سیدمیعاد صالحی، مدیرعامل راهآهن ایران در حالی باز شدن شیر ترمز ۸ هزار واگن را از جمله نقاط مثبت کارنامه خود میداند و به آن میبالد که کارشناسان تاکید دارند این اقدام نهتنها افتخار ندارد بلکه به دلیل رعایت نشدن استانداردها اقدامی بسیار خطرناک است و میتواند منجر به افزایش سوانح ریلی در ۶ ماه ابتدایی امسال شود. احسان سالاری یکی از این افراد و معتقد است آمار بریدگی چرخ واگنها دو برابر خواهد شد.
به گزارش پایگاه خبری ترابران، اخیراً احسان سالاری، عضو کمیته فنی انجمن صنفی شرکتهای حملونقل ریلی از یک اقدام خطرناک راهآهن پرده برداشته بود.
او گفته بود: «اخیرا ۸ هزار واگن را در طول خط متوقف کردند که سوپاپ عوض کنند؛ کجا به شما اجازه دادهاند که با دیزل گرم تست ترمز کنید و بعد به ۸ هزار واگن اجازه سیر دهید؟ یعنی برای یک چهارم شبکه!» سالاری سپس هشدار داده بود که در۶ ماهه ابتدای سال ۱۴۰۳ آمار بریدگی چرخ دو برابر خواهد شد.
او در توضیح این مطلب به ترابران ابتدا به بیان مقدمهای پرداخت و گفت: «یک قطار از یک لکوموتیو و تعدادی واگن تشکیل میشود، واگنها باید کفش ترمز داشته باشد و اگر شیر ترمز باز باشد یعنی ترمز واگن مشکلی ندارد. اما وقتی واگنی یک ایرادی داشته باشد شیر ترمز را میبندند؛ این یعنی واگن نمیتواند ترمز بگیرد. با این حال واگن میتواند همچنان در قطار قرار گیرد. واگن قبل و بعد میتوانند ترمز بگیرد و این یکی نمیتواند ترمز بگیرد. عدم توانایی واگن برای ترمز هم میتواند دلایل مختلفی داشته باشد و فقط به خاطر کفش ترمز نیست.»
سالاری با بیان این مقدمه به اقدام خطرناک مدیرعامل راهآهن اشاره کرد و گفت: «ایشان آماری میگیرد و مطلع میشود که شیرهای ترمز ۸ هزار واگن بسته است. سپس دستور انقلابی میدهد که باید ظرف یک ماه شیر ترمز همه ۸ هزار واگن باز شود!»
عضو کمیته فنی انجمن صنفی شرکتهای حملونقل ریلی یادآور شد: «نکتهای که در همین ابتدا وجود دارد این است که چرا باید شیرهای ترمز ۸ هزار واگن بسته شده باشد. این در حالی است که هر ۳ سال یک بار همه واگنها برای تعمیرات اساسی میروند و نهایتا ناظر راهآهن دستور حرکت صادر میکند. وقتی هر ۳ سال یک بار این اتفاق میافتد نباید شیر ترمز ۸ هزار واگن بسته باشد و واگنها ایراد داشته باشند.»
او در ادامه با بیان کرد: «کفش ترمز واگن ۶ تا ۹ ماه بعد از تعمیرات اساسی تمام و باید عوض شود و راهآهن این مسئولیت را برعهده دارد. راه آهن ۳۲۷ ریال به ازای هر تن کیلومتر از مالکان واگن میگیرد و به ازای آن باید کفش ترمز واگنها را تعویض کند. اگر این رقم را در کل کیلومتر راه آهن ضرب کنید عدد قابل توجهی در طول سال میشود. البته با وجود اینکه راه آهن این رقم را از همه مالکان واگن میگیرد اما این کار را انجام نمیدهد.»
سالاری گفت: «دستورالعمل اتحادیه بینالمللی راهآهنها (UIC) مقرراتی دارد که اجازه میدهد در ازای وزنی از قطار ۲ تا ۴ واگن بدون کفش ترمز در قطار باقی بمانند. آقایان از همین مقررات سالهاست استفاده میکنند و همین امر موجب شده است که در بسیاری از قطارها واگنها کفش ترمز نداشته باشند. فقط هم به این دوره از راهآهن اختصاص ندارد و از قبل وضع همین بوده است. اما وقتی واگنها هر ۳ سال یکبار تعمیرات اساسی میشوند باید از تعداد واگنهایی که شیرشان بسته است حداقل کم شود نه اینکه به این تعداد اضافه شود!»
