مدیرکل اسبق ایمنی سیر و حرکت راهآهن با انتقاد از شیوه فعلی جمعآوری صحنه سوانح ریلی میگوید: «در برخی مواقع جمعآوری سانحه به دلیل باز کردن هرچه سریعتر خط منجر به آسیب بیشتر به واگن یا لکوموتیو سانحهدیده میشود و خود یک سانحه جدید برای ناوگان ریلی است.»
به گزارش پایگاه خبری ترابران، جدا از مشکلات و هزینههایی که سوانح ریلی روی دست کشور میگذارد، جمعآوری این سوانح نیز میتواند هزینهای جداگانه به راهآهن و شرکتهای خصوصی وارد کند. کارشناسان و فعالان حوزه ریلی معتقدند در سالهای اخیر جمعآوری سانحه به دردسر جدید تبدیل شده و خسارتهایی که در این بخش به واگنها یا لکوموتیوها وارد میشود گاه بیشتر از خود سانحه است!
سعید قصابیان، کارشناس حوزه ریلی یکی از این افراد است که اخیرا در یک نشست تخصصی گفته بود: «جمعآوری سوانح به خودی خود یکی از معضلات کشور است. باید طوری سانحه جمعآوری شود که به لکوموتیو یا واگن چپ شده یا منحرف شده کمترین خسارت وارد شود که متاسفانه الان این اتفاق نمیافتد و لکوموتیو و واگن از بین میرود یا خسارت بیشتری میبیند.»
محمود حشمتی، مدیرکل اسبق ایمنی سیر و حرکت و عضو کمیسیون سوانح ریلی راهآهن نیز این مطلب را تایید میکند و به ترابران میگوید: «وقتی یک سانحه ریلی به وقوع میپیوندد بلافاصله ماموران لکوموتیو خبر سانحه را به مرکز ناحیه اعلام میکنند. آنها باید محل دقیق و موقعیت سانحه را تشریح وهمچنین اعلام کنند که سانحه به چه شکل روی داده است. بعد از این اطلاعرسانی و بر مبنای اطلاعات ارائه شده، قطار نجات به سمت محل وقوع سانحه حرکت میکند.»
او سپس توضیح میدهد: «وقتی قطار نجات به محل وقوع سانحه رسید نوبت ماموران جمعآوری سانحه است و کار آنان از اینجا آغاز میشود.»
به گفته حشمتی؛ قطار نجات قطاری است که جرثقیل حمل میکند و یک سالن تفتیش نیز دارد که ماموران در آن حضور دارند. این قطار ادوات دیگری مانند ریل اضافه یا قورباغه و… حمل و به سمت محل سانحه حرکت میکنند.»
پرتاب کردن واگن سانحه دیده برای بازکردن خط!
مدیرکل اسبق ایمنی سیر و حرکت و عضو کمیسیون سوانح ریلی راهآهن با تاکید بر اینکه جمعآوری سانحه بستگی به تجربه افراد دارد، میگوید: «برخی ماموران جمعآوری ا وجود اینکه خیلی سریع سانحه را جمع میکنند و کمترین خسارت را چه به خط و چه به واگن یا لکوموتیووارد میکنند.به این ترتیب، سانحه جمع و خط آماده استفاده مجدد میشود؛ اما برخی به دلایل مختلف از جمله بیتجربگی و ناآشنایی واگنها را به این طرف و آن طرف پرتاب میکنند که فقط خط باز شود. قطعاً این کار خسارت مالی زیادی به صاحبان واگن میزند و هزینه زیادی به آنان تحمیل میکند.»
حشمتی با تاکید بر اینکه جمعآوری سانحه به تجربه نیاز دارد، اظهار میکند: «هرچه مامور تجربه بالاتری داشته باشد، سانحه را بهتر جمع میکند و خسارت را به حداقل میرساند، برخی اما به خاطر بیتجربگی و سرعت عمل، هم واگنها را از بین میبرند و هم عملیات جمعآوری را طولانیتر میکنند.»
او میگوید: «اکنون اطلاع دقیقی از وضعیت ماموران جمعآوری سوانح ریلی ندارم اما گفته میشود که این افراد کمتجربه هستند اما چون الان من دستاندرکار نیستم دقیق نمیدانم اوضاع چگونه است.»
در جمعاوری سوانح ریلی تجربه بر علم ارجح است
مدیرکل اسبق ایمنی سیر و حرکت و عضو کمیسیون سوانح ریلی راهآهن اضافه میکند: «سابق بر این ماموران جمعآوری سوانح ریلی افراد بسیار مجرب و باتجربهای بودند اما آنگونه که شنیدهام الان به این شکل نیست و هرکسی در محل از نظر پست سازمانی بالاتر باشد او برای جمعآوری سانحه تصمیم میگیرد.»
او در پاسخ به این سوال که مامور جمعآوری سانحه باید از چه سطحی از تجربه و تحصیلات برخوردار باشد، گفت: «مسلماً هرچه تحصیلات فنی بالاتری داشته باشند بهتر است اما جمعآوری سانحه راهآهن به ابتکارات شخص مجرب نیز بسیار بستگی دارد. در این موارد تجربه بالاتر از علم قرار میگیرد، زیرا جمعآوری سوانح ریلی بیشتر به ابتکار عمل فرد بستگی دارد. به عبارتی مجرب بودن افراد اثربخشتر از سواد آنان است.»
حشمتی در پاسخ به این پرسش که اگر مامور جمعآوری سانحه از تجربه کافی برخوردار نباشد چه آسیبهایی میتواند وارد کند میگوید: «آسیب به دو گونه میتواند وارد شود؛ یکی اینکه اگر تجربه نداشته باشد و نتواند سانحه را به سرعت جمع کند، حرکت قطارها به تعویق میافتد و این خودش یک ضرر خواهد بود.»
مدیرکل اسبق ایمنی سیر و حرکت و عضو کمیسیون سوانح ریلی راهآهن خاطرنشان میکند: «علاوه بر این مورد، برخی هم لکوموتیو یا واگن را از بین میبرند. مثلاً در یک سانحه میخواستند لکوموتیو را با جرثقیل بالا ببرند اما چون محاسبه درست انجام نشده بود لکوموتیو از جرثقیل پرت شد و خسارت بیشتری دید.»