مدیر سابق مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر با بیان اینکه در ۴ سال اخیر، سرعت نوسانات کاهشی خزر به ۲۲ سانتیمتر در سال رسیده و نسبت به دورههای زمانی یادشده ۲ تا ۴ برابر شده است، گفت: «ضربآهنگ نوسانی دریای خزر از سال ۲۰۲۱ تاکنون دچار تغییر فاحش شده است و تداوم این روند تبعات محیطزیستی ناگواری دارد.»
دکتر همایون خوشروان، مدیر سابق مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر درباره نوسانات سالانه سطح تراز آب دریای خزر به خبرنگار ترابران گفت: «از سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۲۳ متاسفانه سطح تراز آب دریای خزر نزدیک به ۲۰۰ سانتیمتر کاهش یافته است.»
او اظهار کرد: «دادههای آماری نشان میدهد که سرعت کاهش و تغییرات سطح تراز آب دریای خزر در سالهای موردنظر حالت یکنواخت نداشته و شتاب نوسانی سطح تراز آب دریای خزر در دورههای زمانی مختلف، متفاوت بوده است.»
خوشروان با بیان اینکه سطح تراز آب دریای خزر در سالهای ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۵ به مدت ۷ سال در تراز منفی 27 متر نوسان و حالت ثابت داشته است، تصریح کرد: «پس از آن در دوره زمانی بین سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۵ به مدت ۱۰ سال سطح تراز آب دریای خزر به میزان یک متر کاهش یافت و از تراز منفی ۲۶.۹ به منفی ۲۷.۹ رسید.»
او خاطرنشان کرد: «بعد از آن، در دوره زمانی بین سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ به میزان ۲۰ سانتیمتر در ۴ سال افت سطح تراز آب داشت و در نهایت از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ در مدت ۴ سال به یکباره سطح تراز آب خزر ۹۰ سانتیمتر کاهش یافت.»
سرعت نوسانات کاهشی خزر 4 برابر شد
مدیر سابق مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر تاکید کرد: «این به آن معنی است که در ۴ سال اخیر سرعت نوسانات کاهشی خزر به ۲۲ سانتیمتر در سال رسیده است که نسبت به دورههای زمانی یادشده ۲ تا ۴ برابر شده است.»
او یادآور شد: «همچنین دادههای آماری موجود (منحنی 2) در سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۴ میلادی نشان میدهد که اختلاف حداکثر و حداقل تراز ماهانه دریای خزر در ماههای ژوئن و ژانویه افزایش قابل توجهی داشته است و این آنومالی سطح تراز گویای این نکته مهم است که سطح تراز آب دریای خزر در ژانویه ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ نزدیک به ۴۲ سانتیمتر کاهش داشته است. این میزان در ماه ژانویه سال ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ به ۳۰ سانتیمتر رسیده است.»
خوشروان افزود: «میزان نوسانات فصلی دریای خزر در سال ۲۰۲۴ در ماههای ژانویه و می حدود ۳۴ سانتیمتر افزایش سطح تراز آب را نشان میدهد.»
خزر 25 برابر دریاچه ارومیه آب از دست داد
او تصریح کرد: «با اعمال میزان کاهش سطح تراز آب دریای خزر به مساحت آن از سال ۱۹۹۸ تاکنون معادل ۸۰۰ میلیارد مترمکعب بیلان آبی دریای خزر کاهش یافته است که این رقم معادل ۲۵ برابر حجم آب دریاچه ارومیه در زمان پرآبی در سال ۱۹۹۵ است.»
مدیر سابق مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر تاکید کرد: «در ماههای ژانویه سال ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۴ معادل ۱۲۰ میلیارد مترمکعب بیلان آب دریای خزر کاهش یافته است، بنابراین ضربآهنگ نوسانی دریای خزر از سال ۲۰۲۱ تاکنون دچار تغییر فاحش شده است و تداوم این روند تبعات محیطزیستی ناگواری دارد.»