او با بیان اینکه حالا مدیر راهآهن دستوری داده که باید شیر ترمز ۸ هزار واگن ظرف یک ماه باز شود گفت: «برای اجرای این دستور اولاً ۸ هزار واگن را در کل ایران یکباره متوقف کردند و تمام ایستگاهها از واگنهای توقیفی پر شد. از این رو تن کیلومتر راهآهن کاهش یافت و هم دولت و هم شرکتها و صاحب کالا هم ضرر کردند.»
بسته بودن شیر ترمز واگن فقط به خاطر کفش ترمز نیست
سالاری در همین حال توضیح داد: «از سوی دیگر به جای اینکه واگنها را به کارگاه ببرند و در آنجا تست کنند، در ایستگاهها متوقف و در وسط بیایان تست کردند! ایشان نمیداند که بسته شدن شیر ترمز فقط به خاطر کفش ترمز نیست و میتواند دلایل دیگری هم داشته باشد. برای همین وقتی کفش ترمز این ۸ هزار واگن را عوض کردند شیر ترمزها را هم باز کردند در حالی که حتماً بخشی از این شیرترمز واگنها به خاطر کفش ترمز بسته نشده بوده و دلیل دیگری داشته است.»
عضو کمیته فنی انجمن صنفی شرکتهای حملونقل ریلی اضافه کرد: «در کارگاه سلامت واگن به صورت دقیق بررسی میشود و اجازه حرکت واگن صادر میشود اما در بیابان چطور میخواهند سلامت دقیق واگن را چک کنند؟»
او توضیح داد: «فرم استاندارد تست ترمز باید در کارگاه انجام شود اما تستی که اینها از ۸ هزار واگن در بیابان گرفتند دقیق نیست، بنابراین حتماً تعدادی از این واگنها به اشتباه وارد خط میشوند و چند ماه بعد اشکال اصلی مشخص میشود و معمولاً هم بریدگی چرخ میدهند که دست کم ۲۰۰ میلیون تومان خسارت به واگن میزند.»
سالاری همچنین هشدار میدهد که علاوه بر این ضرر مادی به صاحبان واگن این اتفاق میتواند به سوانح خطرناک نیز منجر شود.
افزایش سوانح ریلی با دستور انقلابی مدیرعامل راهآهن
او با بیان اینکه در سال ۱۴۰۲ تعداد سوانح یکباره افزایش یافت گفت: «وقتی مدیرعامل راهآهن ناگهانی دستور انقلابی میدهد که من شیر ترمز ۸ هزار واگن را باز کردهام باید این اتفاقات هم بیفتد. در حالی که کار اصولی انجام ندادند و همه کارشناسان هم به آن اعتراض داشتند.»
سالاری گفت: «این کار درستی است که همه واگنها امکان ترمز داشته باشد اما این کار باید به روش درست انجام شود نه اینکه در وسط بیایان بدون تجهیزات کارگاه و بر اساس استانداردها تست ترمز گرفته شود. ۸ هزار واگنی که شیر ترمزشان باز شده در شرایط کارگاهی تست نشدهاند. درست این بود که شیرها بسته نشود و گفته شود همه کفش ترمزها عوض شده و بعدا در تعمیرات سه سال یکبار اشکالات دیگر هم بررسی شود. آن زمان و بعد از تعمیرات اساسی شیر ترمزها باز شود؛ آن زمان میتوان به این کار افتخار کرد و پز داد.»
عضو کمیته فنی انجمن صنفی شرکتهای حملونقل ریلی در پایان تاکید کرد: «اقدامی که اکنون صورت گرفته به شبکه ریلی کشور نااطمینانی کرده است. اکنون من مالک نمیدانم در واگن چه خبر است و باید تا تعمیرات اساسی بعدی منتظر بمانم و شانس بیاروم اتفاقی نیفتد. اکنون نااطمینانی تزریق شده و هر کسی هم جای ایشان بیاید نمیتواند برای این اقدام نادرست و خطرناک کاری کند چون دیگر شیرترمز باشد شده است و نمیتوان کاری کرد.»