معاون اسبق حملونقل وزارت راه و شهرسازی گفت: «حادثه قطار مشهد- یزد ثابت کرد که یک بار برای همیشه باید آموزش و تربیت نیروی انسانی ماهر در رأس برنامههای مدیران ایمنی راهآهن قرار گیرد.»
دکتر مهرداد تقیزاده درباره سانحه روز گذشته خروج قطار مشهد- یزد از ریل و جان باختن تعدادی از هموطنانمان به خبرنگار پایگاه خبری ترابران گفت: «در حادثه قطار مشهد- یزد اشتباه نیروی انسانی در بروز حادثه بسیار محتمل است و این باید یکبار برای همیشه درس عبرتی برای مدیران باشد تا آموزش و تربیت نیروی انسانی، دادن هشدارهای لازم و بههنگام به افراد دخیل در این حوزه و مدیریت ایمنی راهآهن را در راس برنامههای خود قرار دهند.»
اوبا اشاره به اینکه متاسفانه اقدام بعد از حادثه و به صرافت افتادن موقت و ناشی از شرایط سانحه بهصورت مداوم در کشور ما تکرار میشود، گفت: «همواره بعد از بروز یک فاجعه، برخورد با تخلفات، آموزش، ایمنی و… آن هم برای مدتی کوتاه پیگیری میشود و پس از مدت اندکی فراموشی سپرده میشود تا اینکه دوباره حادثه دیگری رخ دهد و موارد نامبرده در اولویت قرار گیرند.»
این کارشناس حملونقل خاطرنشان کرد: «آموزشها، قوانین و شیوه اجرای آنها، تعریف ضابطه و دستورالعملهای لازم برای پیشگیری از بروز چنین حوادث تلخی باید به قدری مهم و ضروری تلقی شود که در ذهن و تفکر مدیران و تصمیمگیران کشور نهادینه شود تا با عملکرد درست بتوانیم در آینده اشهدکاهش بروز سوانح باشیم.»
شاخص ایمنی حملونقل ریلی در ایران پایین است
تقیزاده ایمنی بالا و مصرف سوخت کمتر را دو شاخص مزیتی حملونقل ریلی نسبت به جادهای در دنیا عنوان کرد و گفت: «متاسفانه شاخص ایمنی حملونقل ریلی در کشور ما بسیار پایین است و همین امر منجر شده تا شاهد بروز سوانح ریلی متعدد باشیم؛ در حالیکه سوانح ریلی در کشورهای دیگر بسیار اندک است.»
او با تاکید بر ریشهیابی و علت بروز سوانح ریلی و سپس اقدام موثر برای حل مشکلات، افزود: «به نظر میرسد که عامل انسانی علت اصلی بیشتر حوادث خطرآفرین در حوزه ریلی است .»
این کارشناس حملونقل با تاکید بر اینکه عامل انسانی لزوما متوجه لکوموتیوران نیست، اظهار کرد: «عامل انسانی میتواند شامل سوزنبان، کنترلکننده حرکت و برنامه قطارها، مسئولان تعمیر و نگهداری ریلها و حتی رانندگان ماشینهای لودر و … باشد.»
تقیزاده خاطرنشان کرد: «هرچند فرسودگی خطوط و مسائل دیگری هم در حوزه ریلی جزء دغدغهها محسوب میشوند اما عامل انسانی نقش اول و پررنگی در بروز بیشتر سوانح ریلی داشته است و دارد.»
خطوط راهآهن، فرسودهتر از همیشه
معاون اسبق حملونقل وزارت راه و شهرسازی ضمن هشدار نسبت به فرسودگی خطوط راهآهن کشور، بیان کرد: «خطوط راهآهن ایران هر سال نسبت به قبل نه تنها بهسازی و نوسازی نمیشود، بلکه با توجه به گذر زمان بهصورت عادی فرسودهتر هم میشود.»
تقیزاده انجام بهسازی خطوط راهآهن هر 10 سال یکبار و همچنین بازسازی اساسی در هر دوره 30 ساله را ضروری دانست و گفت: «برای انجام این اقدامات، با تقسیم طول خطوط راهآهن بر این اعداد، میتوان دریافت که برای تحقق چنین اعدادی در بهسازی و بازسازی، خطوط ریلی چه زمانی به بهسازی و نوسازی نیاز خواهند داشت.»
او ادامه داد: «برای مثال اگر اعداد به دست آمده بهسازی سالانه 600 کیلومتر و بازسازی 200 کیلومتر باشد، انجام این اقدامات به معنای بهترشدن کیفیت خطوط ریلی نیست بلکه با انجام این کارها فقط کیفیت این خطوط حفظ میشود.»
معاون اسبق حملونقل وزارت راه و شهرسازی بهبود کیفیت ریل را مشروط به بهسازی و بازسازی راهها بیش از میزان گفته شده دانست و اظهار کرد: «کارنامه عملکردی راهآهن در 40 سال گذشته نشان میدهد که اقدامات بهسازی و بازسازی بسیار کمتر از مقدار لازم برای حفظ کیفیت بوده و این موضوع منجر به فرسودگی هرچه بیشتر خطوط ریلی در سالهای اخیر شده است.»
مدیران کمکاری خود را توجیه میکنند
این کارشناس حملونقل کمبود بودجه برای نپذیرفتن مسئولیت فرسودگی را بهانه مدیرانعامل راهآهن اعلام و اظهار کرد: «هرچند که وظیفه دولتها اختصاص بودجه لازم و کافی به مباحث کیفیت راهها است اما در شرایط کمبود بودجه، مدیران راهآهن باید از سایر ظرفیتها به ویژه بخش خصوصی برای تامین بودجه استفاده کنند.»
او در ادامه توضیح داد: «با تعریف مدلهای اقتصادی میتوان به خوبی از ظرفیت بخش خصوصی برای تامین بودجه و بهسازی و نوسازی راهها استفاده کرد.»