مدیرکل دفتر ترانزیت و حمل و نقل بین‌المللی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای با اشاره به همکاری ضعیف تجار و گمرک اسلام‌قلعه افغانستان برای عودت رانندگان به خاک ایران، تصریح کرد که با توجه به ممنوعیت ترانزیت سوخت عراق به افغانستان از خاک ایران از ابتدای مهر، گمرک عودت این بار را مشروط به عودت به مبدأ کرده است اما تجار به دلیل هزینه‌های جانبی درخواست دیگری دارند.
جواد هدایتی، مدیرکل دفتر ترانزیت و حمل و نقل بین‌المللی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای، در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری ترابران، درباره مشکلات رانندگان ایرانی در افغانستان یادآور شد: «تقریبا از یک ماه گذشته با اطلاع‌رسانی خود راننده‌ها در جریان این موضوع قرار گرفتیم و پیگیری‌ها را از همان لحظه آغاز کردیم.»
او درباره پیگیری‌های انجام شده افزود: «هم از شرکت‌های فورواردری که این راننده‌ها تحت پیمان قراردادی آنها عازم شده بودند و هم از وزارت امور خارجه پیگیری کردیم. در پیگیری از شرکت‌های فورواردری برخی مشکلات تا حد زیادی حل شد و حداقل حق خواب راننده‌ها پرداخت شد. مضافاً اینکه از وزارت امور خارجه هم پیگیر شدیم زیرا این کامیون‌ها در داخل خاک افغانستان بودند. همچنین از طریق سرکنسولگری در هرات پیگیر شدیم که سرکنسول ما مراجعه حضوری داشت و مواردی هم پیگیری شد.»
افغانستان عودت را به پذیرش رانندگان عراقی مشروط کرد
مدیرکل دفتر ترانزیت و حمل و نقل بین‌المللی سازمان راهداری با اشاره به اینکه 80 راننده عراقی و 30 راننده ایرانی در افغانستان گرفتار هستند، اظهار کرد: «در مقطع اولیه‌ای که پیگیری انجام شده بود، مقامات گمرک هرات اجازه خروج رانندگان را نمی‌دادند و نهایتا به این منوط کرده بودند که همه این رانندگان را ایران پذیرش کند.»
به گفته هدایتی، برحسب پیگیری از گمرک ایران و موافقت دفتر ترانزیت گمرک، اعلام شد که مشکلی از جهت بازگشت همه ملیت‌ها وجود ندارد اما پس از آن دوباره با ممانعت و کارشکنی دولت افغانستان مواجه شد.
او ادامه داد: «نهایتا بر مبنای آخرین پیگیری‌هایی چند روز گذشته، استدلال گمرک ایران این است که چون ترانزیت سوخت به افغانستان برحسب اعلام مراجع بالادستی از اول مهر ممنوع شده است، امکان عودت محموله وجود ندارد اما شرکت‌های فورواردری درخواست داشتند این بار را به سرخس منتقل کنند تا در سرخس تخلیه شود اما چون ممنوعیت اعمال شده است، تنها با عودت به مبدأ یعنی اقلیم کردستان عراق امکانپذیر است.»
این مقام مسئول تصریح کرد که شرکت‌ها و تجار هنوز این شرط را قبول نکردند چون هزینه زیادی را بابت رفت، برگشت و حق خواب رانندگان متحمل خواهند شد؛ بنابراین درخواستشان این است که محموله به سرخس منتقل و تخلیه شود که با شکل دیگری به ترکمنستان یا کشور دیگری ترانزیت شود.
تجار و گمرک افغانستان همکاری نمی‌کنند
هدایتی درباره علت ماندگار شدن عده‌ای از رانندگان در افغانستان توضیح داد: «حل این موضوع به رفتار گمرکات و همکاری کشور مبدأ و مقصد به ویژه تجار بستگی دارد.»
او تاکید کرد: «با اینکه تعداد رانندگان در مرز ماهیرود بسیار بیشتر بود، خوشبختانه با پیگیری گمرک موضوع خاتمه یافت، اما گمرک اسلام‌قلعه همکاری موثری ندارد و با وجود مکاتبه و پیگیری حضوری مقامات کنسولگری هرات، به بهانه‌های متفاوت کامیون‌ها را متوقف کرده‌اند.»
مدیرکل دفتر ترانزیت بین‌المللی سازمان راهداری با عنوان اینکه بخشی از حل این موضوع هم مربوط به تجار افغانستان است، افزود: «به هرحال این تاجر است که سفارش حمل را می‌دهد و اگر هزینه‌های مختلفی باشد بر عهده اوست. وقتی کالا به افغانستان رسیده است، ایران که تولیدکننده این سوخت نبوده است و تنها رانندگان این محموله را حمل کردند و اگر هم مشکلی در کیفیت این محموله‌هاست، به قرارداد تجار افغان و تولیدکننده عراقی برمی‌گردد.»
هدایتی تاکید کرد: «اما وقتی راننده وارد قلمرو افغانستان می‌شود دیگر کار سخت می‌شود و اگر هم تاجر اقدامی نکند و از مقامات نخواهد که ورود کنند، متاسفانه وضعیت بدتر می‌شود. اکنون همکاری به اندازه‌ای ضعیف است که مشکلات از این قبیل به وجود آورده است.»
