عدم توزیع عادلانه بار، نبود نهاد راهبر برای آموزش و اطلاع‌رسانی حوادث جاده‌ای، عدم رتبه‌بندی رانندگان، وضعیت اسفبار بیمه بار و بیمه تکمیلی، افزایش رقم معاینه فنی، صف‌های کیلومتری ایست بازرسی و نبود نظارت بر گواهینامه رانندگان مشکلاتی است که رانندگان ماشین‌های سنگین نسبت به آن اعتراض دارند و از مسئولان در وزارت راه و شهرسازی می‌خواهند برای ساماندهی این وضع فکری اساسی کنند.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ترابران، مدت‌هاست مشکلات حمل‌ونقل جاده‌ای صدای رانندگان ماشین‌های سنگین را بلند کرده است. این قشر که پیش‌قراولان حمل‌ونقل بار جاده‌ای کشور هستند در سال‌های اخیر بارها نسبت به مشکلات ساختاری و بی‌توجهی مسئولان به حل مشکلات آنان اعتراض کرده و حتی برای بهبود اوضاع پیشنهادهای خود را ارائه داده‌اند اما هنوز گوش شنوایی پیدا نکرده‌اند.
محمد اتحادی، راننده کامیون و عضو جمعیت طرفداران ایمنی راه‌ها در گفت‌وگو با ترابران به نمایندگی از رانندگان کامیون مشکلات این قشر را لیست کرده و در همین حال برای حل آنها راهکار هم ارائه داده است.
«بیمه» باری از دوش رانندگان برنمی‌دارد
یکی از مشکلات رانندگان ماشین‌های سنگین وضعیت بد بیمه بار است که باید فکری اساسی به حال آن شود؛ اتحادی با بیان این جمله توضیح می‌دهد: «بیمه‌ای که برای بارها می‌دهند نقص دارد. متاسفانه وضعیت جاده‌ها امن نیست و شاهدیم که بار کامیون‌ها سرقت می‌شود. مثلا چند وقت پیش در بویین‌زهرا بار تعدادی از همکاران را که برنج بود خالی کردند یا یکی از همکاران از دزفول لوبیا بار زده بود که در گردنه خرم‌آباد بارش را خالی کردند!»
او اضافه می‌کند: «به جز این مسئله ناامنی، بیمه هم می‌گوید باید همه بار را ببرند تا من بتوانم خسارت دهم! این چه منطقی است که بیمه دارد؟ با این کار می‌خواهند دزدپروری کنند؟ چرا بیمه نباید به بخشی از بار خسارت دهد؟ اگر به هر دلیلی بخشی از بار از بین برود بیمه هیچ خسارتی پرداخت نمی‌کند و این مسئله اصلا قابل قبول نیست.»
اتحادی همچنین یادآور می‌شود: «بیمه تکمیلی رانندگان نیز مناسب نیست و با اینکه پول زیادی از آنان برای بیمه گرفته می‌شود اما همه خدمات درمانی را شامل نمی‌شود و در موارد دیگر رقم پرداختی کم است و دردی از رانندگان دوا نمی‌کند. رانندگان از این وضع نیز ناراضی هستند»
افزایش رقم معاینه فنی در غیاب کارشناسان متخصص!
افزایش قیمت معاینه فنی یکی دیگر از مشکلاتی است که رانندگان ماشین‌های سنگین دارد. اتحادی با بیان اینکه مدتی است رقم معاینه فنی را گران کرده‌اند که مورد اعتراض رانندگان قرار گرفته است، می‌گوید: «پیشنهاد ما به مسئولان این است حالا که رقم معاینه فنی افزایش پیدا کرده حداقل زمان آن را از ۳ ماه به ۴ ماه افزایش دهید. ما الان باید سالی ۴ بار معاینه فنی بگیریم در حالی که سال‌های قبل ۶ ماهه بود.»
عضو جمعیت طرفداران ایمنی راه‌ها همچنین یادآور می‌شود: «نکته دیگر اینکه کارشناسان مراکز معاینه فنی متخصص نیستند. بعضا مشاهده می‌شود کامیون‌هایی که گارد و سپر عقب ندارند در جاده تردد می‌کنند در حالی که این کامیون‌ها ناایمن هستند یا جعبه ابزار کامیون رها شده و با طناب مهار شده است در حالی که نباید برای این ماشین اصلا معاینه فنی صادر شود. همچنین مشکل لنت‌ها و ترمز نیم‌یدک‌ها وجود دارد که گاهی می‌بینیم سیستم ترمز خراب است اما معاینه فنی برایش صادر شده است! بنابراین کسانی که در مراکز معاینه فنی کار می‌کنند باید هر سال آموزش ببیند و دانایی آنها به‌روزرسانی شوند.»
صف‌های کیلومتری ایست بازرسی!
