خودرو به خودرو (Vehicle to Vehicle) که به صورت اختصاری به آن V2V گفته می‌شود یک فناوری جدید است که در سال ۲۰۱۳ توسط دانشگاه MIT معرفی شد و جنرال موتورز اولین شرکتی بود که به استفاده از آن علاقه نشان داد. مدل ابتدایی این سیستم به گونه‌ای طراحی شده بود که بتواند در سر چهارراه‌ها و خیابان‌های فرعی به رانندگان در خصوص خودروهای دیگر و احتمال بروز تصادف هشدار دهد. این هشدار می‌تواند نقش بسیار مؤثری در کاهش ترافیک ایجاد شده به دلیل تصادفات داشته باشد و به حمل و نقل درون‌شهری سرعت بخشد؛ اما این سیستم چگونه کار می‌کند؟ در این مطلب قصد داریم در خصوص سیستم خودرو به خودرو و نحوه کار و عملکرد آن مطالبی را بیان کنیم. با ماهنامه اقتصاد ترابری ایران همراه باشید.
معرفی سیستم خودرو به خودرو
سیستم خودرو به خودرو یا V2V یک سیستم شبکه‌ای بی‌سیم با برد نسبتاً کوتاه است که در خودروها نصب می‌شود. این سیستم با استفاده از امواج در خصوص وضعیت، محل قرارگیری، سرعت و سایر موارد مربوط به وضعیت خودرو اطلاعاتی را به طور مداوم ارسال می‌کند. خودروهای دیگری که به این سیستم مجهز هستند این اطلاعات را دریافت می‌کنند و پس از تحلیل و بررسی که با سرعت بسیار بالایی انجام می‌شود تشخیص می‌دهند که احتمال بروز تصادف وجود دارد یا خیر. این سیستم با توجه به این‌که از سیستم بی‌سیم و امواج استفاده می‌کند موانع فیزیکی مانند ساختمان‌ها نمی‌تواند کارش را مختل کند و در مکان‌هایی که موانعی وجود دارد مانند چهارراه‌ها می‌تواند به راننده کمک کند تا متوجه خودروهای دیگر بدون دیدن آن‌ها شود. همین امر می‌تواند در کنار عکس‌العمل مناسب راننده از بروز بسیاری از تصادفات جلوگیری کند. یکی از مهم‌ترین دلایل وجود ترافیک در سیستم حمل و نقل شهری و جاده‌ای بروز تصادفات است. کم شدن تعداد تصادفات در مسیرهای متفاوت منجر به کاهش ترافیک خواهد شد و همین امر می‌تواند کمک بسیاری به روان‌تر شدن حمل و نقل شهری کند.
تکنولوژی خودرو به خودرو از سیستم ارتباط کوتاه برد (DSRC) استفاده می‌کند. این سیستم‌ها معمولاً محدوده فرکانس‌شان در حدود ۵٫۹ گیگاهرتز است و برای سیستم‌های وای فای از آن‌ها استفاده می‌شود. به همین دلیل در اولین نسل این تکنولوژی این سیستم می‌تواند مسیری در حدود ۳۰۰ متر را بررسی کند و در خصوص خطرات به راننده هشدار دهد. در سرعت‌های بالا و مخصوصاً در اتوبان‌ها و بزرگ‌راه‌ها ۳۰۰ متر معمولاً در مدت ۱۰ ثانیه پیموده می‌شود اما اگر در همین زمان اخطار لازم به راننده داده شود می‌تواند با واکنش به موقع از بروز یک حادثه جلوگیری کند و تجهیز تمام خودروها به این سیستم شاید نیاز به زمان نه چندان کوتاهی داشته باشد اما زمانی که می‌دانیم این تکنولوژی می‌تواند علاوه بر کاهش ترافیک، جان انسان‌های بسیاری که در حوادث فوت می‌کنند را نجات دهد و همین‌طور از صدمه دیدن افراد بسیاری جلوگیری کند متوجه ارزش صرف این زمان می‌شویم.
