با وجود اینکه در سال گذشته دولت هند با مشارکت کشورهای ثالث مثل افغانستان، در طرح کریدور اقتصادی مشترک چین-پاکستان (CPEC) مخالفت کرد و آن را غیرقانونی دانست، روز گذشته چین و پاکستان بر سر گسترش کریدور نامبرده به افغانستان توافق کردند.
به گزارش پایگاه خبری ترابران، مرداد ماه ساغل گذشته بود که سخنگوی وزارت امور خارجه هند درخواست چین و پاکستان را برای گنجاندن کشورهای ثالث در کریدور اقتصادی چین و پاکستان (CPEC) رد کرده بود و با اشاره ضمنی به منطقه کشمیر بهعنوان منطقه مورد مناقشه میان هند و پاکستان، ادعا کرده بود که این کریدور اقتصادی از سرزمینهای اشغالشده متعلق به هند عبور میکند و چنین اقدامی غیرقابل قبول است.
با این حال، بر اساس گزارش آسام تدبیر، روز گذشته چین و پاکستان بر سر گسترش کریدور CPEC به افغانستان توافق کردند، زیرا میخواهند به بازسازی زیرساختهای افغانستان که از زمان به قدرت رسیدن طالبان دچار بحران مالی شده است، کمک کنند.
در همین زمینه، کین گانگ، وزیر امور خارجه چین و بلاوال بوتو زرداری، همتای پاکستانی او متعهد شدند که در روند بازسازی افغانستان با یکدیگر همکاری کنند. به ان ترتیب، علاوه بر گسترش کریدور اقتصادی چین و پاکستان به افغانستان، کمکهای بشردوستانه و اقتصادی نیز بخشی از این وعده خواهد بود.
گفتنی است؛ کریدور اقتصادی چین و پاکستان یک پروژه ۶۰ میلیارد دلاری شامل خطوط راهآهن و بزرگراههایی است که بنادر جنوبی پاکستان (گوادر و کراچی) را به غرب چین متصل میکند.
با این حال، مشخص نیست که CPEC به چه طریقی به افغانستان گسترش خواهد یافت، زیرا احداث زیرساختهای جدید پرهزینه است و در نتیجه بعید به نظر میرسد که نوسازی خطوط راهآهن موجود در پاکستان به اتصال آن به افغانستان منجر شود.
از طرف دیگر؛ افغانستان علاوه بر این کریدور، در چندین نقشه راه دیگر با پاکستان و چین مرتبط است که یکی از آن راهها، کریدور موسوم به ترانس-افغان است. این کریدور که هنوز ساخته نشده، ارتباط مستقیم و کارآمدی بین ازبکستان و پاکستان از طریق افغانستان فراهم خواهد کرد
مسیر کلی ترانس افغان بیش از ۵۷۳ کیلومتر است که از ترمز در جنوب ازبکستان شروع و از مزار شریف در افغانستان میگذرد و به پیشاور در شمال شرقی پاکستان ختم میشود. این پروژه در حال حاضر در بلاتکلیفی فرو رفته و با قدرت گرفتن طالبان در افغانستان بر میزان این بلاتکلیفی افزوده شده است.
همچنین کریدور دیگری چین، قرقیزستان، ازبکست و افغانستان را به هم متصل میکند. نخستین محموله آزمایشی از طریق این دالان ترانزیتی در سپتامبر سال گذشته عبور کرد. کانتینرها با کامیون از کاشغر در چین، به شهر اوش در قرقیزستان منتقل و از آنجا توسط قطار بارگیری و به سمت مقصد نهایی خود در حیرتان افغانستان منتقل شدند.
یادآور میشود؛ از زمانی که طالبان در کابل به قدرت رسیده، سرمایهگذاریهای خارجی تا حد زیادی در افغانستان متوقف و این کشور تحت تحریم قرار گرفته و داراییهای آن نیز در خارج مسدود شده است. این امر منجر به کمبود بودجه برای تکمیل پروژههای زیربنایی شده است. به همین دلیل، دولت ازبکستان از سرمایهگذاران اتحادیه اروپا خواسته تا به کریدور ترانس-افغان توجه کنند، اما تقاضا برای این بخش از کره زمین چندان زیاد نیست. با این حال، چین و پاکستان و همچنین ازبکستان برای گفتوگو با دولت جدید افغانستان بازتر عمل کردهاند، بنابراین احتمالا این کشورها وارد سرمایهگذاری در افغانستان خواهند شد.
گفتنی است؛ اگر دولتهای چین و پاکستان واقعا برای گنجاندن افغانستان در CPEC مصمم باشند، این موضوع میتواند منجر به ارتقای زیرساختهای افغانستان شود، در حالیکه کابل بهتنهایی قادر به انجام آن نیست.