اتحادی معطلی طولانی‌مدت در ایست بازرسی‌های کشور را یکی دیگر از معضلات کامیونداران نام می‌برد و می‌گوید: «در برخی از این مراکز کامیون‌ها باید ساعت‌ها متوقف باشند و همین مسئله به رانندگان استرس وارد و آنها را خسته می‌کند و منجر به تصادف می‌شود. علاوه بر این گاهی در ایست بازرسی‌ها شاهد تصادف هستیم. باید توجه داشت که برای حل این معضل می‌توانند لاین‌های عبور را بیشتر کنند تا این وضعیت ایجاد نشود. همچنین نیروهای بازرسی اضافه شوند تا راننده‌ها ساعت‌های طولانی معطل نشوند.»
او می‌افزاید: «همچنین یکی دیگر از مشکلاتی که در این صف‌های ایست رانندگان را آزرده می‌کند عدم رعایت نوبت و صف از سوی برخی رانندگان بی‌ملاحظه است. متاسفانه تعدادی از راننده‌ها به توقف در صف و رعایت نوبت اعتقادی ندارند و از صف خارج می‌شوند که زودتر کارشان راه بیفتد و از صف فرار کنند. دوربین و پلیسی هم نیست که این وضعیت را کنترل کند. باید برای این مسئله نیز چاره‌اندیشی شود.»
اتحادی یادآور می‌شود: «این مشکل نه تنها در ایست بازسی‌ها وجود دارد بلکه در گمرک‌های کشور هم دیده می‌شود به ویژه گمرک شهید رجایی در بندرعباس. گاهی شاید ۲۰۰ ماشین سنگین در صف است و در این میان برخی هم می‌خواهند از صف فرار کنند که در برخی موارد شاهد درگیری و دعوا بودیم. در این زمینه نیز هم باید آسیب‌شناسی صورت گیرد و هم با رانندگان متخلف برخورد شود تا همه خود را موظف به رعایت نوبت کنند.»
نبود نظارت بر گواهینامه رانندگان
او همچنین اضافه می‌کند: «مشکل دیگر عدم نظارت بر گواهینامه و کارت هوشمند رانندگان است. این نظارت بر ناوگان در برخی از استان‌ها مقطعی است و گاهی انجام نمی‌شود. رانندگان فاقد گواهینامه و فاقد کارت هوشمند در جاده زیاد داریم. بسیاری از بارها در جاده‌ها بدون بارنامه و با وزن سنگین‌تر حمل می‌شوند و علاوه بر اینکه خسارتی به جاده‌ها وارد می‌کنند از نظر ایمنی هم ممکن است حادثه‌آفرین باشند.»
اتحادی با بیان اینکه پلیس نیروی کافی برای کنترل ندارد، می‌گوید: «پیشنهاد ما این است که نیروهای راهداری به کمک پلیس بیایند. این اتفاق در استان یزد افتاده و راهبران به کمک پلیس راه می‌آیند و نظارت می‌کنند. اگر این اتفاق در همه استان‌ها فراگیر شود مشکلات مرتفع می‌شود و حمل‌ونقل بهینه خواهیم داشت.»
توزیع عادلانه بار؛ معضل همیشگی رانندگان
عدم توزیع عادلانه بار مشکلی است که اتحادی می‌گوید رانندگان کامیون با آن درگیر هستند. او تشریح می‌کند: «یکی از مشکلات بزرگ ما که پدر مشکلات حمل‌ونقل است توزیع ناعادلانه بار است که متاسفانه به این امر مهم رسیدگی نمی‌شود. درگاه ملی بار در هر استان عدالت توزیع بار را هم به جهت کرایه بار و هم رعایت نوبت در پی دارد. این درگاه باید در همه استان‌ها راه‌اندازی شود. متاسفانه نرخ مصوب تن کیلومتر در همه استان‌ها اجرایی نمی‌شود. اگر باری از اصفهان برای خراسان حمل کنیم در برگشت هم باید همین کرایه را بگیریم اما کرایه برگشت کمتر پرداخت می‌شود و همکاران در این باره همیشه گلایه دارند.»
هزینه انبارداری؛ بار اضافی بر دوش رانندگان
به گفته عضو جمعیت طرفداران ایمنی راه‌ها مسئله دیگر کامیونداران هزینه انبارداری است که بر دوش آنها افتاده است. او در این باره توضیح می‌دهد: «برای بارهای شرکت‌های خصوصی پولی به عنوان انبارداری به اجبار پرداخت می‌کنیم و باید آن را از گیرنده کالا با سختی دریافت کنیم. مثلا اگر هزینه حمل باری ۸ میلیون تومان باشد هزینه انبارداری آن هم ۷ میلیون تومان می‌شود و این مبلغ را راننده باید در ابتدا پرداخت کند و زمانی که بار را تحویل داد از صاحب کالا دریافت کند. به عبارتی راننده به یک واسطه تبدیل می‌شود.»