اطلاعاتی که در سیستم V2V بررسی می‌شود
سامانه خودرو به خودرو اقدام به گردآوری و ارسال اطلاعات متفاوتی می‌کند. تحلیل و بررسی این اطلاعات می‌تواند راهی برای کمک به راننده‌ها در جلوگیری از بروز حوادث، کاهش ترافیک و راحتی حمل و نقل باشد. اطلاعاتی که سیستم V2V ارسال می‌کند شامل موارد زیر است:
- سرعت خودرو
- موقعیت و جهت حرکت
- وضعیت سرعت (شتاب‌گیری یا کاهش سرعت)
- تغییر خط حرکت
- وضعیت ترمز
- وضعیت دنده درگیر
این اطلاعات میان دستگاه‌های متفاوت این سامانه و همچنین زیرساخت جابه‌جا می‌شوند. زیرساخت این سامانه اطلاعات دیگری را برای دستگاه‌های موجود بر خودروها با توجه به موقعیت مکانی ارسال می‌کنند. این اطلاعات عبارتند از:
- وضعیت چراغ راهنمایی نزدیک به خودرو
- علائم راهنمایی رانندگی مانند عدم توقف یا ممنوعیت دور زدن
- دما
- سیگنال‌های ارسال شده از خودروهای جلوتر
- نزدیک شدن خودروهای امدادی
تجمیع این اطلاعات می‌تواند باعث شود تا راننده در خصوص وضعیت مسیر و اقداماتی که نیاز است انجام دهد، تصمیم‌گیری بهتری داشته باشد.
کاربرد سیستم خودرو به خودرو
سیستم خودرو به خودرو در حقیقت شبکه‌ای مانند تار عنکبوت ایجاد می‌کند که هر وسیله‌ای که به این تکنولوژی مجهز باشد را می‌تواند رصد و بررسی کند. این وسایل می‌تواند خودروهای دیگر، چراغ راهنمایی، موتورسیکلت و یا حتی یک دوچرخه باشند. اکنون شاید این سوال پیش بیاید که این تکنولوژی موجب پرت شدن حواس راننده نمی‌شود؟ در جواب باید بگوییم خیر. الگوریتم‌های استفاده شده در این سیستم پس از بررسی اطلاعات، تنها در صورت نیاز هشدار می‌دهند تا راننده را از احتمال وجود خطر آگاه کند. این سیستم با بررسی مواردی مانند زمان قرمز یا سبز شدن چراغ، موقعیت و سرعت وسایل نقلیه دیگر احتمالات را در خصوص تصادف می‌سنجد و در صورت لزوم به راننده هشدار می‌دهد. پس می‌توان گفت که این سیستم کاربرد بسیار زیادی در صنعت حمل و نقل دارد و می‌تواند نقش بسیار مؤثری در کاهش تصادفات و حوادث داشته باشد. همان‌طور که گفتیم نسل فعلی این سیستم در حدود ۳۰۰ متر برد دارد و در مسیرهای شهری زمانی بسیار بیشتر از ۱۰ ثانیه به راننده می‌دهد تا تصمیمات لازم را اتخاذ کند و از بروز حادثه جلوگیری کند. این زمان برای حواس‌پرت‌ترین راننده‌ها کافی است تا بتوانند پای خود را از روی پدال گاز بردارند و سرعت خود را کاهش دهند.
فواید استفاده از V2V
در سال‌های نه چندان دور بسیاری افراد حتی تلفن همراه نداشتند. اکنون به گونه‌ای شده که بیش از ۹۱ درصد مردم دنیا صاحب موبایل هستند. گوشی‌های هوشمند هم به سرعت جای خود را در میان این افراد پیدا کرده‌اند. طبق بررسی‌های انجام شده، بیش از ۹۰ درصد دارندگان گوشی‌های هوشمند اولین اقدامی که پس از بیدار شدن انجام می‌دهند بررسی تلفن همراه‌شان است. این نکته را گفتیم که بدانید تکنولوژی‌های نوین می‌تواند به سرعت جای خود را در میان مردم باز کند. تکنولوژی خودرو به خودرو اکنون تنها در خصوص احتمال تصادفات هشدار می‌دهد اما سازندگان آن برنامه‌های بسیاری برای توسعه دادن این تکنولوژی دارند. این تکنولوژی نه تنها در خصوص احتمال تصادف به راننده هشدار می‌دهد بلکه در صورت توقف خودروهای دیگر به دلایلی مانند خرابی و تصادف که می‌تواند باعث بروز حادثه شود نیز هشدار می‌دهد. سازندگان این برنامه قصد دارند که به این تکنولوژی اختیار بیشتری در خودرو در خصوص کم کردن سرعت دهند تا در صورت اعلام هشدار به صورت خودکار اقدام به کاستن سرعت کند. نتایج تحقیقات نشان داده که در اروپا با کاهش سرعت تنها به میزان ۵ کیلومتر بر ساعت، میزان تصادفات مرگبار ۲۵ درصد کاهش یافته است. البته توجه داشته باشید که سیستم خودرو به خودرو مانند سیستم‌های کنترل هوشمند خودرو نیست و تنها قرار است که برای جلوگیری از بروز حادثه سرعت را کاهش دهد. همین امر باعث شده تا اهمیت سیستم خودرو به خودرو بیش از پیش نمایان شود زیرا جان انسان‌های بسیاری را نجات خواهد داد. همچنین می‌تواند با کاهش ترافیک و دادن نظم بیشتر به سیستم حمل و نقل در کاهش هزینه‌های افراد نقش مؤثری داشته باشد. سالانه میلیون‌ها لیتر سوخت فقط به دلیل ماندن در ترافیک هدر می‌رود و همین امر ضرر بسیار زیادی به افراد و محیط‌زیست می‌زند.
