آیا عیبیابی در یک سیستم پیچیده مثل سامانههای اویونیک هواپیماها، بدون نقشهها و مدلهایی از وضعیت موجود ممکن است؟ آیا میتوان به ریشهها و سرشاخههای خرابیها رسید؟ یا کورمال کورمال هر کسی بر اساس ذهن خود میتواند به صورت بهینه و موثری این کار را انجام دهد؟
به گزارش پایگاه خبری ترابران، خلیلالله معمارزاده، کارشناس ارشد صنعت هوانوردی در یادداشتی نوشت که سیستم حمل و نقل هوایی در درون خود متشکل از زیرسیستمهای فراوان داخلی است که با ساختار بسیار پیچیده و تعاملات داخلی متعدد بین این اجزای آن مانند شرکتهای هواپیمایی، فرودگاهها، ناوبری هوایی، بخشهای تعمیر و نگهداری، تامین قطعات و ناوگان و … مشخص میشود.
از طرف دیگر، همین سیستم حمل و نقل هوایی خود بخشی از سیستمهای کلانتر بیرونی هم است که با پارامترها و اثرات بیشمار خارجی آنها مشخص میشوند مانند وضعیت سیاسی، امنیتی و اقتصادی یک کشور، قیمت سوخت، نرخ دلار، نرخ تورم، نرخهای بهره بانکی، وضعیت بازار سرمایه، نرخهای ریسک، میزان حقوق و دستمزد، میزان و روند سنواتی تولید ناخالص داخلی GDP در کشور، میزان رشد جمعیت و چگونگی هرم سنی جمعیت، سیستم بهداشتی در مقابله با شیوع بیماریهای واگیردار و همهگیریها و… که سیستم حمل و نقل هوایی را به طور قابل توجهی تحت تأثیرات خودشان قرار میدهند.
بهمنظور درک عمیقتر از پویایی درون این سیستم، تجزیه و تحلیل اثرات خارجی روی آن، کشف راهکارها در سندرمها و پیدا کردن سرنخهای این کلاف درهم پیچیده نابسامانیها، یک روش جامع برای مدلسازی چنین ساختار درهم پیچیدهای مورد نیاز است، مثل همان نقشههای سیمکشی فنی یا لولهکشیهای تأسیساتی.
آیا عیبیابی (Troubleshooting)در یک سیستم پیچیده مثل سامانههای اویونیک هواپیماها، بدون نقشهها و مدلهایی از وضعیت موجود ممکن است؟ آیا میتوان به ریشهها و سرشاخههای خرابیها رسید؟ یا کورمال کورمال هر کسی بر اساس ذهن خود میتواند به صورت بهینه و موثری این کار را انجام دهد؟ آیا قادر به بیان در زبانی مشترک از مشکلها خواهیم بود؟ یا دائم باید بر سر اولویتها و ریشهها بین خودمان نزاع و جنگ و دعوا داشته باشیم و سرآخر هیچ کس حرف دیگری را نفهمد و هر بار همین چرخه دور باطل و نقطه سرخط را همین طور باید ادامه دهیم و هر کسی بر اساس حدس و گمان شخصی خودش تدبیری کند؟ قدری این مسئله را در یک تصویر بزرگتر ببینید تا با هم بتوانیم به تفاهمی مشترک برسیم.
مدلسازی به روش دینامیک سیستم، ابتدا برای مجموعههای تودرتوی سیستمها و مدلهای کلانشهری و جهانی بهمنظور درک بصری آسان از شیوه عملکرد سیستمهای پیچیده استفاده شده است.
ما برای درک بهتر سیستم حمل و نقل هوایی ایران بهتر است برای استخراج نقشه مدل ازبیلت (As-Built) وضعیت موجود سرمایهگذاری مناسبی را انجام دهیم تا به درک و درد مشترکی از مسائل و اولویت و راهکارها و اقدامها برسیم و سپس با توجه به منابع محدودمان با اجماع و همکاری و همدلی نسبت به احیا، نجات و توسعه ملی حمل و نقل هوایی ایران همت گماریم.
مشکل اصلی اینجاست که حاضر نیستیم برای طراحی چنین کارهای حیاتی و مبنایی به اندازه کسری از ارزش بسیار بالای آنها، هزینه کنیم.
این یک مشکل ریشهای در فرهنگ ماست که حاضر نیستیم برای پروژههای با ارزش ۲۳ میلیارد دلار، حتی یک میلیارد دلار هزینه کنیم تا طراحی درست و مدیریت پروژه آن را به درستی انجام داده و به ثمر برسانیم.
زمان زیادی نداریم، سیگنالهای بسیار نگرانکننده هم دائم میخواهد ما را هشیار کند، اما گویا نمیخواهیم دوستانه و همدلانه و مشفقانه هر چه سریعتر مسائل را حل کنیم. منتظریم سیل بحرانها بیاید، آن وقت واکنش داشته باشیم و کاسه چه کنم چه کنم به دست بگیریم. اینها را برای کسانی میگویم که در مصدرهای اجرایی هستند و اینطور تصور نکنند حتی به سلامت زندگی شخصی و خانوادگی خود را از این مهلکه گذار عبور خواهند داد، بلکه در صورت جرقهای دودمان همه حیات جمعی و اجتماعی ما در این کشتی غرق خواهد شد.
در عین امید و تلاش و سعی، بیش از گذشته نیاز به رفاقت واقعی و از صمیم قلب و خیرخواهی برای یکدیگر داریم.