دبیر انجمن صنفی کارگری دریانوردان تجاری ایران گفت: «ضعف‌های مدیریتی و عواملی اعم از تحریم‌ها باعث ضعیف‌تر شدن کیفی و کمی شرکت‌های کشتیرانی و ناوگان ملی و همچنین ریزش نیروی ماهر دریانورد شده است.»
سامان رضایی، دبیر انجمن صنفی کارگری دریانوردان تجاری ایران در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری ترابران با تبریک و پاسداشت روز دریانورد، بیان کرد: «یک صنعت موفق و پیشرو حاصل هماهنگی و همکاری مستمر سه رکن فعال و اصلی آن اعم از مجموعه سازمان‌ها و ارگان‌های حاکمیتی در نقش سیاست‌گذار، شرکت‌های کارفرمایی در جایگاه اجرا و بهره‌بردار و صنف و نیروی کارآمد به‌عنوان موتور محرکه و پایه است.»
او تصریح کرد: «مهم‌ترین وظیفه انجمن صنفی طرح مشکلات و چالش‌ها و مطالبات دریانوردان در یک فضای سازنده و تعاملی با کارفرما و دولت هست تا به‌عنوان نماینده نیروی کار حوزه مورد نظر، خواسته‌ها و مطالبات روز صنف را پیگیری کند و با کمک به کارفرماها و دولت به دنبال حل مشکلات صنفی باشد.»
انجمن‌های صنفی بخشی از پاسخ هستند نه سوال
به گفته رضایی، انجمن‌های صنفی بخشی از سوال نیستند بلکه بخشی از پاسخ برای ایجاد بستری مناسب در جهت رشد و ارتقای جایگاه دریانوردان است.
نایب رئیس انجمن صنفی کارگری دریانوردان تجاری ایران با تاکید بر نقش غیر اجرایی انجمن با اشاره به اقدامات انجمن برای بسیج و همراهی همه ظرفیت‌ها جهت حل مشکلات صنفی دریانوردان، اظهار کرد: «مهم‌ترین وظیفه هر انجمنی ارتقای سطح آگاهی اعضا نسبت به حقوقشان هست که در این باره اقدامات زیادی برای آگاهی‌سازی دریانوردان به‌ویژه در حوزه به‌روز بودن اطلاعات، آگاهی از قوانین و حقوق مسلم خود انجام داده است؛ اما کافی نیست و ما در آغاز این راه هستیم.»
او با بیان اختصاص مشکلات و مطالبات به حوزه فعالیت دریانوردی در دو بخش دریانوردی فراساحل (محدود) و دریانوردی اقیانوس‌پیما (نامحدود)، گفت: «بخش نامحدود بیشتر در اختیار شرکت‌های دولتی و نیمه‌دولتی همچون شرکت ملی نفتکش و کشتیرانی ج. ا و … است و به نحوی ناوگان ملی را تشکیل می‌دهند؛ اما در بخش فراساحل و محدود، اشخاص حقیقی و شرکت‌های خصوصی متعدد و متنوع بیشتری فعال هستند.»
تدوین سند شناسایی چالش‌های دریانوردی
رضایی از تدوین سندی با عنوان شناسایی چالش‌های حوزه دریانوردی کشور در سال 99 خبرداد و افزود: «در این سند با تفکیک و معرفی مشکلات صنف در این دو بخش و شناسایی این چالش‌ها، به راهکارها و اقدامات انجام شده نیز پرداخته که نسخه نهایی آن در اختیار نهادهای قانون‌گذار، مجلس شورای اسلامی و شرکت‌های فعال این حوزه گذاشته شده و هر ساله و هم زمان با روز دریانورد نیز به‌روزرسانی و منتشر می‌شود.»
نایب رئیس انجمن صنفی کارگری دریانوردان تجاری ایران اضافه کرد: «معافیت مالیاتی برای دریانوردان، سخت و زیان‌آور بودن شغل دریانوردی، ایجاد فرصت‌های برابر در استخدام و رعایت استانداردها و الزامات بین‌المللی در نظام حقوق و دستمزد و همچنین اجرای شفاف و دقیق قانون طبقه‌بندی مشاغل و نبود یک سیاست منسجم و بلند‌مدت و هماهنگ بین ارگان‌های متولی در مدیریت، حفظ و توسعه منابع انسانی دریایی از جمله مشکلات موجود در حوزه نامحدود و ناوگان‌ملی است.»
