معطلی طولانی مدت کامیونها در مرزهای کشور هرچند برای صاحبان بار و کامیونداران طاقتفرساست اما به یک روال عادی تبدیل شده است. طبق جدیدترین گزارش گمرک ایران بیش از ۶ هزار کامیون در انتظار خروج از گمرکات کشور هستند! رئیس کمیسیون حملونقل و لجستیک اتاق بازرگانی ایران ریشه این معضل را در عدم وجود متولی واحد در گمرکات و تصمیمات خلقالساعه میداند.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ترابران، چند روز پیش گمرک ایران گزارشی از تردد کامیونها در مرزهای زمینی ایران در روزهای ۱۰ تا ۱۲ مرداد منتشر کرد که نشان میداد در روز اول مجموع ورودی کامیونها به کشور ۴ هزار و ۸۷۶ کامیون است اما در مجموع ۶ هزار و ۵۷۶ کامیون در انتظار ترخیص است.
در روز دوم از مجموع ۴ هزار و ۶۳۶ کامیون ۶ هزار و ۸۰ کامیون در انتظار خروج است. طبق اعلام گمرک ایران دلیل ماندگاری کامیونها در مرزهای مختلف متفاوت است؛ مثلاً در مرز جلفا، دلیل ماندگاری کامیونها در هر سه روز به دلیل محدود بودن فضای پایانه و کندی پذیرش کشور مقابل اعلام شده است.
در روز سوم هم از مجموع ۲ هزار و ۷۶۷ کامیون وارد شده است و در مقابل ۲ هزار ۵۳۸ کامیون خارج شده است. اما کماکان ۶ هزار ۴۱۱ کامیون در گمرکات کشور معطل بودهاند.
در روز دوازدهم گمرکات کرمانشاه، ایلام، خوزستان طبق اعلام گمرک فاقد فعالیت تجاری بودند که دلیل آن در گزارش گمرک مشخص نشده است!
علاوه بر این، معطلی کامیونهای حامل برنج پاکستانی در مرز تفتان به دلیل ضعف زیرساخت در گذرگاههای ایران و پاکستان و همچنین بخشنامهای خلقالساعه در روزهای اخیر نیز خبرساز شده است.
به گفته اعضای هیئترئیسه اتاق مشترک بازرگانی ایران و پاکستان ممنوعیت واردات برنج پاکستانی در زمانی به واردکنندگان اعلام شده که بار آنها در مسیر واردات بوده و این اعلام بدموقع موجب معطلی کامیونها در مرز تفتان شده است.
نبود متولی واحد و تصمیمات خلقالساعه؛ ریشه مشکلات
رضا رستمی، رئیس کمیسیون حملونقل و لجستیک اتاق بازرگانی ایران در گفتوگو با خبرنگار ترابران علت معطلی کامیونها در مرزهای کشور را توضیح داده است. به اعتقاد او نبود مرکزی برای تصمیمگیری واحد باعث این نابهسامانیها شده است.
او گفت: «ما هنوز نهادی که یک تصمیم واحد در گمرکات کشور بگیرد نداریم. متاسفانه این گونه نیست که یک نفر در مرزها تصمیمگیری را انجام دهد و مدیریت کند بنابراین با این مشکلات روبهرو هستیم.»
رستمی افزود: «در گمرکات کشور هر کسی برای خود کدخدا است؛ قرنطینه برای خود یک چیز میگوید، استاندارد چیز دیگر میگوید، گمرک نظر دیگری میدهد، مرزبانی یک چیز میگوید، نهاد امنیتی نظر دیگری دارد و در نهایت صنایع و بازرگانی هم چیز دیگری میگوید. بنابراین همه چیز دست به دست هم میدهد که تصمیم واحد گرفته نشود و مشکلات روز به روز افزایش یابد.»
رئیس کمیسیون حملونقل و لجستیک اتاق بازرگانی ایران در ادامه به معضلی که بخشنامههای خلقالساعه در مرزها به وجود میآورد اشاره کرد و گفت: «بخشنامههای جدید و خلقالساعه باعث میشود روند کار به تاخیر بیفتد و کامیونها در مرزها دچار مشکل و معطل شوند.»
به گفته رستمی؛ فعالان اقتصادی منتظرند ببیند دولت جدید مسعود پزشکیان چه تصمیمی برای این گونه معضلات خواهد گرفت.
او تاکید کرد که این تصمیم باید یک تصمیم سریع و فوری برای حل معضلات و مشکلات باشد تا معطلی کامیونها در مرز طولانی مدت نباشد.
رئیس کمیسیون حملونقل و لجستیک اتاق بازرگانی ایران یادآور شد: «اگر قرار است واردات کالایی ممنوع اعلام شود باید از قبل بخشنامه بدهند و زمان آن را اعلام کنند و مثلاً بگویند واردات این کالا از مرزها از سه ماه دیگر ممنوع است. به بیان بهتر، باید برای آنهایی که خرید و ثبتسفارش کردند مدت زمانی در نظر گرفته شود چون ممکن است کالای آنها در راه و نزدیک به ورودی مرز باشد.»
او اضافه کرد: «متاسفانه الان وقتی بخشنامهای برای ممنوعیت ورود کالا صادر میشود کسی این موضوع را در نظر نمیگیرد که تکلیف کسی که ثبت سفارش و خرید کرده و کامیون هم بارگیری شده و نزدیک مرز است، چیست؟ این در حالی است که بخشنامهها نباید عطف به ماسبق شود تا مشکلی برای این دسته از واردکنندگان ایجاد نشود.»
رستمی تاکید کرد: «اکنون مشکل سیستمی وجود دارد که امید است دولت جدید تصمیم درست بگیرد و بتوانند این مشکلات را کم کند.»
نقش ضعف زیرساختها در معطلی کامیونها
رئیس کمیسیون حملونقل و لجستیک اتاق بازرگانی ایران در پاسخ به این سوال که ضعف زیرساختها در پایانههای گمرک کشور چقدر در معطلی کامیونها در مرز نقش دارد، گفت: «ما در مرزها متولی واحد نداریم. البته این به آن معنی نیست که زیرساختهای ما در پایانهها کاملاً مناسب است و ضعفی ندارد. خیر ما در زیرساخت هم مشکل داریم منتها معضل اصلی عدم وجود نگاه واحد و متولی واحد است. در زیرساختها هم حتماً مشکلاتی هست اما اینکه مشکل فقط به خاطر زیرساختها باشد، گزاره درستی نیست.»
او تاکید کرد: «اگر متولی واحد داشته باشیم شاید اگر زیرساختها هم نقص داشته باشد به چشم نیاید. باید متولی واحد در مرزها حاکم شود و تصمیمگیریها خلقالساعه نباشد.»
