رسانه اقتصاد ترابری ایران

حمل و نقل ریلی

شنبه, 20 خرداد 1402
با توجه به احداث کریدورهای جدید ترابری در کشورهای همسایه؛

رهاورد تکمیل راه‌آهن میانه-تبریز چیست؟

مشاور اقتصادی و تامین مالی طرح‌های توسعه راه‌آهن در شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور با تاکید بر اهمیت پروژه میانه-تبریز در کریدورهای بین‌المللی گفت: «با توجه به احداث کریدورهای جدید ترابری در کشورهای همسایه با سرمایه‌گذاری سنگین، تکمیل طرح ریلی میانه-تبریز برای ارتقای کریدور شرقی-غربی و ارتباط چین به اروپا اهمیت دارد و شاخه جنوبی کریدور تراسیکا را رقابتی می‌کند.»

سیدمرتضی ناصریان، مشاور اقتصادی و تامین مالی طرح‌های توسعه راه‌آهن در شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور، با اشاره به افتتاح خط ریلی خاوران-بستان‌آباد به اهمیت تکمیل طرح ریلی میانه-تبریز در توسعه شبکه راه‌آهن اشاره کرد و به خبرنگار پایگاه خبری ترابران گفت: «بخش قبلی این طرح از میانه تا بستان‌آباد بود که اخیرا هم بخشی از ایستگاه خاوران به بستان‌آباد افتتاح شده و در حال حاضر صرفا کارکرد حمل مسافری دارد و برای مسافران تبریز مهم است؛ زیرا مسیر آنها را حدود ۱۱۴ کیلومتر کوتاه می‌کند و چون مسیر قدیمی با مشخصات فنی ضعیفی اجرا شده و سرعت قطار در مسیر قدیمی پایین است، مسیر جدید حدود سه ساعت برای مسافران کاهش زمان را به‌دنبال دارد.»

او با بیان اینکه کاهش زمان سفر مسافران از جمله اهداف ملی و یکی از دلایل توجیه اقتصادی این طرح است‏، تصریح کرد: «کاهش زمان سفر در حمل ریلی منجر به افزایش جذابیت مسافرت با راه‌آهن در مسیر مهم تهران-تبریز می‌شود؛ همچنین با توجه به اهمیت این طرح برای حمل بار، تکمیل باقی‌مانده مسیر ضرورت دارد.»

ناصریان با بیان اینکه از نظر حجم عملیات اجرایی، تاکنون 70 درصد طرح تکمیل شده و فقط 30 درصد باقی مانده است، اظهار کرد: «مسیر باقی مانده این طرح به لحاظ منافع بسیار مهم‌تر از مسیر افتتاح شده است، زیرا مسیر ریلی تکمیل شده (میانه تا خاوران) حدود 25 درصد منافع طرح را فراهم کرده و 75 درصد منافع طرح وابسته به اجرای  30 درصد باقی‌مانده است.»

به گفته ناصریان؛ حمل بار در این مسیر برای توسعه شبکه ریلی منفعت بیشتری دارد که با تکمیل باقی مسیر تامین خواهد شد.

او گفت: «اگر شاخص اقتصادی بودن طرح‌ها یعنی نسبت منافع به هزینه را برای مسیر ریلی باقی‌مانده محاسبه کنیم، تقریبا منافع حدود 0.75 و هزینه حدود 0.3 است (در مقایسه با کل طرح) که نسبت آنها حدود 2.5 است و  این محاسبه تقریبی حاکی از ارزش اقتصادی بیش از دو برابری مسیر باقی‌مانده و ضرورت تکمیل طرح است.»

مشاور اقتصادی و تامین مالی طرح‌های توسعه راه‌آهن در شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور ادامه داد: «در حال حاضر، تنها کارکرد باری مسیر افتتاح شده، در انشعاب ریلی بستان‌آباد به سراب در دست احداث است و امکان حمل بار محدودی از معادن منطقه سراب را میسر خواهد کرد.»

او با اشاره به دوخطه بودن این طرح توضیح داد: «این طرح بسیار بزرگ حجم بالایی از ابنیه فنی پیچیده دارد که تاکنون فقط یک خط مسیر افتتاح شده اما حسن این طرح این است که در همه مسیر پل‌ها و تونل‌ها دوخطه اجرا شده و نصب روسازی خط دوم هرگاه تردد افزایش یابد، کار دشواری نیست.»

به گفته ناصریان؛ بخش باقی‌مانده مسیر حدود 27 کیلومتر طول دارد که به حجم ابنیه فنی زیادی نیاز دارد و عمدتا تونل زیرزمینی (حدود 15 کیلومتر طول) است .

او دلیل دوخطه بودن این طرح را اهمیت ترابری باری و مسافری آن عنوان کرد و افزود: «باتوجه به موقعیت ویژه این مسیر، علاوه بر امکان ارائه خدمات ترابری ریلی به مناطق شمال‌غرب ایران، قابلیت ارائه خدمات ترابری باری و مسافری در مسیرهای بین‌المللی به کشورهای همسایه اعم از ترکیه، آذربایجان و سوریه هم در این طرح وجود دارد؛ بنابراین تکمیل 27 کیلومتر باقی‌مانده مسیر بسیار مهم و ضروری است.»

ناصریان با تاکید بر اهمیت این مسیر در کریدورهای بین‌المللی یادآور شد: «با توجه به احداث کریدورهای جدید ترابری در کشورهای همسایه با سرمایه‌گذاری سنگین، تکمیل طرح ریلی میانه-تبریز برای ارتقای کریدور شرقی-غربی یعنی ارتباط چین به اروپا اهمیت دارد و شاخه جنوبی کریدور تراسیکا را رقابتی می‌کند. همچنین در صورت بهبود روابط دو کشور جمهوری آذربایجان و ارمنستان و احیای راه‌آهن قدیم جلفا، منجر به ارائه خدمات در دو کریدور بین‌المللی شمال-جنوب (بندرعباس -تبریز جلفا -مسکو) و جنوب به غرب یعنی خلیج فارس به دریای سیاه می‌شود. بنابراین راه‌آهن میانه- تبریز جایگاه ممتازی در شبکه ترابری بین‌المللی دارد.»

تکمیل راه‌آهن میانه- تبریز نیازمند 300 میلیون یورو اعتبار

او با بیان اینکه برآورد مالی برای بخش باقی مانده مسیر میانه – تبریز حدود 14 همت معادل 300 میلیون یورو برآورد شده، عنوان کرد: «باتوجه به مطالب ذکر شده، این پروژه برای توسعه ترانزیتی کشور نسبت به بسیاری از پروژه‌های ریلی تعریف شده کم‌هزینه‌تر و پرفایده‌تر است؛ بنابراین اجرای آن براساس بررسی‌ها و مدل‌های طرح جامع حمل‌ونقل ریلی به قدری اهمیت دارد که حتی با کاهش بودجه عمرانی، بازهم یکی از پروژه‌های پراهمیت و اولویت‌دار کشور محسوب می‌شود.»

مشاور اقتصادی و تامین مالی طرح‌های توسعه راه‌آهن در شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور با اشاره به اینکه احداث این مسیر از 22 سال قبل آغاز شده، توضیح داد: «وقفه در اجرای پروژه‌هایی مانند این مسیر، مشکل کلی در نظام اولویت‌بندی طرح‌های عمرانی کشور است که منجر به زخمی‌شدن بسیاری از طرح‌ها و طولانی شدن دوره احداث آنها شده است.»

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *