براساس سیویکمین گزارش «پایش تحولات تجارت جهانی» مرکز پژوهشهای اتاق ایران، ترکیه میکوشد مسیر مهمترین کریدور جاده ابریشم را تغییر داده و خود را به هاب مسیر خشکی این جاده مبدل کند.
به گزارش پایگاه خبری ترابران مرکز پژوهشهای اتاق ایران سیویکمین گزارش «پایش تحولات تجارت جهانی» را منتشر کرد.
گفتنی است؛ در بخش تحولات جهان این گزارش گفته شده رسانهها از گفتوگوهای درون دولت بایدن برای اعمال تحریمهای ثانویه علیه صنعت نفت روسیه خبر دادهاند.
تحریمهای آمریکا علیه صنعت نفت روسیه، تحریمهای اولیه است به این معنا که فقط در ایالاتمتحده قابلاعمال است و واردکنندگان نفت روسیه در کشورهای دیگر میتوانند به واردات غیردلاری ادامه دهند. اما اعمال این تحریمها نتایج موردنظر واشنگتن را تاکنون به همراه نداشته است.
در این گزارش از تلاش ترکیه برای بهرهبرداری از شرایط ناشی از جنگ اوکراین خبرداده و گفته شده ترکیه میکوشد مسیر مهمترین کریدور جاده ابریشم را تغییر داده و خود را به هاب مسیر خشکی این جاده مبدل کند.
کریدور ترنس کاسپین از طریق دریای خزر، قزاقستان را به آذربایجان و گرجستان پیوند میزند و از طریق این دو کشور، به ترکیه متصل میشود و از طریق ترکیه کالاها به اتحادیه اروپا راه مییابند.
تشکیل شورای تجارت و فناوری آمریکا و اتحادیه اروپا
در ادامه، با اشاره به برگزاری دومین جلسه شورای تجارت و فناوری آمریکا و اتحادیه اروپا در پاریس تصریح شده که این شورا سال گذشته و برای تعمیق همکاری میان اتحادیه اروپا و آمریکا در حوزههای تجاری و فناوری از یکسو و مقابله با چین از سوی دیگر تأسیس شد. اما تحت تأثیر شرایط جدید تمرکز بیشتری بر روسیه یافته است.
در نشست اخیر شورا، دو طرف حلوفصل اختلافات در حوزه تعرفهها بهعنوان گام نخست در تعمیق روابط و شکلدهی به یک بلوک تجاری منسجم، دارای ارزشها و رویکردهای مشترک برای مقابله با نیروهای مخل تجارت جهانی که ازنظر آنها کشورهایی مانند چین و روسیه محسوب میشوند را مورد تأکید قرار دادند.
در بخش تحولات منطقهای این گزارش، با اشاره به آثار قابل تأمل جنگ اوکراین بر منطقه آمده است: در ابتدای این جنگ و با ایجاد تغییرات فزاینده در ژئوپلیتیک جهانی انرژی، اتحادیه اروپا بهطور جدی در پی کاهش وابستگی به گاز روسیه برآمده و روسیه میکوشد بازارهای جایگزینی برای گاز صادراتی به اتحادیه اروپا بیابد.
تاثیر جنگ اوکراین بر رشد درآمدی کانال سوئز
لازم به ذکر است در شرایط جدید، کشورهای دارای منابع گازی میتوانند در ژئوپلیتیک گاز ایفای نقش بیشتری کنند. اقلیم کردستان عراق در همین راستا میکوشد تا خود را بهعنوان یکی از گزینههای صادرات گاز به اروپا مطرح کند.
براساس شواهد به نظر میرسد، این جنگ مهمترین دلیل رشد چشمگیر درآمدهای کانال سوئز بوده ، زیرا از یکسو باعث کاهش تمایل اروپا به واردات نفت از روسیه و افزایش واردات از کشورهای خلیج فارس شده و از دیگر سو روسیه نفت بیشتری را راهی بازارهای آسیایی نماید.
خاطرنشان میسازد؛ تحرکات کشورهای همسایه برای گسترش تعاملات تجاری نیز شایسته توجه بیشتری است.
تلاش طالبان برای خودکفایی نفتی
افزون بر این، افغانستان به دنبال فعالسازی کریدور ریلی ترانس افغان است که از ازبکستان آغازشده و در افغانستان به پیشاور پاکستان میرسد. این مسیر که پاکستان نیز بهشدت در پی اجرایی شدن آن است مسیر جایگزین چابهار محسوب میشود.
در پاکستان دولت شهباز شریف برخلاف دولت عمران خان، دیپلماسی اقتصادی را در کانون توجه خود قرار داده و میکوشد با طیف بیشتری از کشورها مناسبات اقتصادی را افزایش دهد. در این راستا احیای روابط تجاری با هند بهعنوان یک رقیب دیرینه قابلتوجه است.
هدفگذاری ترکیه و قطر برای تجارت ۵ میلیارد دلاری، تلاش امارات برای سرمایهگذاری گسترده در هند و یونان و تلاش طالبان برای خودکفایی نفتی از دیگر تحولات اخیر است.
مرکز پژوهشهای اتاق ایران تهیه و انتشار سلسله گزارشهای «پایش تحولات تجارت جهانی» را باهدف بررسی رویدادهای کلیدی در محیط ژئواکونومیک ایران، در دستور کار قرار داده است. در این گزارشها مسائل مهم روز از منظر تأثیرگذاری بر دیپلماسی اقتصادی و موقعیت ژئواکونومیک ایران مورد بحث و بررسی قرار میگیرند.