خطرات عدم مهار بار
او در ادامه از برخی از همکاران خود انتقاد می‌کند و می‌گوید: «متاسفانه گاهی همکاران بار را به درستی مهار نمی‌کنند که این سهل‌انگاری و بی‌دقتی منجر به حوادث ناگوار می‌شود. اتفاق بدتر این است که این کامیون‌ها از مقابل پلیس راه رد می‌شوند اما متوقف نمی‌شوند و با آنان برخورد نمی‌شود. قطعا اگر نظارت وجود داشت باید کامیون تا زمانی که بار را کامل مهار کند متوقف می‌شد.»
عضو جمعیت طرفداران ایمنی راه‌ها در ادامه از مسئولان درخواست می‌کند با شناسایی رانندگان پیشکسوت و نخبه، از تجربیات آنها برای اخذ راهکارهای مناسب در جهت حل مشکلات بخش حمل و نقل جاده‌ای استفاده شود.
لزوم تشکیل نهاد راهبر برای آموزش و اطلاع‌رسانی حوادث جاده‌ای
او تاکید دارد که یکی از علل افزایش تصادفات جاده‌ای با محوریت کامیون‌ها و ماشین‌های سنگین عدم اطلاع‌رسانی و آموزش همگانی است و در این باره توضیح می‌دهد: «با توجه به نظرسنجی صورت گرفته به این نتیجه رسیده‌ایم که ما نیاز به یک نهاد راهبر و انجمن صنفی کامیونداران و رانندگان کشور داریم که نکات آموزشی را در همه شهرها و استان‌ها به رانندگان اطلاع‌رسانی کنند.»
به گفته اتحادی؛ روابط عمومی سازمان راهداری با همکاری کانون رانندگان و کامیونداران کشور می‌تواند در همه استان‌ها این مطالب را منتشر کنند.
او با یادآوری اینکه در سال همایش‌های بسیاری برای تصادفات جاده‌ای برگزار می‌شود و مسئولان اعلام می‌کنند که هم و غم آنها کاهش تصادفات است اما متاسفانه به نظر می‌رسد اقدام جدی در این زمینه نمی‌شود، می‌افزاید: «متاسفانه سال گذشته تعداد جان‌باختگان تصادفات جاده‌ای از ۲۰ هزار نفر فراتر رفت و ۴۰۰ هزار نفر هم مصدوم و مجروح و معلول شدند. صداوسیما کم‌کاری می‌کند در حالی که رسانه ملی است. باید فعالیت بیشتری در این زمینه داشته باشد.»
عضو جمعیت طرفداران ایمنی راه‌ها می‌گوید: «حتی به ما می‌گویند زیاد در این زمینه دخالت نکنید و اطلاع‌رسانی نشود. این در حالی است که تصادفات رانندگی در سال ۱۳۸ همت خسارت به کشور وارد می‌کند و طبق گفته سردار هادیان‌فر یک کشته در تصادفات ۸ میلیارد تومان برای کشور هزینه دارد. از این روست که تاکید داریم باید نهاد راهبری تشکیل شود که زیر نظر ریاست‌جمهوری باشد و نمایندگانی در استان‌ها داشته باشد تا هر حادثه‌ای در هر استانی اتفاق افتاد علت تصادف پیدا و به مردم و کاربران جاده‌ای اطلاع‌رسانی شود.»
تاثیر رتبه‌بندی رانندگان کامیون در کاهش تخلفات و تصادفات جاده‌ای
عضو جمعیت طرفداران ایمنی راه‌ها بر لزوم رتبه‌بندی رانندگان کامیون تاکید می‌کند و درباره اهمیت این مسئله می‌گوید: «رتبه‌بندی رانندگان مسئله دیگری است که باید به آن توجه جدی شود. رتبه‌بندی جدا از اینکه شأن و منزلت رانندگان را ارتقا می‌دهد، منجر به کاهش تخلفات و حوادث رانندگی نیز خواهد شد. اخیرا اعلام شد که سازمان راهداری کارمندانش را رتبه‌بندی کرده است اما سوال اینجاست که چرا این اتفاق برای رانندگان نمی‌افتد؟»
او معتقد است: «وقتی رانندگان رتبه‌بندی شوند راننده‌ای که اصلا قوانین را رعایت نمی‌کند و به قوانین احترام نمی‌گذارد برای اینکه ارتقای رتبه پیدا کند تلاش می‌کند قوانین را رعایت کند. بنابراین فرهنگ رانندگی در جاده ارتقا پیدا می‌کند. امید است با تغییراتی که در سازمان راهداری به وجود آمده این امر مهم تحقق پیدا کند.»
اتحادی در ادامه می‌گوید: «یکی از علل تصادفات وحشتناک کامیونی در کشور حضور رانندگان جوان و نوجوان پشت فرمان ماشین سنگین بدون نظارت است. در بررسی‌هایی که کردم امسال چندین فقره تصادف منجر به فوت به خاطر همین سهل‌انگاری روی داده است. اگر قرار است رانندگان با تجربه باشند باید با نظارت پشت فرمان بنشینند و رانندگی کنند نه اینکه راننده اصلی بخوابد و آنان به امان خدا رها شوند و با هر سرعتی خواستند در جاده برانند.»