اوافزود: «همچنین مباحثی اعم از شفاف‌سازی و تسهیل استخدام دریانوردان زیر 3هزار، نظارت بر استخدام و جذب حداکثری نیروهای داخلی و کنترل بیشتر در به‌کارگیری دریانورد خارجی و بیمه پایه دریانوردان هم از چالش‌های مهم در حوزه محدود است.»
همسویی جامعه دریایی با سیاست‌های کلان
او با تاکید بر همسویی جامعه دریایی با سیاست‌های کلان کشور، ادامه داد: «در حال حاضر بحث عملی توسعه دریا محور یک ضرورت عینی است و در این خصوص سمینارها ، مصاحبه‌ها و طرح‌های بسیاری ارائه شده که فصل مشترک و پایه همه آنها توجه به نقش و کارکرد منابع انسانی است. برنامه توسعه‌ای بدون توجه و حمایت از نیروی کار متخصص و ماهر به نتیجه مطلوبی نمی‌رسد و منجر به شکست.»
دبیر انجمن صنفی کارگری دریانوردان تجاری ایران ایجاد همکاری موثر با سازمان بنادر، مجلس، معاونت ریاست جمهوری، مجمع تشخیص مصلحت نظام، وزارت کار و … را از دیگر اقدامات انجمن به‌عنوان بخشی از فرآیند همسویی و درک متقابل سازمان‌ها دانست و گفت: «انجمن تلاش کرده تا حلقه رابطی بین صنف دریانوردان با مجموعه تصمیم‌گیر کلان کشور برای پیگیری و به نتیجه رساندن مطالبات آنها باشد.»
کاهش انگیزه افراد برای حضور در دریا
او درباره نیروی کار دریانوردی، یادآور شد: «متاسفانه بعد از حادثه تلخ سانچی و بروز عواملی همچون محدودیت‌های کرونا، تحریم‌ها و تهدیدات امنیتی و به تبع آن سخت‌تر شدن شرایط کار در دریا، انگیزه افراد برای حضور در این بخش کمتر شد و متاسفانه نبود برنامه‌ریزی درست و کار فرهنگی برای معرفی این حرفه و همچنین تشدید مناقشات بین‌المللی در دریا و اختلال توسعه و به روزرسانی ناوگان ملی منجر به کاهش انگیزه افراد برای ورود به رشته و فعالیت دریانوردی شد.»
رضایی با تاکید بر تشکیل اتاق فکر فراسازمانی برای سیاست‌‌گذاری کلان در حوزه دریانوردی، خاطرنشان کرد: «ضعف‌های مدیریتی و عواملی اعم از تحریم‌ها باعث ضعیف‌تر شدن کیفی و کمی شرکت‌های کشتیرانی و ناوگان ملی شده و شاهد ریزش نیروی ماهر دریانوردی هستیم.»
او با اشاره به ماهیت بین‌المللی شغل دریانوردی؛ گفت: «انحصار بازار کار دریانوردی در اختیار دو شرکت بزرگ در ایران و دسترسی محدود دریانورد ایرانی به بازار کار بین‌المللی به واسطه ملیتش را بزرگترین دلیل این مشکلات است که در صورت رفع این محدودیت و دسترسی به بازار کار بین‌الملل برای دریانورد ایرانی، با ریزش شدید تر نیروی کار دریانوردی در کشور مواجه خواهیم شد.»
در پایان، رضایی حل مشکلات موجود به ویژه کمبود شدیدتر دریانورد در آینده نزدیک را نیازمند سیاست‌گذاری‌های کلان و حساب شده برای جذب و ماندگاری و پایداری منابع انسانی دانست و از بخشی نگری و اقدامات جزیره‌ای کنونی و توجه ناکافی به این معضل، انتقاد کرد.
