرارداد نداشتیم گفت: «برخی از کامیونداران قبول کردند که پول خواب نگیرند و برگه را امضا کردند و به کشور برگشتند اما ما حدود ۷ ماشین هستیم که قبول نکردیم و گفتیم پول خواب کامیونهایمان را میخواهیم.»
عظیمی افزود: «ما بارنامه نداشتیم. برای حمل این بار کرایه ۷۵ میلیون تومانی گرفتیم اما پول خواب را به ما ندادهاند. باید شبی ۱۰۰ دلار پرداخت کنند که میگویند نمیدهند. از طرف ایرانی کسی پیگیر نیست. به شرکت که زنگ میزنیم میگویند باید صبر کنید و الان ۶ ماه است که صبر کردیم اما هنوز اتفاقی نیفتاده است. نمیدانیم تا کی باید صبر کنیم!»
او در ادامه در پاسخ به سوالی درباره سرنوشت ناوگان ایرانی که از عراق سوخت به افغانستان برده بودند و طالبان به آنها اجازه تخلیه بار را نمیداد گفت: «حدود ۴۰۰ کامیونی که از عراق بار سوخت داشتند مشکلشان حل شدند و نیمی از آنها بارشان را در ایران تخلیه کردند و نیمی در افغانستان و الان همه به کشور بازگشتهاند.»
این راننده کامیون در بخش دیگری از اظهاراتش یادآور شد: «مشکل جدیدی که برای حمل بار به افغانستان داریم این است که ماشینهایی که به هرات بار میبرند موقع برگشت باید ۲۵ روز در مرز بمانند و بعد از این مدت اجازه دارند وارد ایران شوند. در این مدت هم راننده جایی ندارد و نمیگذارند داخل ماشین هم بماند. الان ماشینهای زیادی هستند که مدت طولانی در صف برگشت معطل ماندهاند.»