یک کارشناس صنعت هوانوردی با اشاره به اینکه بعد از تحریمهای جدید علیه هما تاثیر عوامل غیرقابل کنترل در این صنعت بیشتر شده است، به ضرورت استفاده از شایستگان صالح در مناصب مدیریتی این صنعت برای کاهش آثار و رفع تحریمها تاکید کرد.
دکتر محمدرضا عبدالرحیمی، عضو انجمن علمی حمل و نقل هوایی، در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری ترابران، درباره تحریم جدید هما اظهار کرد: «اگر چه نقد جدی بر نظام مدیریت شرکت وارد است، اما به نظر میرسد در این اتفاق اخیر اگر منصفانه قضاوت کنیم دخالت عوامل غیرقابل کنترل توسط مدیریت شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی اکنون بیشتر از آن چیزی است که در اختیار مدیریت بوده است و این عوامل غیرقابل کنترل روی کارکرد شرکت موثرتر واقع شده است.»
استفاده از پیمانهای بینالمللی برای رد ادعاها
این کارشناس در پاسخ به اینکه مدیریت برای کاهش اثر این تحریمها چگونه میتواند اقدام کند، عنوان کرد: «در ابتدا باید شرکت راسا از طریق اتحادیهها و انجمنهای بینالمللی و پیمانهایی که عضو هستیم مثل یاتا و از طریق دستگاه دیپلماسی و سازمان هواپیمایی کشوری هم از طریق سازمان جهانی هواپیمایی کشوری، به این قضیه قاعدهمند و هوشمندانه ورود کنند و در رد آن ادعاهایی که به دلیل آن شرکت را مورد تحریم قرار دادهاند، تلاش و اثبات کنند که چنین دلایلی صحت ندارد.»
عبدالرحیمی افزود: «این نیازمند استمرار مطالبه این شرکت از دستگاه دیپلماسی و کاربست تیم حقوقی قدرتمند با ارائه دادههای محکمه پسندی در دست دستگاه سیاست خارجی است و خود ما هم باید در مجامع بینالمللی دنبال رفع این قضیه باشیم؛ به صورتی که بگوییم این ادعاها درست نیست و با استناد به ماده 44 کنوانسیون شیکاگو تاکید کنیم که از هواپیمایی برای مقاصد غیر هواپیمایی، مانند مقاصد سیاسی که همه اعضای متعهد کنوانسیون از آن منع شدهاند، استفاده نکردهایم.»
او با اشاره به اینکه باید تاکید شود که ایرانایر جز کار حمل و نقل هوایی غیرنظامی از هواپیمایی استفاده نکرده است و ادعاها با فکت تکذیب شود، تصریح کرد: «اگر مذاکرات جدید کشور ما با غرب به سرانجام خوبی حرکت کند و در مسیر درست قرار بگیرد، احتمالا تحصیل حاصل خواهد شد و اگر آن هم زمانبر باشد، باید استفاده از طریق ظرفیتهای پیمان شیکاگو را در دستور کار قرار دهیم.»
بهرهگیری از ذخایر دانایی برای رفع کل تحریمهای تحمیلی
عضو انجمن علمی حمل و نقل هوایی همچنین بیان کرد: «کسانی میتوانند این کار را کنند که خودشان مسلط به این مبانی باشند؛ یعنی واقعا کسانی میتوانند خوب دفاع کنند که به مبانی دانشی، به ویژه مقررات و قوانین مجهز باشند و مبانی کنوانسیون شیکاگو یعنی کنوانسیون بینالمللی هواپیمایی و اصول کارکردی آن ملکه ذهنشان شده باشد.»
عبدالرحیمی تصریح کرد که استفاده از تازهکارها و با آزمون و خطا کار کردن، ممکن است هزینه فرصتهایمان را بیشتر کند و اقداماتشان هم به جایی نرسد اما با استفاده از منابع و ذخایر دانایی کشور در این حوزه، نتایج بهتری حاصل میشود.
او از شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی به عنوان آبروی ملی و حیثیت همه ایران نام برد و درباره ذخایر دانشی مدنظر، گفت: «حتما پیشکسوتان و افرادی که در خود صنعت هوانوردی فعال هستند جزء این ذخایر حساب میشوند؛ حتی باید از ایرانیان شایستهای که در صنعت هوانوردی دنیا در جاهای مختلفی کار و مدیریت کرده و همچنان هم مدیریت میکنند و مسلط هم هستند، استفاده کرد تا این کار را با قدرت پیگیری کنند.»
این کارشناس استفاده از ظرفیت ایرانیان شایسته خارج از کشور را از آن دست پیگیریهای ضروری عقبافتاده برای مواجهه با کل تحریمهای تحمیلی به صنعت هوانوردی دانست و تاکید کرد که انجام این کار برای برداشتن کل تحریمهای تحمیلی بر کل صنعت هم واجب است.