زمانی را تصور کنید که تمام خودروهایی که در یک بزرگ‌راه حرکت می‌کنند به این سامانه مجهز باشند. بنا به دلایلی مانند تصادف یا خرابی خودرو یا خودروهایی در بزرگ‌راه توقف می‌کنند. سیستم V2V با اعلام هشدار و ترمزگیری خودکار تمام خودروهای پشتی را متوقف خواهد کرد و از بروز حادثه جلوگیری می‌کند.
دانشمندان با بررسی‌های انجام شده پیش‌بینی می‌کنند در صورت استفاده گسترده از این سیستم در صنعت حمل و نقل جاده‌ای، از بروز حدود ۷۰ درصد تصادفاتی که به دلیل اختلال حواس و حواس‌پرتی اتفاق می‌افتد، جلوگیری شود. در بیش از نیمی از تصادفات مرگبار دنیا، رد پای استفاده از مواد مخدر و نوشیدنی‌های الکلی دیده می‌شود. سیستم V2V علاوه بر هشدار به راننده، سرعت خودرو را کاهش خواهد داد و همین امر می‌تواند نقش بسیار مؤثری در جلوگیری از این‌گونه تصادفات و یا کاهش صدمات داشته باشد.
مسیرهای اختصاصی
یکی از برنامه‌هایی که سازندگان این سیستم در سر دارند ایجاد مسیرهای اختصاصی برای این سامانه است. وقتی که این تکنولوژی پیشرفت کند و در کنار سیستم‌های هوشمند کنترل خودرو قرار گیرد می‌تواند از انجام حرکات ناگهانی که توسط رانندگان اتفاق می‌افتد و معمولاً موجب ایجاد ترافیک می‌شود جلوگیری کند. این کاهش ترافیک در برخی از بزرگ‌راه‌ها می‌تواند ظرفیت آن‌ها را در حدود ۲ برابر افزایش دهد.
خودروسازان بسیاری مانند جنرال موتورز، فورد، تویوتا، هیوندا، کیا، هوندا، فولکس واگن، آئودی، بنز و نیسان قصد دارند که خودروهایی مجهز به این تکنولوژی بسازند. در حدود ۲۵۰۰ ماشین که به سیستم خودرو به خودرو مجهز هستند در دانشگاه میشیگان تردد می‌کنند تا بررسی‌های لازم در خصوص این سیستم صورت گیرد.
معایب سیستم V2V
همان‌گونه که گفتیم سیستم V2V مزایای فراوانی دارد اما باید توجه داشت که هر سیستمی در کنار مزایای فراوان ممکن است معایبی نیز داشته باشد. خطر افشای اطلاعات و نقض حریم خصوصی از مهم‌ترین نگرانی‌هایی است که در خصوص استفاده گسترده از این سیستم وجود دارد. در صورتی که افراد سودجو به اطلاعات خودروی شخصی افراد، مخصوصا افراد مهم دسترسی پیدا کنند، می‌تواند مشکلات امنیتی و ملی ایجاد کند. همچنین در بسیاری از کشورها قوانینی در خصوص حریم شخصی افراد وجود دارد که این سیستم ممکن است باعث نقض آن‌ها بشود. همین موارد باعث شده تا توسعه و همه‌گیری این سامانه با تاخیر فراوان همراه باشد و اکنون با گذشت بیش از ۶ سال از ساخت نمونه‌های اولیه آن، هنوز نتوانسته جایی در میان مردم عادی پیدا کند.
در صورتی که مطالعه این مطلب برایتان سودمند بود پیشنهاد می‌کنیم مطلب …. را مطالعه کنید.