به گفته عبدالرحیمی؛ انسجام بخشی به ایرانیان مقیم خارج نیز که از خدمات شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران مستمر استفاده میکردند یکی از کارهای مهم در سطح دیپلماسی عمومی برای مطالبه رفع این تحریم اخیر است که بسیار لازم و احتمالا کارساز هم باشد، بنابراین نباید مورد غفلت واقع شود.
ضرورت استفاده از مدیران توانمند و حرفهای
عبدالرحیمی در ادامه همچنین اذعان کرد: «به نظرم میرسد در طول سالهای گذشته آنچنان که شایسته و بایسته است، مشکلاتمان را در مجامع بینالمللی صنعت با جدیت و اصرار دنبال نکردیم.»
او با اشاره به اینکه ممکن است در مقطعی کسی برای رفع این مسائل کاری کرده باشد اما متاسفانه هوشمندانه و مستمر این کار دنبال نشده است، افزود: «در این فرایند نیز بیشتر درگیر مسائل روزمرگی داخلی صنعت شدیم در صورتی که بخشی از این مسائل روزمان هم به نظام مدیریت کلان و تسهیلگری صنعت هوانوردی برمیگردد.»
این تحلیلگر صنعت هوانوردی اظهار کرد: «در مواقعی که عوامل غیرقابل کنترل قوی باشد، باید استفاده از مولفههای قابل کنترلمان که در صدرش، برخورداری از مدیریتهای قدر و حرفهای در هر حوزهای است، در دستورکار کشور باشد. باید قدرتمندترین افراد را به کار بگیریم تا حداقل مقداری از تاثیر این عوامل غیرقابل کنترل، چه خارجی و چه داخلی و همه مسائلی که به صنعت تحمیل شده، کمتر شود.»
عبدالرحیمی تصریح کرد که در این شرایط بایستی تلاشمان این باشد که بهترینهای ذخایر مدیریتی مبتنی بر دانایی، تجربه، بینش، صداقت و عملگرایی انتخاب و از آنها خواهش شود که سکان مدیریت بنگاههای صنعت را در اختیار بگیرند و هدایت کنند.
او عنوان کرد: «بخش خصوصی هم دنبال کاربست بهترین مدیریتهاست، اما در حوزه دولت انتظار میرود مدیران قدرتمند و توانمند و مسلط بر سیستم حمل و نقل هوایی و البته نظامات و اصول بنگاهداری نوین در صنعت هوانوردی گماشته شوند. اگر از اول بهترینها را به کار میگرفتیم، طبیعتا مشکلات داخلی شرکتها هم کمتر از وضعیت کنونی آنها بود و هم اینکه با رفتارهای جسورانه و ریسکپذیرانه در روابط بینالمللی، شرایط خارجیمان نیز بهتر بود.»
نیازمند مدیرانی با بالاترین مهارتهای ادراکی هستیم
عضو انجمن علمی حمل و نقل هوایی تاکید کرد: «امروز از همهچیز واجبتر و نخستین نیاز ما این است که شایستگان صالح مدیریتها و مسئولیتها که بالاترین امانتهای مردم هست را عهدهدار شوند.»
عبدالرحیمی یادآور شد که دولت چهاردهم هم شعارش همین است و با همین شعار سرکار آمده است و مردم به دلیل این شعارها رأی دادند و امید این است که بر همه شئونات تسهیلگری و اداره امور مردم، و به ویژه صنعت هوانوردی، شایستهسالاری صالحانه حاکم شود.
او با عنوان اینکه باید متناسب با سطوح مدیریت، معیارهای شایستگی مدنظر قرار گیرد، تصریح کرد که نباید اینطور فکر کنیم که یک مهندس تعمیر و نگهداری خوب، خلبان قدر، طراح بال و بدنه یا موتور هواپیمای برجسته میتواند لزوما در هدایت کلان امور تنظیمگری و سیاستگذاری صنعت هوانوردی موفق باشد بدیهی است در داخل عناصر سیستم حمل و نقل هوایی دهها تکنیک و تخصص فعالیت میکنند که طبعا بالاترین مهارت فنی برای جایگاههای مدیریتی عملیاتی و خط صف در سازمانها مورد نیاز و تاکید است اما برای جایگاههای مدیریتی ارشد سازمانها نیازمند بالاترین سطح از مهارتهای ادراکی هستیم و در غیاب این مهارت است که امروز توسعه مبتنی بر هواپیمایی در سطح جهانی و در عصر سرعت، در کشور ما بهعنوان کالای لوکس و غیراولویتدار معرفی میشود و کسی نیست که در جایگاههای مدیریتی ارشد تصمیم ساز ملی نظام حکمرانی را اقناع کند که همچون همه دنیا بهویژه کشورهای منطقه باید توسعه حمل و نقل هوایی را در اولویتهای دستور کار کشور قرار دهیم.